هدایت شده از جلسه نهج البلاغه مصباح الهدی تبریز
1511 ـ بر شما باد قرآن!
قرآن:
(وَلَقَدْ آتَيْنَاكَ سَبْعا مِنَ الْمَثَانِي وَالْقُرْآنَ الْعَظِيمَ) . (1)
(وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّكِرٍ) . (2)
«و براستى كه تو را سبع المثانى (سوره فاتحه) و قرآن بزرگ عطا كرديم». «و قطعاً قرآن را براى پند آموزى آسان كرده ايم. پس آيا پند گيرنده اى هست؟». رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : إذا التَبَسَتِ الاُمورُ علَيكُم كَقِطَعِ اللَّيلِ المُظلِمِ فعلَيكُم بالقرآنِ ؛ فإنّهُ شافِعٌ مُشَفَّعٌ ، وماحِلٌ مُصدَّقٌ ، ومَن جَعَلَهُ أمامَهُ قادَهُ إلَى الجَنَّةِ ، ومَن جَعَلَهُ خَلفَهُ قادَهُ إلَى النارِ . (3)
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هر گاه كارها همچون پاره هاى شب تار بر شما تاريك و شبهه ناك شد، به قرآن روى آوريد؛ زيرا قرآن شفيعى است كه شفاعتش پذيرفته است و شاكى و خصمى است كه شكايتش قبول مى شود. هر كه قرآن را فراپيشِ خود قرار دهد، او را به سوى بهشت كشاند و هر كه آن را پشت سر خويش نهد، به سوى دوزخش كشاند.
عنه صلى الله عليه و آله ـ لَمّا قِيلَ لَهُ : اُمَّتُكَ سَتُفتَتَنُ ، فَسُئلَ :ما المَخرَجُ مِن ذلكَ ؟ ـ : كتابُ اللّه ِ العَزيزُ ، الذي لا يَأتيهِ الباطِلُ مِن بَينِ يَدَيهِ ولا مِن خَلفِهِ ، تَنزيلٌ مِن حَكيمٍ حَميدٍ ، مَنِ ابتَغَى العِلمَ في غَيرِهِ أضَلَّهُ اللّه ُ . (4)
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ـ وقتى به ايشان گفته شد: بزودى امّت تو گرفتار فتنه خواهد شد، [در جواب اين پرسش كه : ]راه خلاص از آن چيست؟ ـ فرمود : كتاب گرامى خدا، همان كه باطل نه از پيش و نه از پس بدو راه نيابد، فرود آمده [و ]از سوى حكيمى ستوده است. هر كه علم را در جز قرآن بجويد، خداوند گمراهش كند.
عنه صلى الله عليه و آله : علَيكُم بالقرآنِ، فاتَّخِذُوهُ إماماوقائدا . (5)
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : بر شما باد قرآن، آن را پيشوا و راهبر خود كنيد.
عنه صلى الله عليه و آله : فَضلُ القرآنِ على سائرِ الكلامِ كَفَضلِ اللّه ِ على خَلقِهِ . (6)
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : برترى قرآن بر ديگر سخنان، همچون برترى خدا بر خلق خود است.
عنه صلى الله عليه و آله : القرآنُ غِنىً ، لا غِنىً دونَهُ ، ولا فَقرَ بعدَهُ . (6)
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : قرآن ثروتى است كه بدون آن توانگرى نباشد و با وجود آن فقرى نه.
عنه صلى الله عليه و آله : مَن اُعطِيَ القرآنَ فَظَنَّ أنّ أحَدا اُعطِيَأكثَرَ ممّا اُعطيَ فقد عَظَّمَ صَغيرا وصَغَّرَ كبيرا . (8)
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : به هر كس [نعمت دانستن]قرآن داده شود و با اين حال گمان كند كه به ديگرى نعمتى بالاتر و بيشتر از اين نعمت او داده شده است، بيگمان كوچكى را بزرگ شمرده و بزرگى را كوچك.
عنه صلى الله عليه و آله : مَن أرادَ عِلمَ الأوَّلينَ والآخِرينَ فَلْيُثَوِّرِ القرآنَ (9) ، (10) .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هر كه خواهان علم پيشينيان و آيندگان، از اول تا به آخر دنيا است، در قرآن كند و كاو كند.
الإمامُ عليٌّ عليه السلام : فَتَجلّى لَهُم سبحانَهُ في كتابِهِ مِن غَيرِ أن يَكُونوا رَأوهُ بما أراهُم مِن قُدرَتِهِ . (11)
امام على عليه السلام : خداوند سبحان، قدرت خويش را در كتابش نمايان ساخت و بدين سان خويشتن را به بندگانش، بى آن كه او را ببينند، نشان داد.
عنه عليه السلام : اللّه َ اللّه َ في القرآنِ ، لا يَسبِقُكُم بالعَمَلِ بهِ غَيرُكُم . (12)
امام على عليه السلام : خدا را! خدا را! درباره قرآن، مبادا ديگران با عمل به آن، بر شما پيشى گيرند.
عنه عليه السلام : تَعَلَّمُوا كتابَ اللّه ِ تباركَ وتعالى ؛ فإنّهُ أحسَنُ الحَديثِ وأبلَغُ المَوعِظَةِ ، وتَفَقَّهُوا فيه فإنّهُ رَبيعُ القُلوبِ ، واستَشفُوا بنُورِهِ فإنّه شِفاءٌ لِما في الصُّدورِ ، وأحسِنُوا تِلاوَتَهُ فإنّهُ أحسَنُ القَصصِ . (13)
امام على عليه السلام : كتاب خداوند تبارك و تعالى را بياموزيد؛ زيرا كه آن نيكوترين سخن و رساترين اندرز است و قرآن را بفهميد؛ زيرا كه آن بهار دلهاست و از نور آن شفا جوييد؛ زيرا كه آن شفابخش بيماريهاى سينه هاست و آن را نيكو تلاوت كنيد؛ زيرا كه آن بهترين داستان (تاريخ) است.
عنه عليه السلام : إنّ فيهِ شِفاءً مِن أكبَرِ الداءِ ، وهُوالكُفرُ والنِّفاقُ ، والغَيُّ والضَّلالُ . (14)
امام على عليه السلام : در قرآن، درمان بزرگترين دردهاست: درد كفر و نفاق و تباهى و گمراهى.
الإمامُ زينُ العابدينَ عليه السلام : لو ماتَ مَن بَينَ المَشرِقِ والمَغرِبِ لَما استَوحَشتُ بعدَ أن يكونَ القرآنُ مَعي . (15)
امام زين العابدين عليه السلام : اگر همه مردم از شرق تا غرب عالم بميرند، با وجود قرآن در كنار من، هرگز احساس وحشت و تنهايى نكنم.
(1) الحِجر : 87.
(2) القمر : 17.
(3) كنز العمّال : 4027.
(4) تفسير العيّاشيّ : 1/6/11 ، اُنظر تمام الحديث.
(5) كنز ال