📚 روشنفکری در غرب و ایران ✍🏼 قسمت ۱۴۶ 🔰 ادامه بحث سیدحسن تقی زاده... تنظیم قانون اساسی از اصلی‌ترین کارهای مجلس اول تنظیم قانون اساسی و پس از آن گرفتن امضای شاه برای اجرایی شدن آن بود. در ماجرای تنظیم قانون اساسی دو نوع دیدگاه وجود داشت: اول دیدگاهی که می‌گفت «مجلس ما خیلی ناقص است و بدتر آنکه در راه ترقی و تکمیل هم نیست، باید با بررسی پارلمان‌های غربی مجلس را بسازیم» که یکی از حامیان این دیدگاه در مجلس اول تقی‌زاده بود؛ و دوم دیدگاهی که می‌گفت، هرچه در مجلس تصویب می‌شود، باید به امضای شرع برسد؛ نماینده این دیدگاه شیخ فضل‌الله نوری بود که نسبت به روشنفکران بدگمان بود و نظر وی این بود که مشروطه غیر مشروعه، موجب ‌دین‌ستیزی و حذف احکام اسلام از اداره جامعه می‌شود. ♦️تقی‌زاده در کتاب خاطرات خود علماء را طرفدار شاه می‌خواند و می‌گوید: "شاه می‌گفت من مشروعه را قبول دارم و نه مشروطه را؛ آخوندها گفتند بلی این درست است." در حالی که مخالفت علماء و در راس آن‌ها شیخ فضل‌الله نوری با مشروطه بر سر کلمه نبود؛ به خاطر اصلی بود که می‌خواستند در قانون قرار دهند و آن اصل عدم مخالفت قانون با احکام شرعیه و لزوم نظارت علماء بر قانون است که به‌ همت شیخ فضل‌الله نوری و علمای مجلس این اصل به‌ قانون اساسی اضافه شد و با وجود مخالفت‌های فراوان تقی‌زاده و برخی از نمایندگان تبریز و تحریک‌شدن مردم تبریز توسط این نمایندگان، این اصل به‌عنوان اصل دوم قانون اساسی تصویب شد. 🔹به توپ بستن مجلس پس از درگیری‌های فراوانی که بین شاه و مجلس روی داد، شاه و دربار، گروهی از اوباش را جمع نمود و به آن‌ها دستور داد تا به مجلس حمله نمایند. پس از حمله این افراد به مجلس برای به‌ هم‌ زدن مجلس، پس از جمع شدن مردم برای حمایت از مجلس، تقی زاده در جمع مردم سخنرانی نمود. وقتی شاه از این ماجرا چیزی عایدش نشد و نتوانست که مجلس را ببندد، دست به دامان روسیه شد و از آن‌ها خواست تا به وی کمک کنند؛ روس‌ها نیز کلنل لیاخوف را همراه وی ساختند تا مجلس را منحل نماید؛ کلنل لیاخوف پس از حضور در تهران مستقیما به طرف مجلس رفت و مجلس را به توپ بست. 🔸پناهنده شدن به سفارت انگلیس پس از به توپ بسته شدن مجلس توسط کلنل لیاخوف روسی، بعضی از نمایندگان به باغ اتابک فرار کردند و در آن‌جا کشته شدند؛ مانند ملک‌المتکلمین و سید جمال واعظ؛ برخی دیگر از نمایندگان مجلس مانند بسیاری از مشروطه‌ طلبان فرار نموده و برخی نیز به سفارت انگلیس پناهنده شدند که از جمله این افراد تقی‌زاده بود. یکی از نتایجی که از به توپ بستن مجلس به‌دست آمد، پناهنده شدن بسیاری از نمایندگان مجلس؛ از جمله حسن تقی‌زاده به سفارت انگلیس بود. انگلیس در طی سال‌های قبل به دفعات در منظر مردم نشان داده بود که می‌خواست از مشروطه و مشروطه‌ خواهان دفاع نموده و خود را از طرفداران مشروطه در ایران نشان دهد. به‌ نظر می‌رسد که تقی‌زاده و هم‌ فکرانش از قبل، پناهنده شدن به سفارت انگلیس را در سر داشتند و اگر این‌مطلب را نپذیریم، حداقل باید گفت که انگلیسی‌ها مترصد چنین فرصتی بودند و از قبل بر روی اشخاصی مانند تقی‌زاده کار کرده بودند و به‌خوبی وی را می‌شناختند. ادامه دارد... #روشنفکری_در_ایران_و_غرب 🆔 @Jarianshenasi