✅ تلخیص درس منطق مظفر ( ۶ ) 🔹علم ضروری و نظری   حال بر می گردیم به ابتدای بحث که تقسیم بندی علم بود؛ با شناخت تصور و تصدیق، می توان اینگونه تعریف کرد که علم - بطور مطلق- به دو دسته کلی تقسیم می شود:علم تصوری و علم تصدیقی که هر کدام از این دو قسم، به دو نوع قابل تقسیم هستند: علم ضروری (بدیهی) و علم نظری (اکتسابی).   1-علم ضرورى،که بدیهى نیز نامیده مى‌شود:  علمى است که در پیدایش آن نیازى به کسب و اندیشه و فکر نیست؛ بلکه بدون مکث و درنگ بطور اضطرار و به بداهت،یعنى خودبه‌خود و دفعتاً،حاصل مى‌گردد؛ مانند تصور ما از مفهوم وجود و عدم یا مفهوم گرسنگی و تشنگی. و مانند تصدیق ما به اینکه «کل بزرگ‌تر از جزء است» و «خورشید طلوع کرده است» و «یک،نصف دو است» و قضایایى از این قبیل.   2- علم نظری، که اکتسابی نیز نامیده می شود: علمى است که پیدایش آن نیازمند کسب و اندیشه و فکر است؛ مانند تصور ما از حقیقت روح یا الکتریسیته؛و مانند تصدیق ما به اینکه زمین ساکن و یا در حال حرکت بر گرد خودش و بر گرد خورشید است.   🔹جهل در تعریف جهل گفته شده: لیس الجهل إلاّ عدم العلم ممّن له الاستعداد للعلم و التمکن منه [از لحاظ علم منطق]، جهل همان نبودِ علم است [منتها] در کسى که استعدادی براى علم دارد و مى‌تواند آن را بدست آورد. لذا ما چهارپایان یا جمادات را جاهل یا عالِم نمی خوانیم چرا که آنها اساساً استعدادی برای کسب علم ندارند.   🔹اقسام جهل جهل نیز مانند علم بر دو قسم است: جهل تصوری و جهل تصدیقی. در تقسیم بندی دیگر جهل به دو قسم جهل بسیط و جهل مرکب تقسیم می شود: 1- جهل بسیط:  آن است که آدمى چیزى را نداند و به این جهل و نادانى خود آگاه باشد؛ یعنى بداند که آن را نمى‌داند؛ مانند اینکه ما نمى‌دانیم در کرۀ مریخ ساکنانى وجود دارد یا ندارد، اما به این جهل خود آگاهیم و مى‌دانیم که این مطلب را نمى‌دانیم، پس ما در واقع فقط یک جهل داریم.   2-جهل مرکب: جهل مرکب آن است که انسان چیزى را نداند و به این جهل و نادانى خود توجه نداشته باشد، بلکه خود را عالِم به آن پندارد. در چنین مواردى انسان نمى‌داند که جاهل و ناآگاه است. این نوع جهل را جهل مرکب مى‌نامند، زیرا از دو جهل ترکیب یافته است:یک جهل به واقع و دیگرى جهل به این جهل. و این قسم از جهل، ناپسندتر از قسم دیگر آن است.   نکته:جهل تصوری تنها از نوع بسیط و جهل تصدیقی شامل هر دو نوع بسیط و مرکب است.   منابع:  - منطق علامه مظفر. ترجمه و اضافات، دکتر علی شیروانی. ج ۱ -شرح منطق مظفر، علیمحمدی خراسانی، ج ۱   تلخیص: نگین افتخاری  https://hawzah.blog.ir/ 🌺~🌺~🌺~🌺 ✅#بانک_کتب_حوزوی 🔰🔰 🆔 @Kotob_howzavy