لحظاتی با احکام
🔴 بین مردم خیلی مرسوم است که در مناسبتهای مختلف خون🩸 میریزنند و توصیه به شکستن تخم مرغ 🍳و دود کردن اسفند🌫 دارند، آیا در روایات برای هر کدام از اینها توصیهای وجود دارد که چه اثری دارند و در کجاها باید استفاده شوند⁉️🔰
✅👈 همهی افراد از بلایا و مشکلات واهمه دارند و سعی دارند با راهحلهایی در دفع و رفع آنها بکوشند. در اینبین، در بین مردم آدابی برای دفع مشکلات، بلا و چشمزخم و... رایج شده است. با توجه به خرافی بودن پارهای از آداب رایج در بین عموم مردم، این موارد نیازمند بررسی و ارزیابی هستند:↘️
1⃣➖ شکستن
#تخممرغ: در بین برخی از مردم رسم است که برای چشم نظر یا دفع بلا، تخممرغ میشکنند یا آن را جلوی لاستیک ماشین میاندازند و... . با جستوجوی بهعملآمده در منابع معتبر دینی، نکتهای در مورد شکستن تخممرغ و همچنین خاصیت دفع بلا یا دفع چشمزخم برای آن یافت نشد. بنابراین، این کار مستندی ندارد و به نظر میرسد مطلبی خرافی باشد. همچنین علاوه بر خرافه بودن آن، اشکال شرعی نیز دارد؛ زیرا اسراف است و بیجهت هدر میرود. همچنین این کار میتواند ناشی از تهمت و بدگمانی به دیگران باشد که این موضوع نیز در دستورات دینی نهی شده است. توصیه میشود بهجای این کار، از حرزها و دعاهای معتبری که از اهلبیت علیهمالسلام برای رفع بلا و چشم زخم نقل شده بهره برده شود.
2⃣➖ دودکردن
#اسپند: در منابع روایی، آثار و خواصی برای اسپند (اسفند) بیان شده است. بهعنوانمثال در حدیثی از پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) ریشه و ساقه اسپند، شفا و داروی ۷۲ بیماری دانسته شده است.(۱) در روایتی دیگر، این گیاه داروی ترس عنوان شده است.(۲) در حدیثی دیگر اشاره شده که ۴۰ روز خوردن این گیاه، موجب روشن شدن نور حکمت در دل افراد میشود.(۳) اما در خصوص دود کردن آن، و یا ارتباط آن با چشمزخم و دفع بلا، هیچ روایتی در منابع روایی یافت نشد. ازاینرو چنین کاری، فاقد منبع روایی و سند معتبر است. توصیه میشود افراد بهجای انجام این کار و شکستن تخممرغ از دستورالعملهای مأثور و معتبری که از اهلبیت علیهمالسلام برای دفع بلا و مشکلات رسیده استفاده ببرند.
3⃣➖
#قربانی_کردن (ریختن خون): یکی از رسومات متداول در میان مردم، قربانی کردن است. افراد در مناسبتهایی حیواناتی نظیر گاو و گوسفند را ذبح کرده و به آن «ریختن خون» نیز میگویند. باید توضیح داد که این عمل، کاری است که در اسلام پذیرفته شده و جزو آداب دینی برشمرده میشود. مطابق دستورات دینی، قربانی دو نوع واجب و مستحب است. در مواردی مثل قربانی که در مراسم حج انجام میگیرد و همچنین برای کفاره برخی اعمال مانند شکستن نذر و قسم، این کار واجب است. اما بهجز موارد واجب، در مواردی دیگر نیز توصیه به قربانی کردن شده که از آن به قربانی مستحب یاد میشود. برخی از این قربانیها عبارتنداز:↓
💥الف) عقیقه: عقیقه، قربانی کردن گوسفند در روز هفتم تولد فرزند است. در روایتی بیان شده که سلامتی فرزند در گرو عقیقهاش است.(۴)
💥ب) ولیمه: در اسلام به کسی که اتفاق خوبی برایش اتفاق افتاده، توصیه شده که افرادی را دعوت کند و آنها را در قالب ولیمه اطعام نماید. در حدیثی از پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) بیان شده که: «ولیمه نیست مگر در پنج مورد: در عرس و یا در خرس و یا در عذار و یا در وکار و یا در رکاز، و معناى عرس ازدواج است، و خرس یعنى زایمان و فرزنددار شدن، و عذار بمعنى ختنه سوران، و وکار آنست که شخص خانهاى بخرد (یا بنا کند) و رکاز بازگشت از سفر مکّه است.»(۵)
💥ج) قربانی در هر حال: در برخی روایات به مناسبت خاصی اشاره نشده و بهصورت کلی به قربانی کردن توصیه شده است. مثلاً در حدیثی بیان شده که: «إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى یُحِبُّ إِهْرَاقَ الدِّمَاءِ وَ إِطْعَامَ الطَّعَامِ؛ خداوند ریختن خون (قربانی کردن) و طعام دادن را دوست دارد.»(۶)
✔️ همچنین در روایات بیان شده که صدقه از چیزهایی است که موجب رفع بلا میباشد. وقتی افراد قربانی انجام میدهند و گوشت آن را بهعنوان صدقه به فقرا و مستمندان میدهند، از بلاء و مشکلات دور میشوند. بهعنوان نمونه در روایتی از امام باقر علیهالسلام چنین آمده است: «إِنَّ الصَّدَقَهَ لَتَدْفَعُ سَبْعِینَ بَلِیَّهً مِنْ بَلَایَا الدُّنْیَا مَعَ مِیتَهِ السَّوْء؛ صدقه، هفتاد بلا از بلایاى دنیوى و مردن بد و دلخراش را دفع میکند.»(۷)
➖➖➖➖➖
۱و۲. طبرسى، حسن بن فضل، مکارم الأخلاق، محقق / مصحح: ندارد، قم: الشریف الرضى، ۱۴۱۲ق، ص۱۸۶.