🔴 طبق توخالی مداخله نظامی در نیجر
🔻بانگاهی به رفتارهای صورت گرفته توسط اروپا، امریکا و عواملشان در کشورهای موسوم به اکوواس در غرب افریقا میتوان رنجمورههایی را مشاهده کرد که خلخال به جان مقامات فرانسه و امریکا انداخته اما جرأت اظهارنظر در مورد شکست فاحشی که خوردهاند را ندارند. همانگونه که در طول سه دهه مطالعه تاریخ افریقا دریافتهام، کسی در کشور ما هنوز هم اهمیت این قاره، رویدادها و اتفاقات آن را درک نکرده و نتوانسته متوجه شود که این قاره همان نقش تاریخی و مهم را خود را ایفا خواهد کرد و بیتفاوتی نسبت به تحولات آن موجب از دست رفتن فرصتهای بینظیر و مهمی خواهد شد.
🔻 اینکه تا به امروز حتی یک تحلیل درست، دقیق و قابل توجه در رسانههای کشور که ناشی از شناخت صحیح و عمیق این کشور و مسائل مترتب با آن باشد را مشاهده نکردهام بسیار باعث تاسف است. انقلاب نیجر، همانگونه که در طول دو هفته گذشته بارها یادآور شدهام، نقش تعیینکننده و بسیار مهمی در تحولات کل افریقا و به ویژه غرب این قاره خواهد داشت. این انقلاب یک الگوی رفتاری بسیار مناسب خواهد شد و به کشورهای این منطقه یاد میدهد که بادها دیگر از غرب نمیوزند و آنها میتوانند با کمک کشورهای دیگر روی پای خود ایستاده و باوجود تاخیر، دوباره خود را بازسازی کنند.
🔻
اینکه یک کشور بسیار فقیر با 24 میلیون جمعیت که 90درصد آن را بیابان تشکیل میدهد، 20درصد مردمش برق دارند، 90درصدش زیر خط فقر زندگی میکنند، مردانش زیر 40 و زنانش زیر 20درصد سواد دارند و تنها با 9 میلیارد دلار تولید ناخالص ملی بیاید و دولت وابسته به فرانسه و امریکا را برکنار کند، برای غربیها سخت و غیرقابل تحمل است. ویکتوریا نولاند وقتی به میامی رفت، بسیار عصبانی بود چرا که اصلا فکر نمیکرد کشوری با این مختصات و با این مشکلات بخواهد از دایره متحدان سه دههای امریکا خارج شود و ساز خودش را کوک کند!
🔻از این جهت است که موضوع نیجر دارای اهمیت راهبردی، نه در حوزه تحولات پیچیده میدانی که در عرصههای سیاست و دیپلماسی بینالملل است. به عبارت دیگر، نظامیان نیجر با درک درست و صحیح از تحولات جهانی، وقتی دیدند که امریکا در اوکراین شکست خورده و فرانسه دچار چند دستگی و اختلافات عمیق اجتماعی شده، تصمیم به انتخاب مسیر صحیح گرفت. هر چند آنها به مدت سه دهه متحد امریکا بودند و امریکا تقریبا هیچ کاری برای این کشور و مردم فقیرش نکرد، اما حالا آنها هم متوجه شدهاند که دیگر رئیس جمهور امریکا کدخدا نیست.
🔻نوع رفتار و برخورد ژنرالهای انقلابی نیجر با فرستاده امریکا درس بزرگی برای مردم افریقا و بسیاری از رهبران آن داشت. این نوع برخورد که به سرعت در فضای رسانهای و دیپلماتیک این کشورها بازتاب یافت (علیرغم تلاش بسیار زیاد طرف امریکایی) حتی باعث تردید کشورهای اکوواس برای مداخله احتمالی در این کشور نیز شد. این کشورها به تنهایی قدرت تجهیز نیرو و مداخله در نیجر را ندارند اما اگر قرار بر مداخله باشد، باید به شکل اساسی پشتیبانی شوند و اینجاست که آنها نسبت به کمک فرانسه و امریکا دچار تردید شدهاند.
🔻هشدار جدی الجزایر و اعلام آمادگی مالی، بورکینافاسو و گینه برای کمک به دولت انقلابی در نیجر که اولی به لحاظ نیروی هوایی به تنهایی چند برابر کل غرب افریقا قدرت دارد، تردیدها را دوچندان کرده است. از سوی دیگر، ارتش نیجر باوجود آنکه کشوری فقیر است، بسیار آموزشدیده و قدرتمند بوده و به واسطه جنگ با گروههای تروریستی مورد حمایت امریکا و فرانسه میتواند ر میدان نبرد به تنهایی با ارتش نیجریه برابری کند چرا که نیجریه باوجود جمعیت و ثروت قابل توجه، دارای مشکلات عدیدهای و نمیخواهد با نیجر وارد منازعه گردد.
🔻در پایان باید گفت، آنچه این روزها از تهدید و برنامهریزی برای مداخله نظامی در نیجر گفته میشود یک بلوف سیاسی است تا نظامی. این مساله خود سران غرب هم به خوبی میدانند و به همین دلیل چیزی به اسم گزینه نظامی وجود ندارد. الگویی که از نیجر فقیر و فلکزده به ملتهای منطقه غرب آسیا منتقل میشود، بسیار مهمتر است. این الگو میگوید نباید زیرسلطه خارجیها قرار گرفت و باید روی پای خود ایستاد و این مسالهای است که به نظر در ماههای آینده بیشتر خود را نشان میدهد. در هر صورت، غرب دیگر نای مداخله در هیچ کشوری را ندارد و حتی مشروعیت این کار را هم به دلیل رفتارهایش از دست داده است.
#کریم_جعفری
....
....