🔻«گناهکاران بی‌گناه» 🔻آیا حکم دو خطاکار در فتنه 88 در مقایسه با اغتشاش 1401 یکی است؟ 🔻پیشنهاد می‌کنم تا پایان متن همراه باشید. مهم‌ترین تفاوت فتنه 88 با اغتشاش 1401 در همین عنوان فتنه است. سال 88 به معنای واقعی کلمه فتنه بود. فتنه یعنی امتزاج حق و باطل. یعنی شرایط چنان غبارآلود بود که حق از باطل قابل تشخیص نبود. آنچه رهبرانقلاب در آن سالها به عنوان "این عمار" می‌فرمود به واسطه همین غبار سیاسی بود. نقش جناب عمار در جنگ صفین همین بود که شبهه را برای صحابه رفع کند تا حق از باطل نمایان شود. در آن سال دو دسته افراد داشتیم. یا اهل فتنه یا مفتون و فتنه‌زده‌ها. در آن شرایط عده ای حق داشتند دچار فتنه و خطا شوند اما خواص خیر. برای همین آنروزها روز آزمایش خواص بود. اما سال 1401 فتنه نبود. همه چیز عیان بود. از لحظه اول باطل از حق جدا شد. باطل در نمایان‌ترین حالت خودش جلوه کرد. پس ظاهرا خطا در این سال نابخشودنی‌تر است. اما واقعا چنین است؟ 🔻به این فهم آنکس که در سال 1401 دچار خطا شد نسبت به فتنه گر 88، گناهش قابل گذشت است. اما چرا؟ اگر سال 1401 ماجرا فتنه نبوده و همه چیز شفاف و آشکار بوده است چرا گناه خطاکاران آن سال کمتر است؟ 🔻دلیل را باید در جبر رسانه‌های اجتماعی دید. جبری که منجر به مسخ رفتاری آدم‌ها می‌شود؛ رفتار و نه علم. اساسا افراد در این جبر شناختی به درستی و غلطی امور توجه نمی‌کنند. اینجا اساسا عرصه حق و باطل نیست. زیستگاه شبکه‌های اجتماعی عرصه اقدام شبکه‌ای است. افراد بی آنکه بفهمند و بخواهند در یک تونل شبکه‌ای از افراد یک شکل و یک صدا، تبدیل به ربات می‌شوند. تبدیل به انسان مسلوب الاراده می‌شود که نمی‌فهمد چطور گرفتار خطای شناختی و حتی رفتاری می‌شود. 🔻این خطای شناختی ناشی از همگرایی و همگروهی و همرنگی، مختص نوجوان و جوانان کم سن و سال نیست. در این جماعت ضریب خطا بیشتر است چون زمان بیشتری در فضای مجازی‌اند. اما متاسفانه باید گفت که همه را در گیر می‌کند؛ حتی خواص. ولو افرادی که حق و باطل برای آنها روشن است. برای اینکه یک مثال نسبتا روشن بزنم به ادراک و رفتار یک پزشک که در جمع رفقا دست به سیگار یا قلیان می زند، توجه کنید. او حتما از عوارض دخانیات می‌داند. اما در جمع دوستان و فامیل که همه به او سیگار تعارف می‌کنند ممکن است دچار خطای جمع‌پذیری شود. یا فردی را تصور کنید که می‌داند مرده ترس ندارد چون علم دارد هیچ کاری از او ساخته نیست اما حاضر نیست کنارش باشد. این ترس غیر از علم اوست. دقت کنیم که خطای شناختی غیر از خطای علمی و اعتقادی است. بیشترش بماند. 🔻اغتشاش 1401 را از این منظر ببینید. سهم شبکه‌های اجتماعی و جبر ناخواسته در شکل‌گیری ذهنیت غلط و رفتار نادرست را دقیق اندازه‌گیری کنید. خواهید دید که ماجرا در این سال متفاوت از آشوب در همه دوره‌های گذشته است. برای همین است که اصلاح و قانونمند کردن فضای مجازی مهمتر از بگیر و ببند امنیتی و قضائی است. شاید علت اینکه رهبر انقلاب از روز اول اغتشاش 1401 با این ماجرا متفاوت از فتنه های گذشته رفتار کردند و متهمین این عرصه را مورد بخشش قرار دادند از همین جهت باشد. 🔻اینهمه را نوشتم تا همین یک جمله؛ اگر فکری برای حکمرانی مجازی نکنیم با "گناهکاران بی‌گناهی" مواجه می‌شویم که از نزدیک‌ترین‌ها و یا مورد اعتمادترین‌های ما هستند. وحشتناک است؛ نیست؟ #محسن_مهدیان ..... ....