1_4965715224834343074.pdf
18.17M
اثری مجهول القدر از يکی از راويان شريف مرتضی و اطلاعاتی درباره ابن الهيثم ✍حسن انصاری ابن طاووس اين راوی را که خود از اهل ادب بغداد بوده در فرج المهموم به مناسبت نقلی از يکی از آثارش معرفی کرده. نام او ابو الحسن أحمد بن الحسين بن علي (کذا، شايد هم: الحسين بن الحسن بن علي) الرخجي است. وی از خاندان رخّجي بوده و پدرش أبو علي الحسين بن الحسن الرخجي از وزيران آل بويه بوده است. از آنچه ابن طاووس نقل کرده نام دو کتاب او را می شناسيم. با اين وصف کتاب ديگری از او در دست است که متأسفانه قدر آن در جامعه شيعه دانسته نيست. اين کتاب با نام احاسن المحاسن که گويا تنها يکبار چاپ شده از نقطه نظر ادب اخلاق فردی و سياسی و آنچه ژانر سياست نامه نويسی خوانده می شود اهميت فوق العاده ای دارد. اين دانشمند امامی اين کتاب را برای شرف الدولة ابو المکارم مسلم بن قريش العقيلي نگاشته است. دراين کتاب کلماتی از حضرت امير (ع) هم نقل شده که حائز اهميت است. باور امامی نويسنده کتاب از خطبه اثر کاملا پيداست. ابن طاووس هم می گويد از منبعی اطلاع پيدا کرده که او امامی مذهب بوده است. در نقل ابن طاووس از يکی از آثار اين دانشمند اطلاع مهمی درباره ابو علی ابن هيثم آمده که ظاهرا تاکنون مورد توجه محققان قرار نگرفته است. ابن هيثم با اينکه اصلا بصری بود و بيشتر عمر را در مصر گذراند اما دست کم سال 418 ق در بغداد بوده است. حکایتی که درباره ابن هیثم در کتاب فرج المهموم نقل شده مربوط می شود به اقامت او در بغداد. از این نقل پیداست که پدر نویسنده ما با ابن هیثم مرتبط بوده است. با وجود اینکه عبارت فرج المهموم ظاهرا دچار تحریفی شده است