📝تبيين لقب سيدة نساء العالمين برای حضرت فاطمه(س) مصادر حديثى شيعه و اهل سنت، در روايات فراوانى، حضرت فاطمه زهرا عليهاالسلام را با وصف «سيدة نساء العالمين» معرفى كرده اند. بيش از پنجاه روايت در مصادر حديثى شيعه[۱]با اين مضمون گزارش شده اند كه از حد استفاضه فراتر است و تواتر اجمالى آن را اثبات مى كند. منابع حديثى اهل سنت نيز اين وصف را به گونه هاى متفاوت از پيامبر صلى الله عليه و آله گزارش كرده اند.[۲] به سبب گزارشِ اين لقب با اسناد بسيار عالى در مصادر حديثى اهل سنت، محدثان و مورخان اهل سنت نيز اين ويژگى را پذيرفته اند. 🔅يكى از مباحث مطرح شده ذيل اين عنوان، رابطه برتر شمردن حضرت فاطمه عليهاالسلام با برگزيدگى حضرت مريم عليهاالسلام است. در آيه ۴۲ سوره آل عمران، به حضرت مريم عليهاالسلام اين گونه خطاب شده است: «وَ إِذْ قالَتِ الْمَلائِكَةُ يا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاكِ وَ طَهَّرَكِ وَ اصْطَفاكِ عَلى نِساءِ الْعالَمِينَ. اين خطاب الهى، حضرت مريم عليهاالسلام را در مقام و مرتبه اى ويژه قرار مى دهد. وجه جمع ميان اين توصيف قرآنى با توصيف قطعى نبوى كه فاطمه زهرا عليهاالسلام را «سيدة نساء العالمين» ناميده، چگونه است؟ ❇️برخى روايات شيعه و برخى عالمان اهل سنت، حضرت مريم عليهاالسلام را برترين زن جهان در روزگار خود دانسته و فاطمه زهرا عليهاالسلام را برترين زن جهان درهمه زمان ها معرفى كرده اند.[۵] ✅توجيه ديگر آن است كه برگزيده بودن حضرت مريم عليهاالسلام به معناى تولّد حضرت عيسى عليه السلام به گونه غير متعارف و بدون شوهر است، ولى به معناى برتر بودن از بقيه زنان نيست. علامه طباطبايى قدس سره در اين باره مى نويسد: مراد از «عالَمين» در آيه قرآن، مطلق هر دو جهان است ولى در آيه از واژه «اصطفاء» استفاده شده كه با حرف «على» متعدى شده و به معناى تقدّم است. با توجه به آيه بعد كه تولد حضرت عيسى را به مريم بشارت مى دهد و همچنين آيه ۹۱ سوره انبياء و آيه ۱۲ سوره تحريم كه بر دميده شدن روح الهى در رحم وى تصريح كرده اند، تقدم، انتخاب و برگزيدگى حضرت مريم عليهاالسلامبر همه زنان به سبب ولادت اعجاز آميز حضرت عيسى عليه السلام است.[۶] يعنى آيه، برترى مريم بر همه زنان عالم را بيان نمى كند، بلكه برگزيدگى و تقدم در اين ويژگى خاص، يعنى زادن فرزندِ بدون پدر، مورد توجه است كه هيچ زنى در اين ويژگى هم تراز حضرت مريم نيست. برخى مفسران اهل سنت نيز مشابه اين استدلال را مطرح كرده اند.[۷] ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 📚منابع [۱]. ر . ك : بحار الأنوار : ج ۴۳ ص ۲۱ ج ۲۸ ، عوالم المعالم : ج ۱۱ ص ۸۸ ـ ۱۰۶ . [۲].صحيح مسلم : ج ۷ ص ۱۴۳ ج ۱۴۴ ، سنن الكبرى : ج ۴ ص ۲۵۲ ، مسند الطيالسى : ص ۱۹۷ ، طبقاتالكبرى : ج ۸ ص ۲۷ . [۵]. تفسير عبد الرزاق : ج ۱ ص ۱۲۰ ـ ۱۲۱ ، الدرّ المنثور : ج ۲ ص ۲۳ ـ ۲۴ ، أحكام القرآن ، الجصاص : ج ۲ص ۱۶ ، تفسير السمرقندى : ج ۱ ص ۲۳۷ ، تفسير الثعلبى : ج ۳ ص ۶۷ ، تفسير الثعالبى : ج ۲ ص ۴۳ ، تفسير الآلوسى : ج ۳ ص ۱۵۵ ؛ تفسير الطبرى : ج ۳ ص ۳۵۷ . [۶]. الميزان فى تفسير القرآن : ج ۳ ص ۱۸۹ . [۷]. ر . ك : تفسير الفخر الرازى : ج ۲ ص ۲۳۳ ، فى ظلال القرآن : ج ۱ ص ۳۹۵ ، تفسير الشوكانى : ج ۱ ص ۳۳۸. 🌐hadith.net #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith