آشفتگی در مصادر نصيری
✍محمدباقر ملکیان
🔰مصادر نصيری، منابعی مغفول مانده در مطالعات شيعیاند. هنوز از بسياری از مصادر نصيری اطّلاع دقيقی نداريم، يعنی نمیدانيم آيا نسخهای مخطوط از آنها موجود است، و يا در اثر گذر زمان ـ مانند بسياری ديگر از آثار فرق شيعه ـ نيست و نابود شده است. البته با توجه به اهتمام نصيريون به سنّت کتمان ـ آن هم به شديدترين وجه ممکن ـ به گونهای که حتّی از اظهار نام برخی مصادر، مثل «الرسالة الرستباشية» و «فقه الرسالة الرستباشية» خودداری میکنند ـ اين بیاطّلاعی، چندان غريب نمینمايد، و البته اين نويد را به ما میدهد که به مرور زمان، بسياری از آثار ناشناختهشان چاپ و منتشر شود، يا لا اقلّ تصويری از مخطوطات آنها در فضای ديجيتال دستياب شود، «لعلّ الله يحدث بعد ذلک أمراً».
اين چند سطر را مقدّمهوار نوشتم تا بگويم آنچه در اين يادداشت ـ و نيز يادداشتهای ديگرم پيرامون نصيريه ـ قلمی میکنم تنها بر اساس تعداد محدودی از مصادر نصيری است که به يمن لا ابالی گری برخی اتباع اين فرقه در امر کتمان و نيز برملا ساختن اسرار آنها توسّط دشمنانشان به دست ما رسيده است؛ بگذريم.
در مصادر نصيريه ـ علیرغم همه اطّلاعات جالب و دست اوّلی که به ما میدهد و قبلاً در بعضی يادداشتها به نمونهاش اشاره کردم ـ با آشفتگی فراوانی مواجهيم. آشفتگیهايی از قبيل:
1⃣روايات موضوعه: نمونهاش روايت مفصّلی است که در مورد فضائل نهم ربيع الأوّل در مصادر نصيری نقل شده است، روايتی که با تحريف مضاعف در برخی مصادر شيعی هم آمده است.
2⃣تضادّ و اختلاف: نمونهاش روايات مختلف و متضادّی است که در مسأله خروج ابو الخطاب در مصادر نصيريه آمده است. البته نصيريون اين اختلاف و تضادّها را طبيعی میدانند، چرا که از نظر آنها، روايت و گزارشی برای اهل ظاهر است، و گزارش و روايت ديگر برای اهل باطن.
در اين يادداشت، در صدد جمع آوری وگزارش اين دو گونه آشفتگی نيستم. در اينجا از دو نوع ديگر آشفتگی، مطالبی را ذکر میکنم: 👈
ادامه مطلب
#کانال_علوم_ومعارف_حدیث
@MaarefHadith