📖 امام عليه السلام در اين گفتار حكيمانه راه به دست آوردن رأى صحيح را در مسائل مختلف نشان داده است، مى‌فرمايد: «كسى كه از آراء مختلف استقبال كند (و نظرات متفاوت را بررسى نمايد) موارد خطا را خواهد شناخت»؛ (مَنِ اسْتَقْبَلَ وُجُوهَ الْآرَاءِ عَرَفَ مَوَاقِعَ الْخَطَأ)
💭 بعضى از مسائل بديهى است و به همين دليل مورد اختلاف نيست؛ اما بسيارى از مسائل نظرى پيچيده و آراء مختلفى در آن اظهار شده است. در اين گونه مسائل هرگز نبايد انسان به تنهايى تصميم‌گيرى كند بلكه عقل مى‌گويد: بايد آراى ديگران را به ضميمۀ استدلالات آنها بررسى كند تا بتواند آنچه را به حقيقت نزديك‌تر است انتخاب نمايد. همان چيزى كه قرآن مجيد به آن دستور داده مى‌فرمايد: «فَبَشِّرْ عِبٰادِ * اَلَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ اَلْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولٰئِكَ اَلَّذِينَ هَدٰاهُمُ اَللّٰهُ وَ أُولٰئِكَ هُمْ أُولُوا اَلْأَلْبٰابِ» ؛ پس بندگان مرا بشارت ده، همان كسانى كه سخنان را مى‌شنوند و از نيكوترين آنها پيروى مى‌كنند، آنان كسانى هستند كه خدا هدايتشان كرده و آنها خردمندانند».
بر اين اساس حكما و متكلمان و فقهاى ما همواره در مسائل نظرى نخست به نقل اقوال مى‌پردازند و در كنار هر قول دليل طرفداران آن را ذكر مى‌كنند، سپس از بررسى مجموع آنها ضعف‌ها و قوت‌ها ظاهر مى‌شود و آن قول را كه از همه برتر مى‌بينند انتخاب مى‌كنند. حتى گاه اقوال كسانى كه اختلاف مذهبى با آنها دارند نيز در برابر خود قرار داده و دليلشان را بررسى مى‌كنند. اين همان روشى است كه در بسيارى از علوم از جمله علم فقه از قديم ميان جمعى از دانشمندان متداول بوده و امروز نام «فقه مقارن» بر آن مى‌نهند و مثلاً پيروان مكتب اهل بيت (علیهم‌السلام) آراء مذاهب چهارگانۀ اهل سنت و دلائل آنها را نيز بررسى مى‌كنند و از مقارنۀ آنها با آنچه از مكتب اهل بيت(علیهم‌السلام) آموخته‌اند به نقاط قوت و ضعف آراء مختلف آشنا مى‌شوند.
💡 البته يكى از طرق آشنايى با آراى ديگران به مشورت نشستن است ولى كلام امام عليه السلام در اينجا منحصراً ناظر به مشورت نيست، بلكه هر گونه بررسى آراى ديگران را شامل مى‌شود.