📖 سپس در چهارمين نكته مىفرمايد: «با تواضع نعمت (الهى) كامل مىگردد»؛ (
وَ بِالتَّوَاضُعِ تَتِمُّ النِّعْمَةُ)
رابطۀ تواضع با اتمام نعمت از اينجاست كه هم خداى متعال كسانى را كه از نعمتهايش برخوردار مىشوند و گرفتار كبر و غرور نمىگردند؛ بلكه در برابر خلايق تواضع بيشترى مىكنند مشمول لطف و رحمت خاصش مىگرداند و بر نعمتش مىافزايد و هم بندگان خدا وقتى چنين حالتى را در او ببينند كه كثرت
#نعمت باعث فزونى تواضع او شده او را لايق سربلندى و سرپرستى و پيشوايى جامعه مىبينند و عظمت او در چشم مردم بيشتر مىشود.
در حديثى در اصول كافى آمده است كه
#امام_صادق عليه السلام فرمود: «خداوند متعال به موسى عليه السلام خطاب كرد: اى موسى! آيا مىدانى چرا تو را مخاطب خود ساختم و با تو تكلم كردم و ديگران را چنين افتخارى ندادم؟ موسى عرض كرد: پروردگارا براى چه بود؟ خداى متعال وحى فرستاد كه اى موسى! من تمام بندگانم را بررسى كردم احدى را از تو متواضعتر نيافتم. تو هنگامى كه نماز مىخوانى صورت خود را بر خاك مىنهى (از اين حديث شريف روشن مىشود كه در نمازهاى قبل از
#اسلام به هنگام نماز و عبادت صورت بر خاك نمىگذاردند، موسى بن عمران براى ابراز نهايت تواضع اين كار را انجام مىداد)».
در حديثى از رسول خدا صلى الله عليه و آله مىخوانيم: «
إنَّ أفْضَلَ النّاسِ عَبْداً مَنْ تَواضَعَ عَنْ رِفْعَةٍ ؛ برترين بندگان خدا كسى است كه در عين بزرگى و عظمت تواضع كند».
در حديثى از امام اميرمؤمنان مىخوانيم: «
التَّواضُعُ زَكاةُ الشَّرَفِ ؛ زكاتِ مقام و شرافت، تواضع است».
اصولاً يكى از فلسفههاى عبادات اسلامى مخصوصاً نماز و زيارت خانۀ خدا پرورش روح تواضع در انسان است.
در حديثى از رسول خدا مىخوانيم: روزى به يارانش فرمود: «
ما لي لا أَرىٰ عَلَيْكُمْ حَلاوَةَ الْعِبٰادَةِ ؛ چرا شيرينى عبادت را در شما نمىبينم؟
قالوا و ما حلاوة العبادة ؛ عرض كردند: شيرينى عبادت چيست؟ «
قالَ: التَّواضُعُ ؛ فرمود:
#تواضع است»