ا🔲🔳🔲🔳 ا🔳🔲 ا🔲 ا🔳 ا❁﷽❁ا 🔳 التفَقَّه؛ الْكَمَالُ كُلُّ الْكَمَالِ ◀️ در بررسی های پیشین، معنای تفقه در دین تبیّن یافت و ثابت شد که؛ تفقه در دين مساوق تضلع و تعقل در ولايت و تحصیل معرفت امام هر زمان است كه در اين دهر، وجود مقدس نازنين حضرت حجة بن الحسن المهدی العسگري (ارواحنا لتراب مقدمه الفداء) مي باشد. ◀️ حال با لحاظ قاعده «ثبوت شی لشیء فرع ثبوت مثبت له»؛ پس از ثبوت مثبت له تفقه، نوبت به ثبوت فروعات آن می رسد. ▪️امام باقر (علیه السلام) می فرمایند: «الْكَمَالُ كُلُّ الْكَمَالِ التَّفَقُّهُ فِي الدِّين، وَ الصَّبْرُ عَلَى النَّائِبَةِ وَ تَقْدِيرُ الْمَعِيشَة‏». یعنی تمام کمال تفقه در حقیقت دین، شكيبائى بر ناگواريها و اندازه ‏گيرى در معاش و زندگى‏ می باشد. 📓بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج‏۷۵، ص۱۷۲ 🔸كمال هر چيزى عبارتست از اينكه غرض از آن چيز حاصل شود. توضیح اینکه اگر همه أجزای یک شیء موجود باشد، به آن "تمام" اطلاق می شود، اما مادامیکه شیء به غایت و غرض خود نرسیده باشد، ناقص است و کامل نیست. پس کمال یک شیء، إیصال مغیا به غایتش است. 🔹حضرت باقرالعلوم (علیه السلام) در صدر کلامشان، با اسلوب تاکید که با هدف تثبیت مطلب در مخاطب و رفع شک و تردید در او صورت می گیرد، می فرمایند: کل کمالی که برای انسان قابل تصور است در سه چیز می باشد. به بیانی دیگر غرض شارع از کمال انسان، آنگاه تامین می شود که تفقه در دین، صبر بر نوائب و تقدیر معیشت حاصل گردد. 🔸با توجه به اینکه معنای حرف عطف مطلق الجمع بين معطوف و معطوف عليه است، پیوند این سه مورد حاکی از اشتراک متعاطفین تحت حکم واحد می باشد. امام (علیه السلام) در این خبر مجامع کمالات انسانی را در سه چیز منحصر فرمودند؛ با توجه به آنچه در خصوص تفقه در حقیقت دین بیان شد، این موردِ اول فی الواقع معطوف علیهی است که دو مورد دیگر متوقف بر آن است، و کلام حضرت کاظم (علیه السلام) "إِنَّ الْفِقْهَ مِفْتَاحُ الْبَصِيرَةِ وَ تَمَامُ الْعِبَادَةِ وَ السَّبَبُ إِلَى الْمَنَازِلِ الرَّفِيعَةِ وَ الرُّتَبِ الْجَلِيلَةِ فِي الدِّينِ وَ الدُّنْيَا" قرینه منفصله و مؤید این استنباط است. پس غایت کمال در امر تفقه در حقیقت دین است که آن هم تفقه در معرفت امام زمان است، و نباید تصور شود که این کلام دلالت معنایش مبالغه است، بلکه بنابر اصالة الحقیقة، کاملا و تطابقا ظهور در حقیقت دارد. 🔳 🔲 🔳🔲 🔲🔳🔲🔳