بسم الله الرحمن الرحیم
یادداشت:
تحلیل سخنان رهبر معظم انقلاب با مسئولان قوه قضائیه
بخش دوم تقویت اعتماد عمومی به قوه قضائیه
مردم زمانی به قوه قضائیه اعتماد میکنند که مطمئن باشند مشکلاتشان مطابق قانون، با درستکاری و با دقت حل میشود.
همانطور که رهبر معظم انقلاب فرمودند: "محصول همه سفارشها به قوه قضائیه یک کلمه است، و آن اینکه مردم به قوه قضائیه اعتماد کنند." این اعتماد حیاتی است و مشروعیت و کارآمدی قوه قضائیه را تضمین میکند. حتی اگر یک طرف پرونده ناراضی باشد، با مشاهده انصاف و دقت در فرآیند، عدالت را درک و قبول خواهد کرد.
راهکارهای اجرایی برای تقویت اعتماد:مبارزه قاطع با فساد، بهویژه فساد درون سازمانی:
تقویت نظارت: ایجاد سازوکارهای نظارتی قوی و مستقل، استفاده از سامانههای الکترونیکی برای ثبت و پیگیری پروندهها، و بهرهگیری از ظرفیتهای مردمی و رسانهها برای گزارشدهی فساد.
شفافیت: انتشار آرای قضایی (با رعایت حریم خصوصی)، شفافسازی فرآیندهای اداری و مالی، و اطلاعرسانی عمومی درباره حقوق و تکالیف شهروندان.
حمایت از گزارشگران فساد: ایجاد سازوکارهای قانونی برای حمایت از کسانی که فساد را گزارش میدهند و حفظ هویت و امنیت آنها.
برخورد جدی با متخلفین:
اعمال مجازاتهای سنگین و بدون اغماض برای هرگونه فساد مالی یا اخلاقی در دستگاه قضا. عدم مماشات با مفسدان و اطلاع رسانی شفاف در مورد روند رسیدگی به پرونده های فساد.
ارتقای سطح علمی و تخصصی قضات:آموزش مستمر: برگزاری دورههای آموزشی مداوم با محوریت اخلاق حرفهای، حقوق بشر و بین الملل، آخرین تحولات حقوقی و فنون دادرسی.
حمایت از مطالعات پژوهشی:
فراهم آوردن فرصتها و منابع لازم برای تحقیق و بهروزرسانی دانش قضات.
بهکارگیری قضات متخصص: استفاده از قضات متخصص در پروندههای تخصصی و پیچیده.
بهبود دسترسی مردم به عدالت و کاهش اطاله دادرسی:
توسعه خدمات الکترونیک: گسترش دفاتر خدمات قضایی الکترونیک در سراسر کشور.
کاهش زمان رسیدگی: اصلاح قوانین و فرآیندها، افزایش کارایی و چابکی سیستم برای جلوگیری از طولانی شدن بیهوده پروندهها.
روشهای جایگزین: تشویق به حل اختلافات از طریق میانجیگری و داوری. گسترش فرهنگ صلح و سازش در جامعه.
تضمین استقلال قضات: حفاظت از قضات در برابر هرگونه فشار و تهدید بیرونی و تأمین امنیت شغلی آنها، تا بتوانند فارغ از هرگونه نفوذ، بر اساس قانون قضاوت کنند. ایجاد ساز و کارهای قانونی برای حمایت از استقلال قضات. ایجاد شرایط رفاهی مناسب برای قضات و کارمندان.
بهبود معیشت قضات و کارکنان: تأمین حقوق و مزایای مناسب برای کاهش انگیزههای فساد و افزایش انگیزه خدمت.
ارتباط مستمر با مردم: برقراری ارتباط مستمر و دوسویه با مردم و شنیدن مشکلات و دغدغههای آنان. پاسخگویی به سؤالات و ابهامات مردم در مورد عملکرد قوه قضائیه.
اهمیت ارزیابی واقعبینانه: "کارهای انجام شده در برابر کارهای انجام نشده"
دو مورد ارزیابی قضات و دستگاه قضایی به پیشرفت امور کمک شایانی می کند. ارزیابی قضات هر سه ماه بر اساس پرونده های ارجاعی و رفتار آن ها ضروری است. در ارزیابی عملکرد دستگاه قضایی، تنها به کارهایی که "انجام شدهاند" نباید اکتفا کرد. بلکه باید همواره این سوال را پرسید: "چه کارهایی باید انجام میگرفت ولی انجام نشده است؟" چرا این رویکرد مهم است؟ واقعبینی و جلوگیری از رضایت کاذب: این نگاه به ما کمک میکند تا از خودشیفتگی پرهیز کرده و دائماً در جستجوی راههای بهبود باشیم.
شناسایی نقاط ضعف و فرصتهای از دست رفته: با این دیدگاه، میتوانیم شکاف بین وضعیت موجود و وضعیت ایدهآل را شناسایی کرده و برای پر کردن آن تلاش کنیم. بهبود مستمر: این رویکرد، موتور محرک پیشرفت و کمال است و ما را از سکون باز میدارد.
مثال: فرض کنید در یک سال، قوه قضائیه موفق شده است میانگین زمان رسیدگی به پروندهها را از ۱۰۰ روز به ۸۰ روز کاهش دهد (کار انجام شده). این دستاورد خوبی است. اما اگر استاندارد مطلوب ۶۰ روز باشد، و اقداماتی مانند اصلاح بنیادی فرآیندها که میتوانست این زمان را به ۶۰ روز برساند، انجام نشده باشد (کار انجام نشده)، آنگاه ما با چالشهای اساسیتری روبرو هستیم که باید به آنها پرداخت.
تأکید بر حفظ روحیه جهادی و انقلابی
رهبر معظم انقلاب در سخنان خود، بارها بر حفظ روحیه جهادی و انقلابی در میان مسئولان قوه قضائیه تأکید کردند. این روحیه، رمز موفقیت در همه عرصههاست و بدون آن، نمیتوان به اهداف عالی نظام اسلامی دست یافت. روحیه جهادی، یعنی تلاش بیوقفه و خستگیناپذیر برای خدمت به مردم و دفاع از ارزشهای انقلاب اسلامی. روحیه انقلابی، یعنی ایستادگی در برابر ظلم و فساد و عدم سازش با دشمنان.
ادامه در قسمت سوم ⏪
✍🏻 نوشته استاد مجتهدزاده "⚖️"