💠وَ قَالَ علیه السلام العَینُ وِکَاءُ السّهِ
قال الرضی و هذه من الاستعارات العجیبة کأنه یشبه السه بالوعاء والعین بالوکاء فإذاأطلق الوکاء لم ینضبط الوعاء و هذاالقول فی الأشهر الأظهر من کلام النبی صلی الله علیه و آله و قدرواه قوم لأمیر المؤمنین علیه السلام وذکر ذلک المبرد فی کتاب المقتضب فی باب اللفظ بالحروف و قدتکلمنا علی هذه الاستعارة فی کتابنا الموسوم بمجازات الآثار النبویة
💠(چشم، بند نشستنگاه است). سیدرضی می گوید: این سخن از استعاره های عجیب است گویا مقعد را به مشکی تشبیه کرده است و چشم را به بند مشک، چون بند باز شود، مشک به حال خود نمی ماند و مشهور آن است که این سخن از پیامبر (صلی الله علیه و آله) است، ولی گروهی از امیرالمومنین روایت کرده اند. مبرد این سخن را در کتاب المقتضب در باب: (اللفظ بالحروف) بیان کرده است، و ما در کتاب خود به نام: (مجازات الاثار النبویه) درباره ی این استعاره گفتگو کرده ایم. امام (علیه السلام) کلمه ی وکاء را که به معنی بند مشک است استعاره برای چشم آورده است به خاطر آن که انسان در وقت بیداری خویشتنداری می کند که مبادا بادی و چیزی از او بیرون آید کما این که بند مشک، آنچه را که بسته اند نگاه می دارد، و از این رو تشبیه نشیمنگاه به ظرفی همچون مشک است. و دنباله ی حدیث از پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) است: هرگاه چشمها به خواب روند بند رها شود.
📙شرح
#حکمت_466
حکمت های نهج البلاغه ( همراه با 25 ترجمه و شرح )/ ص470 شرح ابن میثم
🔶
@Nahj_Et