شرح حکمت: ‮امام عليه السلام در اين سخن پربار و حكمت‌آميز به اهميت عمل صالح و نيك در سرنوشت انسان اشاره دارد و تلويحاً كسانى را كه بر نسب خود تكيه مى‌كنند در خطا مى‌شمرد و مى‌فرمايد: «كسى كه عملش او را (از پيمودن مدارج كمال) كُند سازد نَسَبش به او سرعت نخواهد بخشيد»؛ (مَنْ‌ أَبْطَأَ بِهِ‌ عَمَلُهُ‌ لَمْ‌ يُسْرِعْ‌ بِهِ‌ نَسَبُهُ‌) . قرآن مجيد و روايات اسلامى در جاى جاى خود بر فرهنگ عمل تكيه كرده است و آن را مقدم بر هر چيز مى‌شمرد و اين آيۀ شريفۀ قرآنى كه به صورت شعار براى مسلمانان در آمده شاهد اين گفتار است: «إِنَّ‌ أَكْرَمَكُمْ‌ عِنْدَ اَللّٰهِ‌ أَتْقٰاكُمْ‌». درست است كه نسب عالى يكى از مزاياى اجتماعى افراد محسوب مى‌شود ولى در واقع جنبۀ تشريفاتى دارد؛ آنچه به حقيقت و واقعيت مقرون است اعمال خود انسان است و بسيار ديده‌ايم افرادى كه از خانواده‌هاى پايين بودند به سبب جد و جهد و تلاش و كوشش به مقامات عالى رسيده‌اند در حالى كه افراد ديگرى با نسب‌هاى عالى بر اثر سستى و تنبلى خوار و بى‌مقدار شدند. از آنچه گفتيم روشن مى‌شود كه عمل در اينجا - بر خلاف آنچه ابن ابى‌الحديد نگاشته - به معناى عبادت نيست بلكه هرگونه عمل مثبت معنوى و مادى را شامل مى‌شود. در حديث معروف و مشروحى اين حقيقت در لباس ديگرى از امام سجاد نقل شده است و خلاصۀ حديث چنين است كه «اصمعى» مى‌گويد: شبى در مكه بودم كه شبى مهتابى بود هنگامى كه اطراف خانۀ خدا طواف مى‌كردم صداى زيبا و غم‌انگيزى گوش مرا نوازش داد. به دنبال صاحب صدا مى‌گشتم كه چشمم به جوان زيبا و خوش‌قامتى افتاد كه آثار نيكى از او نمايان بود. دست در پردۀ خانۀ كعبه افكنده و با جمله‌هاى پرمعنا و تكان دهنده‌اى با خدا مناجات مى‌كند. مناجات او مرا سخت تحت تأثير قرار داد. آن قدر ادامه داد و گفت و گفت كه مدهوش شد و به روى زمين افتاد. #نهج‌البلاغه‌ای شویم 👇🏻👇🏻 https://eitaa.com/joinchat/3726376966Cafe7c3b5d2