كُلُّ مَنْ عَلَيْهَا فَانٍ (26) وَيَبْقَي وَجْهُ رَبِّكَ ذُو الْجَلَالِ وَالْإِكْرَامِ (27) فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (28) /الرحمن هركه روى زمين است، فنا پذيرد و (تنها) ذات پروردگارت كه داراى شكوه و اكرام است، باقى مى ماند. پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟ 🌺🌺🌺 در آيه 185 سوره آل عمران خوانديم: «كلّ نفس ذائقة الموت» هر انسانى طعم مرگ را مى چشد. در آخرين آيه سوره قصص نيز خوانديم: «كلّ شى ء هالك الاّ وجهه» هر موجودى هلاك مى شود، جز ذات پروردگار. در اين سوره نيز مى خوانيم: «كلّ من عليها فان و يبقى وجه ربّك» در آيات قبل، نعمت ها معرّفى شد، در اين آيه مى فرمايد: زمان بهره گيرى از نعمت ها كم است، فرصت را غنيمت شماريد كه همه رفتنى هستيد. گرچه همه موجودات فانى هستند ولى هر كس در مسير الهى باشد و كار او رنگ الهى بگيرد، آن نيّت خالص كه «وجه ربّ» است، كار فانى او را باقى مى كند. 🌺🌺🌺 - مرگ، يك قانون عام و فراگير است. «كلّ مَن عليها فان» - به كسى جز خدا تكيه نكنيم كه همه فناپذيرند.«كلّ من عليها فان ويبقى وجه ربّك» - ارزش انسان با تقرّب به خداوند است، نه داشتن امكانات. «كلّ مَن عليها فان و يبقى وجه ربّك» - مرگ، گامى در مسير تربيت انسان است. «كلّ مَن عليها فان و يبقى وجه ربّك» - پيامبر، تحت تربيت و ربوبيّت خاصّ خداوند است. «ربّك» - مرگ موجودات، نشانه نقص و تمام شدن قدرت و كرم الهى نيست كه او صاحب جلال و كرامت است. «كلّ من عليها فان و يبقى... ذوالجلال و الاكرام» - جلال الهى همراه با رحمت و رأفت است. «ذوالجلال و الاكرام» - مرگ، نعمت است. «كلّ من عليها فان... فباىّ آلاء ربّكما» (با آنكه در آيات 26 و 27 نام هيچ نعمت مادّى نيامده، امّا در آيه 28، باز هم جمله ى «فباىّ آلاء...» تكرار شده است پس مرگ نيز نعمت است.) - جن نيز همچون انسان، مرگ دارد. زيرا خطاب «ربّكما» به جنّ و انس بازمى گردد. «كلّ من عليها فان... فباىّ آلاء ربّكما» /تفسير نور