هَلْ جَزَاء الْإِحْسَانِ إِلَّا الْإِحْسَانُ (60) فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ (61) /الرحمن آيا پاداش نيكى (شما) جز نيكى (ما) است، پس كدام يك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟ 🌺🌺🌺 «احسان» دو معنا دارد: يكى كار نيك و ديگرى نيكى به ديگران. مراد از احسان اول در آيه، كار نيك و مراد از احسان دوم، نيكى به غير است.(131) «هل جزاء الاحسان الاّ الاحسان» امام صادق عليه السلام فرمود: جمله «هل جزاء الاحسان...» در باره كافر و مؤمن جارى است و هر كس براى ديگرى كار نيكى انجام دهد، بر او لازم است جبران كند.(132) در قرآن، اصلِ مقابله به مثل بارها تكرار شده است: «فاذكرونى أذكركم»(133) ياد كنيد مرا تا ياد كنم شما را. «اِن عُدتم عُدنا»(134) اگر برگرديد ما نيز برمى گرديم. «فاعتدوا عليه بمثل ما اعتدى عليكم»(135) به همان مقدار كه لطمه زدند، به آنان لطمه بزنيد. «و لهنّ مثل الّذى عليهنّ»(136) به همان مقدار مسئوليّت كه بر عهده زن هست، براى او حق و حقوق است. «اِن عاقبتم فعاقبوا بمثل ما عوقبتم»(137) اگر قصد انتقام از دشمن داريد، به همان مقدار كه ضرر ديديد، ضربه وارد كنيد. «اِن تنصروا اللّه ينصركم»(138) اگر خدا را يارى كنيد، شما را يارى مى كند. «فلمّا زاغوا أزاغ اللّه»(139) اگر به اراده خود كج روند، خدا آنان را در كجى رها مى كند. حضرت على عليه السلام از رسول خداصلى الله عليه وآله نقل مى كند كه خداوند فرمود: آيا پاداش كسى كه به او نعمت توحيد داده ام غير از بهشت است.(140) «هل جزاء مَن أنعمتُ عليه بالتّوحيد الاّ الجنّة» ----- 131) تفسير راهنما. 132) تفاسير مجمع البيان و الميزان. 133) بقره، 152. 134) اسراء8 . 135) بقره، 194. 136) بقره، 228. 137) نحل، 126. 138) محمّد، 7. 139) صف، 5 . 140) امالى طوسى، ج 2، ص 182. 🌺🌺🌺 - در برابر احسان و نيكى ديگران، ما نيز نيكى كنيم. «هل جزاء الاحسان الا الاحسان» (آيا در برابر اين همه احسان خداوند به انسان، جز نيكوكارى بنده سزاوار است؟) - فقط به ارزشها بيانديشيم نه افراد، جنسيّت، نژاد، سنّ، منطقه و قبيله. «هل جزاء الاحسان الا الاحسان» - پاداش احسان به هر نوع، به هر مقدار، در هر زمان و مكان و نسبت به هر شخصى بايد احسان باشد. «هل جزاء الاحسان الا الاحسان» - يكى از فلسفه هاى قيامت، اجراى عدل و جزاى احسان هاست. «هل جزاء الاحسان الاّ الاحسان» - پاداش نيك خداوند به نيكى هاى ما، نعمت است. «فباىّ آلاء ربّكما تكذّبان» /تفسير نور