✝برنابا حواری گمشدۀ عیسی(ع)
چگونه نام برنابا از میان حواریون حذف شد؟
نویسندۀ انجیل یوحنا نام این حواری محبوب را ذکر نکرده ولی از ادامۀ ماجرا در این انجیل برمی‌آید که او تنها حواری‌ای بوده که در نمایش تصلیب حضور داشته و مراقب حضرت مریم(س) بوده و سپس آن عذراء را به خانۀ خود برده است (یوحنا 19/ 26 و 27). در سه انجیل نخست، نام هیچ‌یک از حواریون به وقت تصلیب ذکر نشده است و از «حواری محبوب عیسی» نیز خبری نیست. اما باید پرسید چرا ذکر چنین شخص مهم و محبوبی از نظر نویسندگان سه انجیلِ نخست، افتاده است؟ ما سعی داریم از طریق توصیفاتی که در انجیل یوحنا دربارۀ آن حواری محبوب مذکور است هویت او را تعیین کنیم.
گروه فرهنگی مشرق - یوسف لاوی ملقب به برنابا یکی از مؤمنان اولیه به حضرت عیسی(ع) بوده است. او در جزیرۀ قبرس زاده شد و به سبب آنکه از سبط لاوی بود برای تحصیل علوم دینی به اورشلیم آمد و کارهای مهمی را در زمان حواریون بر عهده گرفت. مسیحیان مدعی هستند که او حضرت عیسی(ع) را ندیده ولی به نظر می‌رسد که شأن او در تاریخ عیسویان بسیار بالاتر از اینها باشد.این مقاله سعی کرده صرفاً با استناد به اناجیل اربعه و کتب مورد قبول مسیحیان نشان دهد که برنابا شخص دوم نصارا محسوب می‌شده و یگانه حواری باسواد بوده که می‌توانسته انجیل خداوند که شفاهآ از زبان عیسی(ع) قرائت می‌شده را مکتوب کند. ما در این مقال نشان خواهیم داد که یکی از منابع اصلی اناجیل اربعۀ مسیحی در واقع انجیل برنابا بوده است. به این ترتیب ملاحظه خواهیم کرد که علیه برنابا توطئه‌ای صورت گرفته است.حتی الامکان سعی کرده‌ایم که مطالب به زبان ساده نگارش شود تا برای مخاطبان غیرمتخصص نیز قابل استفاده باشد. در نقل قول‌های عهدین، از ترجمۀ قدیم کتاب مقدس استفاده شده که چاپ نخست آن به سال 1895 میلادی در لندن بوده است.
لقب برنابا از کجا آمده است؟
آیا می‌توان پرسید که لقب «برنابا» را چه کسی به «یوسف لاوی» داده است. 1 می‌دانیم که حضرت عیسی(ع) شمعون را به «پطرس» ملقّب کرد و او را جانشین خود قرار داد. «یوسف لاوی» نفر دوم در میان حواریون است که عطای لقب شده است. در زبان فارسی پیشوند «بَر» به معنای «پور» است، معادل با «ابن» در عربی. «نابا» نیز به معنی «انابه» یا «موعظه» است. لهذا لقب «برنابا» را به «ابن‌الوعظ» ترجمه کرده‌اند یعنی «کسی که به خوبی موعظه می‌کند».
علی القاعده این لقب را بایست حضرت عیسی(ع) به این حواری خود داده باشد و نه آنگونه که از اعمال 4/ 36 مذکور آمد که «رسولان او را برنابا یعنی ابن‌الوعظ لقب دادند». جالب توجه این است که در اینجا یوسف لاوی در نخستین مرتبه با لقب «برنابا» معرفی شده است. به عبارت دیگر اگر برنابا یک جدید الایمان بود چگونه او از سایر حواریون پیش افتاد و توانست از پطرس که جانشین حضرت عیسی(ع) بود لقب «برنابا» بگیرد؟ اگر ادعای مسیحیان در جدید الایمان بودن برنابا درست باشد به ناچار باید قائل شویم که حضرت عیسی(ع) افراد بی‌فایده‌ای را به عنوان شاگرد و حواری خود پرورش داده است و حالا پس از رفتن او اشخاص دیگری همچون برنابا و پولس که حضرت عیسی(ع) را ندیده‌اند باید بیایند و سخنان او را تبلیغ کنند. اما حقیقت این است که برنابا یگانه حواری باسواد در جمع شاگردان بود و پولس نیز یک عامل نفوذی در حوالی ایشان، که شیوۀ دشمنی خود را از مقابلۀ فیزیکی به مقابلۀ فرهنگی (تبدیل و تحریف پیام عیسی و انجیل او) تغییر داده است.
نام برنابا در اناجیل کتمان شده است
نام برنابا در هیچکدام از اناجیل چهارگانۀ مسیحی واضحاً وجود ندارد. ولی به سبب اهمیت برنابا و رتبۀ او در میان حواریون، در برخی موارد وصف او را آورده‌اند بدون اینکه نامش را ذکر کنند. مثلاً در انجیل لوقا پس از ماجرای تصلیب، آمده که دو نفر از رسولان دربارۀ وقایع اخیر در طی راه صحبت می‌کردند که نام یکی از آنها «کلیوپاس» است:
(13) و اینک، در همان روز دو نفر از ایشان می‌رفتند به سوی قریه‌ای که از اورشلیم به مسافتِ شصت تیر پرتاب دور بود و عِموآس نام داشت. (14) و با یکدیگر از تمام این وقایع گفت‌وگو می‌کردند. (15) و چون ایشان در مکالمه و مباحثه می‌بودند، ناگاه خودِ عیسی نزدیک شده، با ایشان همراه شد. (16) ولی چشمان ایشان بسته شد تا او را نشناسند. (17) او به ایشان گفت: «چه حرف‌ها است که با یکدیگر می‌زنید و راه را به کدورت می‌پیمایید؟» (18) یکی که کَلِیُوپاس نام داشت در جواب وی گفت: «مگر تو در اورشلیم غریب و تنها هستی و از آنچه در این ایّام در اینجا واقع شد واقف نیستی؟» ... (لوقا، باب 24)
آنطور که جیمز هاکس نویسندۀ قاموس کتاب مقدس نوشته، «کَلیوپاس» به معنی «خیلی مشهور» است. 2این کلمه در ترجمه‌های مختلف این انجیل، به همین طور آمده و ترجمه نمی‌شود.
ادامه دارد...
🕊 @bazgashteeisamasih