♦️انواع حساب(سپرده) و وام در بانک ها
❓آیا همه سپرده ها و وام های بانکی آلوده به ربا هستند؟
در بانک ها سه نوع حساب(سپرده) و وام وجود دارد:
۱- سپرده سرمایه گذاری که ماهانه سود به صاحب سپرده تعلق میگیرد
این سود آلوده به ربا است و عقود اسلامی مطرح شده برای آن روی کاغذ است و در عمل بر مبنای ساختار ربوی محاسبه و پرداخت میشود. همچنین وام هایی که از این سپرده ها به مردم داده شود و سود آن وام بیشتر از ۴ درصد است (معمولا ۱۵ تا ۳۵ درصد)، ربا و حرام است. نحوه عملکرد بانک به این شکل است که شخصی در بانک پول میگذارد و سود ۱۵ درصد بابت آن میگیرد. بانک پول او را تحت عنوان وام به شخص دیگری با سود ۲۰ درصد میدهد و ۵ درصد به عنوان واسطه گری و کارمزد برای خودش برمیدارد.
۲- سپرده هایی که امتیاز وام به آن تعلق میگیرد
این سپرده ها در ازای مبلغی که در مدت مشخصی در حساب قرار داده میشود، امتیازی به صاحب حساب میدهد که با آن صاحب حساب میتواند وام بگیرد. یعنی قرض به شرط قرض (وام به شرط وام) که طبق نظر مراجع تقلید شرعا ربا و حرام است و شرعا جائز نیست به کسی پولی قرض بدهیم و توقع داشته باشیم اون هم در ازایش به ما بعدا پول قرض بدهد. قرض الحسنه یعنی ما برای خدا و ثواب الهی قرض میدهیم و اگر شرط کنیم که در ازایش طرف مقابل کاری برایمان انجام دهد یا پولی به ما بدهد، شرعا ربا و حرام است. همچنین خرید وفروش امتیاز وام هم شرعا حرام و ربا است.
۳- سپرده و وام قرض الحسنه
در سپرده های قرض الحسنه هیچ سودی به صاحب حساب داده نمیشود و امتیاز وام هم داده نمیشود به همین دلیل تنها سپرده تقریبا حلال و جائز در بانک ها است که ربا و حرام حساب نمیشود.
وام های قرض الحسنه وام هایی هستند که از سپرده های قرض الحسنه مردم در بانکها پرداخت میشود و بانک به دلیل واسطه بودن و تامین هزینه هایش، حداکثر ۴درصد کارمزد برای آن میگیرد که این پول در به صاحب سپرده داده نمیشود و بانک به عنوان کارمزد برای خودش برمیدارد. البته وجود جوایز بانکی برای سپرده های قرض الحسنه و بعضی مسائل دیگر یک مقدار آن را شبهه ناک کرده است که به جهت احتیاط بهتر است از این وام ها دوری کرده جز در موارد اضطرار که چاره دیگری وجود ندارد.
💢اگر سپرده ای از نوع اول یا دوم که آلوده به ربا است داریم، فورا آن را ببندیم و به یک سپرده قرض الحسنه منتقل کنیم و بابت آن از خدا طلب مغفرت کنیم. همچنین به هیچ وجه وام هایی که سود بیشتر از ۴ درصد دارند را نگیریم.
◽️در مورد پول قرض گرفتن (وام گرفتن) در صورتی که حلال باشد و آلوده به ربا نباشد، در روایات توصیه شده فقط در موارد اضطرار پول قرض بگیریم و پول قرض گرفتن برای مواردی که اضطرار و ضروتی در آن نیست نهی شده است. با توکل بر خدا، تقوا، قناعت و ساده زیستی تا حدودی میتوان بی نیاز از قرض گرفتن از دیگران شد.
.