آیا قرآن آواز خواندن زن را حرام دانسته است؟
در خصوص حرمت آواز خواندن زن در قرآن آیه ای نیست، بلکه آیاتی که به طور کلی حرمت بعضی کارها را برای زنان بیان کرده مثل نگاه کردن، آشکار کردن زینت و… یا بعضی آیات که درباره حرمت اصل غنا و آواز خوانی حرام است، شامل آواز خواندن زن هم می شود که به چند آیه اشاره می کنیم:
1. «و من الناس من یشترى لهو الحدیث لیضلّ عن سبیل اللّه بغیر علم و یتخذها هزواً اولئک لهم عذاب مُهین»؛
گروهى از مردم، خریدار سخنان بیهوده اند، تا به نادانى، مردم را از راه گمراه کنند و قرآن را به مسخره مى گیرند. بهره اینان، عذابى است خوار کننده.(سوره لقمان آیه6)
در روایات صحیح، این آیه بر غنا و موسیقی تطبیق شده و وعده آتش، بر آن ها داده است.
2.«والذین هم عن اللغو معرضون»؛
«آنان که از عمل (یا سخن) بیهوده اعراض مى کنند». (سوره مومنون آیه 3)
در ذیل این آیه شریفه، روایتى از امام نقل شده که آن حضرت مى فرماید:«انه الغناء والملاهى»؛ «آن لغو، عبارت است از لهو و لعب».
۵. «یَانِسَاءَ النَّبىِِّ لَسْتنَُّ کَأَحَدٍ مِّنَ النِّسَاءِ إِنِ اتَّقَیْتنَُّ فَلَا تخَْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیَطْمَعَ الَّذِى فىِ قَلْبِهِ مَرَضٌ وَ قُلْنَ قَوْلًا مَّعْرُوفًا»؛
اى همسران پیامبر، شما مانند هیچ یک از زنان [دیگر] نیستید، اگر سَرِ پروا دارید پس به ناز سخن مگویید تا آنکه در دلش بیمارى است طمع ورزد و گفتارى شایسته گویید.(سوره احزاب آیه 32)
این آیه هر چند درباره زنان پیامبر(ص) است. اما توصیه ای که به آنها می کند شامل زنان دیگر نیز می شود، اینکه در گفتارشان با نامحرمان با نرمی سخن نگویند تا دیگران در آنها طمع کنند و مسلما نهی از آواز خوانی نیز از این آیه به دست می آید.
بسیاری از آوازهایی که بانوان در مجلسی میخوانند، عدهای را در ارتکاب گناه بیاختیار میکند، این نوع آوازخوانی حرام است، پس این خوانندگی که اثر تضعیف کننده ایمان و پروای از گناه را داشته باشد، حرام است.
در مورد گوش دادن به صداي خواننده زن براي مردان دو ديدگاه فقهي وجود دارد؛ برخي از مراجع اين امر را به خودي خود حرام نمي دانند؛ مثلا امام خمینی در پاسخ به سؤالی در زمینه تك خوانی زن به صورت آواز سرود، اینگونه فرموده اند: «مجرد صوت زن نامحرم حرام نیست و استماع صدای زن فی نفسه منعی ندارد ولی اگر به ملاحظه وضع خاص خواننده در حال خواندن، یا وضع خاص مجلس و محل خوانندگی، یا به ملاحظه مضامین موضوعی كه خوانده می شود، از مصادیق خوانندگی مطرب لهوی به حساب آید و یا مستلزم مفاسدی باشد،جایز نیست.»(1)
و یا آیت الله خامنه ای معتقدند
اگر صداى زن (چه به صورت تك خواني و يا همخواني با زنان و يا با مردان ) به صورت غنا نباشد و گوش دادن به صداى او هم به قصد لذت و ريبه نباشد و مفسدهاى هم بر آن مترتّب نگردد، اشكال ندارد. اگر مفسده داشته باشد و يا تحريك شهوت بكند، جايز نيست.(2)
1-شرفخانی، خویی، احمد، انسان، غنا، موسیقی، چاپ 1، قم: انتشارات مشهور، 1380، ص 103.
2 - آيت ا... خامنه اي، استفتاءات، نشر جامعه مدرسين، سوال 1145.