👁️📑
چهار حماسه و یک تأمل
♨️
12 شهریور سالروز شهادت رئیسعلی دلواری و روز مبارزه با استعمار انگلیس است. خلیجفارس و استان بوشهر از دیرباز محل مبارزه و رویارویی با استعمار بوده است. بنابراین، ما در تاریخ چهار حماسه اصیل مبارزه با استعمار را شاهدیم.
🔗
حمله اول انگلیس به بوشهر در سال 1254 قمری، مصادف با 1217 شمسی بود، زمانی که محمدشاه قاجار در زمان سلطنت بر ایران، هرات را تصرف کرد، بریتانیا یک پایگاه مهم خود در افغانستان را از دست داد و به شاه ایران پیام داد که اگر هرات را آزاد نکنید، ما به بوشهر حمله میکنیم. در زمان حمله بریتانیا به بوشهر یکی از علمای سرشناس این شهر به نام «شیخ حسن آل عصفور» فتوای جهاد میدهد. در این جهاد با همت شیخ سلمان و باقرخان تنگستانی، انگلیسیها مجبور به عقبنشینی به خارگ میشوند.
💠
حمله دوم بریتانیا به بوشهر در سال 1273 قمری، مصادف با 1236 شمسی بود. در پی تحریکات دوستمحمدخان، حاکم کابل در دستاندازی به قندهار و به دنبال آن هرات، حسامالسلطنه و سلطان مراد میرزا به فرمان ناصرالدین شاه هرات را تصرف میکنند. در شنبه، ششم دسامبر 1856 میلادی کشتی انگلیسیها در خور هلیله بوشهر لنگر میاندازد. با پیاده شدن قوای انگلیس، احمدخان و باقرخان تنگستانی با یکصد نفر از رزمندگان بوشهری، قوای انگلیس را در ساحل هلیله متفرق میکنند و با ایثار خونهای پاک رزمندگان تنگستانی، قلعه بهمنی تصرف میشود؛ اما سرنوشت جنگ از ابتدا معلوم بود. بوشهر سقوط کرد. «ژنرال اوترام» با کشتار بیرحمانه در 1857م/ 1274ق، بوشهر را تصرف کرد و احمدخان تنگستانی در نبرد تن به تن با انگلیسیها در خون خود غلتید.
🔗
حمله سوم در هشتم اوت 1915 میلادی/ 17 مرداد 1294 خورشیدی بود که چهار کشتی انگلیسی به نامهای جونو، پیراموس، لورنس و دلهوزی در بندر بوشهر لنگر انداخته و شمار فراوانی سرباز گوش به فرمان سیاست انگلیس را پیاده کردند؛ اما باز هم بوشهریها از پای ننشستند و قیام رئیسعلی دلواری در خلال جنگ جهانی اول نقطه عطفی در مبارزات مردم جنوب به شمار میرود. با رشادت رئیسعلی انگلیسیها شکست سختی میخورند و تا مدت زیادی نمیتوانند بر رئیسعلی دلواری و یارانش تفوق یابند. تا اینکه در گیرودار حمله انگلیسیها به شهر بوشهر در دوازدهم شهریور 1294 ش، برابر با 23 شوال 1333 ق (سوم سپتامبر1915 میلادی)هنگامی که رئیسعلی دلواری در محلی به نام تنگک صفر قصد شبیخون به قوای انگلیسیها را داشت؛ مورد هدف قرار گرفت وبه شهادت رسید.
💠
و حماسه چهارم متعلق به حماسه شهید نادر مهدوی در شکستن کمر ناو بریجتون یا الرخاست. این نفتکش که تلاش داشت تفوق غربیها در جنگ نفتکشها را نشان دهد، در فاصله 13 مایلی غرب جزیره فارسی، در اثر برخورد با مینهای کار گذاشته شده از سوی سردار شهید مهدوی و یارانش منفجر شد؛ به گونهای که حفرهای به بزرگی 43 متر مربع در بدنه آن ایجاد شد. در پی این حماسه، حاج سید احمدخمینی به شهید مهدوی میگوید که دل امام را شاد کردید.
♨️
آنچه گفته شد بازخوانی حماسههای دریایی در طول تاریخ نیست؛ بلکه یادآوری دو موضوع است. موضوع اول اینکه هرچندخطه ما از این حماسهها و بزرگمردیها بسیار دارد؛ اما همیشه مغفول مانده است و نسلهای جدید از آن اطلاعی ندارند و شوربختانه در نسل دهههای 60 و 70 باید داستان جعلی پتروس را به عنوان فداکاری میخواندند. نکته دوم اینکه این حماسهها میتواند محل خلق آثاری شود که علاوه بر جلوههای بصری و هنری به پویایی هویت و تاریخ ایرانی در اذهان جامعه به ویژه نسل جدید کمک میکند.
#راوی
💔 یَا الله یَا رَحْمَانُ یَا رَحیمُ یَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِی عَلَى دِینِکَ 💔
🤲 اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج 🤲
🌸 به کانال تحلیل سیاسی برتر در ایتا و روبیکا بپیوندید 🌸👇
🆔
@Tahlilesiyasibartar 🇮🇷