❇️ از برجسته‌ترین فقیه نظام به آقای سروش محلاتی!
🖋 محمدصادق احمدی
🔸 آقای سروش محلاتی در یادداشتی که اخیرا منتشر کرده از مرحوم آیت الله هاشمی شاهرودی به عنوان برجسته‌ترین فقیه نظام یاد کرده است.
🔹 لذا بد نیست نظر مرحوم آیت الله هاشمی شاهرودی را در مورد برخی ادعاهای قبلی آقای سروش محلاتی بررسی کنیم:
🔺 آقای سروش محلاتی مشروعیت حکم اعدام صادر شده برای برخی اغتشاش‌گران را به بهانه سازمان‌یافته‌نبودن، مورد تردید قرار داده‌اند.
🔻 با توجه به مطالبی که توسط دادگاه مطرح‌شده حکم اعدام از باب محاربه است و لذا سؤال این است که آیا محاربه اختصاص به جایی دارد که توسط سازمان و گروه سازمان یافته انجام شود؟
✅ پاسخ مرحوم هاشمی شاهرودی به سؤال مذکور این است:
«ظاهر آیه محاربه این است که جرم مذکور از نوع جرمهای انفرادی است که گاهی ممکن است یک شخص آن را انجام دهد و از این رو فقها گفته‌اند که در تحقق محاربه، وجود گروه و ارعاب دسته جمعی شرط نیست.»۱
🔺 در جای دیگر آقای سروش محلاتی به جدابودن حکم باغی و محارب در فقه اشاره کرده‌اند و بیان داشته‌اند که باغی کسی است که با حکومت طرف شده و به معارضه با حکومت پرداخته در حالی که محارب کسی است که می‌خواهد رعب و وحشتی ایجاد کند که مصداق فساد در زمین باشد و لذا مجازاتی هم که برای باغی وجود دارد با مجازات محارب متفاوت است و به همین جهت حکم اعدام برای کسانی که در اغتشاشات حضور داشته اندوجهی ندارد.
✅ مرحوم آیت الله هاشمی شاهرودی گرچه با اصل این ادعا موافق است ولی استثنائی در این باره می‌زند که قابل توجه است:
«بدین ترتیب روشن می‌شود که عنوان محارب در آیه مبارکه، اختصاص دارد به کسی که به قصد افساد در زمین سلاح می‌کشد و معنای افساد در زمین عبارت است از اخلال در امنیت مردم و ترساندن آنها و تجاوز به مال و جان و ناموسشان، و این معنا، شامل باغی یا کافری که به جنگ با دولت اسلامی و قیام در برابر آن برخاسته است، مادام که مرتکب محاربه به معنی مذکور نشده باشد نمی‌شود، و در این صورت نیز از آن جهت که مرتکب این قسم از محاربه شده مصداق آیه خواهد بود و در آن هیچ بحثی نیست.»۲
🔹 در این تعبیر ایشان کسانی که به مخالفت با حکومت پرداخته باشند را در صورتی که مرتکب جرم محاربه شوند مشمول مجازات محارب می‌داند و در جای دیگر در توضیح فسادی که در تحقق محاربه شرط است می‌فرماید:
«بلكه تجاوز به حقوق یک نفر نيز اگر به گونه‌اى باشد كه موجب اخلال در امنيّت محل شود، مصداق «فساد در زمين» خواهد بود.»۳
♨️ در نتیجه طبق ظاهر این فرمایشات اگر کسانی بر علیه حکومت اقدام کرده‌اند ولی در ضمن آن اقدام به ایجاد ترس و ناامنی در بین مردم کنند و با سلاح راه بر مردم ببندند و سبب ترس آنها شوند داخل در معیار محاربه خواهند بود و صرف اینکه در حال مبارزه با حکومت هستند توجیهی برای محارب‌نبودن آنها نخواهد بود.
➖➖➖➖➖
۱.مجله فقه اهل بیت جلد، ۱۱-۱۲ ص ۱۷۴
۲. همان، ص ۱۷۷
۳. همان، ص ۱۸۶
@Tanbiholomah