(آيه ١٩٦) - 💠قسمتى از احكام مهم حجّ! در اين آيه، احكام زيادى بيان شده است. ١-در ابتدا يك دستور كلى براى انجام فريضۀ حجّ و عمره بطور كامل و براى اطاعت فرمان خدا داده، مى‌فرمايد: «حجّ و عمره را براى خدا به اتمام برسانيد» (وَ أَتِمُّوا الْحَجَّ وَ الْعُمْرَةَ لِلّهِ) . 💠 در واقع قبل از هر چيز به سراغ انگيزه‌هاى اين دو عبادت رفته و توصيه مى‌كند كه جز انگيزۀ الهى و قصد تقرب به ذات پاك او، چيز ديگرى در كار نبايد باشد. 💠 ٢-سپس به سراغ كسانى مى‌رود كه بعد از بستن احرام بخاطر وجود مانعى مانند بيمارى شديد و ترس از دشمن، موفق به انجام حجّ عمره نمى‌شوند، مى‌فرمايد: «اگر محصور شديد (و موانعى به شما اجازه نداد كه پس از احرام بستن وارد مكه شويد) آنچه از قربانى فراهم شود» ذبح كنيد و از احرام خارج شويد (فَإِنْ أُحْصِرْتُمْ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ) . 💠٣-سپس به دستور ديگرى اشاره كرده مى‌فرمايد: «سرهاى خود را نتراشيد تا قربانى به محلش برسد» و در قربانگاه ذبح شود (وَ لا تَحْلِقُوا رُؤُسَكُمْ حَتّى يَبْلُغَ الْهَدْيُ مَحِلَّهُ) . 💠 ٤-سپس مى‌فرمايد: «اگر كسى از شما بيمار بود و يا ناراحتى در سر داشت (و به هر حال ناچار بود سر خود را قبل از آن موقع بتراشد) بايد فديه (كفاره‌اى) از قبيل روزه يا صدقه يا گوسفندى بدهد» (فَمَنْ كانَ مِنْكُمْ مَرِيضاً) أَوْ بِهِ أَذىً مِنْ رَأْسِهِ فَفِدْيَةٌ مِنْ صِيامٍ أَوْ صَدَقَةٍ أَوْ نُسُكٍ) . در واقع شخص مخير در ميان اين سه كفاره (روزه-صدقه-ذبح گوسفند) مى‌باشد. 💠٥-سپس مى‌افزايد: «و هنگامى كه (از بيمارى و دشمن در امان بوديد) از كسانى كه عمره را تمام كرده و حجّ را آغاز مى‌كنند، آنچه ميسر از قربانى است» ذبح كنند. (فَإِذا أَمِنْتُمْ فَمَنْ تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ إِلَى الْحَجِّ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ) . 💠اشاره به اين كه در حجّ تمتع، قربانى كردن لازم است و فرق نمى‌كند اين قربانى شتر باشد يا گاو و يا گوسفند، و بدون آن از احرام خارج نمى‌شود. ٦-سپس به بيان حكم كسانى مى‌پردازد كه در حال حجّ تمتع قادر به قربانى نيستند، مى‌فرمايد: «كسى كه (قربانى) ندارد، بايد سه روز در ايام حجّ، و هفت روز به هنگام بازگشت، روزه بدارد، اين ده روز كامل است» (فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيامُ ثَلاثَةِ أَيّامٍ فِي الْحَجِّ وَ سَبْعَةٍ إِذا رَجَعْتُمْ تِلْكَ عَشَرَةٌ كامِلَةٌ) . 💠 بنابراين اگر قربانى پيدا نشود، يا وضع مالى انسان اجازه ندهد، جبران آن ده روز روزه است. ٧-بعد به بيان حكم ديگرى پرداخته، مى‌گويد: «اين برنامۀ حجّ تمتع براى كسى است كه خانوادۀ او نزد مسجد الحرام نباشد» (ذلِكَ لِمَنْ لَمْ يَكُنْ أَهْلُهُ حاضِرِي الْمَسْجِدِ الْحَرامِ) . 💠بنابراين كسانى كه اهل مكه يا اطراف مكه باشند، حجّ تمتع ندارند و وظيفۀ آنها حجّ قران يا افراد است-كه شرح اين موضوع در كتب فقهى آمده است. بعد از بيان اين احكام هفتگانه در پايان آيه دستور به تقوا مى‌دهد و مى‌فرمايد: «از خدا بپرهيزيد و تقوا پيشه كنيد و بدانيد خداوند عقاب و كيفرش شديد است» . (وَ اتَّقُوا اللّهَ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللّهَ شَدِيدُ الْعِقابِ) . 💠 اين تأكيد شايد به اين جهت است كه مسلمانان در هيچ يك از جزئيات اين عبادت مهم اسلامى كوتاهى نكنند چرا كه كوتاهى در آن گاهى سبب فساد حجّ و از بين رفتن بركات مهم آن مى‌شود. برگزیده تفسیر نمونه - 1، صفحه 179 کانال 👇 @Targomeh