عقل / چگونگی عملکرد عقل
تعریف عقل
🔹 «عقل» به معنای منع است ... عقل در اصطلاح به عقل نظری و عقل عملی تقسیم می شود.
عقل نظری، راهنمای اندیشه بشر است. و عقل عملی، راهبر انگیزه او. عقل نظری، نیرویی است که با آن هست و نیست ها و باید و نبایدها درک می شود و عقل عملی، نیرویی است که با آن عمل می شود؛ ... .
↙️ چگونگی عملکرد عقل
🔹 عقل، نیروی راهنما و راهبر اندیشه و انگیزه است و وظیفه اصلی او هماهنگ ساختن این دو است. بدین منظور، نخست عقل نظری، اندیشه را از وسوسه های حس و وهم و خیال می رهاند، ولی از آن ها به کلی دست نمی شوید؛ بلکه با تعدیل این امور، از آن ها بهره می برد و از افراط و تفریط می پرهیزد... . پس از پیراستن اندیشه، باید دستگاه انگیزه و اراده نیز پاکیزه شود تا علم به مرحله عمل باریابد. بدین منظور، عقل عملی، زانوی شهوت و غضب را عقال می کند تا انسان از این مرکب های راهوار و تعدیل شده نیز به درستی بهره گیرد. از آن پس، انسانْ خردمندانه تصمیم می گیرد و به جا عمل می کند. چنین انسانی، نه در صدد اِسماع بر می آید تا کردارش را به گوش دیگران رسانده، به دام سمعه افتد و نه در پی ارائه بر می آید تا رفتارش را به رؤیت دیگران رسانده، گرفتار ریا شود؛ زیرا باید در پی خشنودی خدایی بود که به هر چیزی احاطه دارد؛ «بکلّ شی ءٍ محیط»... .
🔹 بارگاه منیع عقل نظری و علمی در موحّد کامل به یک نقطه باز می گردد؛ بدین سان که در ابتدا اندیشه و انگیزه وی از یک دیگر جداست، ولی با تکامل خرد بشر، این دو به هم نزدیک و نزدیک تر می شود و کم کم به اتّحاد می رسد. وقتی انسان در اوج کمال، اندیشه و انگیزه اش به وحدت رسید، دانش او عین قدرت و اراده و علمش همان عمل او خواهد شد. جز به خیر و حق نمی اندیشد و جز به صلاح و فلاح عمل نمی کند و نیز به محض اندیشیدن مصلحت چیزی، تصمیم می گیرد و آن را به کار می بندد.
چنین انسان کاملی، مظهر خدای علیم و قدیر است که علم و قدرتش هیچ گاه از یک دیگر جدا نمی شود. خدا قدیر است با همان معیاری که علیم است و نیز علیم است با همان معیاری که قدیر است. صفات ذاتی خداوند عین یک دیگر و نیز عین ذات یکتای اوست.
📚 شکوفایی عقل در پرتو نهضت حسینی ص119 تا 121
#بر_آستان_اندیشه
#محرم
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
🌐
https://esra.ir
🆔
@a_javadiamoli_esra