علت اختلاف حديث4
چهارم: شخصي كه بر خدا و بر پيغمبر (صلّي اللَّه عليه و آله) دروغ نبسته و دروغ را از ترس خدا و احترام پيغمبر مبغوض دارد، و هيچ قصدي هم به آن ندارد (فراموشش نكرده) بلكه آنچه شنيده چنان كه بوده حفظ كرده و همچنان كه شنيده نقل كرده، به آن نيفزوده و از آن كم نكرده ناسخ را حفظ كرده و بدان عمل كرده و منسوخ را شناخته و از آن دوري كرده، و عام و خاصّ را دريافته و هر كدام را در موضع خود قرار داده و به متشابه و محكم واقف است.
و گاهي رسول خدا (صلّي اللَّه عليه و آله) به دو طريق سخن ميفرمود: سخني عام و سخني خاصّ، گاهي فردي آن را ميشنيد كه هيچ شناختي از آنچه منظور خدا و پيامبر بود نداشت، و آن را حمل نموده و به اون معرفت به معني و قصد آن و اينكه دليل آن سخن چه بوده همه و همه را توجيه ميكرد، و تمام أصحاب رسول خدا (صلّي اللَّه عليه و آله )از آن حضرت نميپرسيدند و فهمجويي نميكردند، و دوست داشتند كه فردي بياباني و رهگذر بيايد و از پيغمبر بپرسد تا آنان بشنوند، و تنها من بودم كه تمام مطالب را پرسيده و حفظ ميداشتم، و اين وجوه اختلاف مردمان و علّت خلاف در روايات و تفسير ايشان است
https://eitaa.com/adinebaharan