♦️
راه حل بنیادین در مساله کار و کارگری
☑️ آمار دقیقی از تعداد کارگران رسمی نیست حدود۱۵ میلیون نفر برآورد میشوند. اگر اقل اعضای خانواده را ۳ نفر بگیریم حدود۴۵ میلیون( بیش از ۲/۳ خانواده ایرانی ها) از این طریق نان میخورند و مصوبه شورای عالی کار بر زندگی شان تاثیر مستقیم دارد! البته ما چیزی به عنوان کارگران غیر رسمی هم داریم که قانون کار و بیمه و...شامل حالشان نمیشود و به مراتب وضعیت شان بدتر است. در بعضی گزارش ها آمارشان بین ۳.۵ تا ۷.۵ میلیون اعلام شده است!
☑️ بر اساس روایات و فتوای فقها حقوق مبتنی بر اجاره نفس مکروه و مذموم است! (۱) در حقیقت عموم مردم حتی کارمندان دولت که حقوقشان ذیل عقد اجاره است شامل این حکم فقهی میشوند چون همگی اجیر به حساب می آیند حالا کارفرما خصوصی است یا دولتی! روایات ارزش کارگر هم در مورد کارگری که مولد است گفته شده نه اجیرشدن (۲)در فقه ما عقود مختلفی داریم مثل مزارعه، مضاربه، مساقات و...که جز عقود کارگر-مالکی به حساب می آید و مانع اجیرشدگی محض میشود(۳). امروز عموم این عقود تعطیل و باب اجاره احیا و توسعه پیدا کرده است. در یک نگاه کلان این یک وضعیت ناعادلانه است و چنانچه آن حکم فقهی کراهت اجاره را در سطح سیاست گذاری در نظر بگیریم طبیعتا خروجی جامعه اسلامی نباید جامعه ای بشود که عموم مردم آن اجیر( کارگر-کارمندو..) باشند!
☑️ هرساله اسفندماه حداقل حقوق کارگران در شورای عالی کار تصویب میشود. غفلت جریان انقلابی، قدرت رسانه ای سرمایه داران، نبود تشکل های قوی کارگری که صدای کارگران باشند، حمایت دولت از کارفرما و...همه موجب افزایش حداقلی حقوق کارگران میشود. کاهش ارش پول و تورم هم در طول سال به گونه ای دیگر این حداقل را بی ارزش میکند و در نهایت هر روز زندگی کارگران سخت تر و دسترسی آنها به اولیات زندگی مثل مسکن و... مشکل تر میشود.
☑️ برای تحقق عدالت نسبی راه حل کوتاه مدت افزایش حقوق کارگران به اندازه تورم است اما راه حل بنیادین حذف تدریجی نظام کارگر-کارفرما است که امروز حاکم است و ۲۰۰ هزار کارفرما بر ۱۵ میلیون کارگر سلطه دارند! این نظام باید با نظام کارگر-مالکی تغییر پیدا کند و این مساله با این کارها رقم میخورد
1⃣ توسعه اقتصاد تعاونی چنانکه شهید بهشتی تاکید داشت(۴).مدل تعاونی در اصل ۴۴قانون اساسی ما آمده یک نوع اقتصاد کارگر-مالکی و عدالت محور است.[ توسعه تعاونی مانع توسعه افزایش کارگر و کارفرما و استثمار کارگر میشود. بنا بر قانون پنجم توسعه باید ۲۵٪ اقتصاد ایران تا سال ۹۳تعاونی میشد که هنوز انجام نشده است!]
2⃣اجراسازی احکام فقه در زمینه احیای زمین و اصالت کار و...چنانکه که بسیاری از فقها من جمله شهیدصدر تاکید داشتند(۵)
3⃣احیا عقود مختلف اقتصادی مثل مضاربه و... با فرهنگ سازی در جامعه
🔻خلاصه آنکه در مقام مطالبه گری و سیاست گذاری در لایه اول باید تلاش کرد با افزایش حقوق و مزایا حداقل حقوق کارگران تامین شود اما در لایه دوم تلاش جدی باید این باشد که در جامعه اسلامی تاجایی که امکان دارد( هرچند بخاطر اختلاف استعداها و... صفر نمیشود) مردم به جای کارگری، خودشان به مولد بودن و مالک شدن برسند. تجربه تعاونی
موندراگون اسپانیا در این مورد خواندنی است.
۱: کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 5، ص 90، «بَابُ کَرَاهِیَةِ إِجَارَةِ الرَّجُلِ نَفْسَه
۲: علامه جوادی؛ درس تفسیر، سوره نحل،بهار۱۳۸۶
۳:اللمعه الدمشقیه، شهید اول
۴: شهید بهشتی، سخنرانی درباره تعاونی ها
۵: شهیدصدر، بارقه ها، نظریه توزیع منابع طبیعی در اسلام
خلاصه نطریه شهیدصدر
heitaa.com/m_amin_rezai/3126
✍
#محمدامین_رضایی
@m_amin_rezai