هدایت شده از احمد نبویان
چرا نفت ایران، دیگر ملی نیست؟
🔹از سال ۱۳۸۶ اتفاق مهمی در اقتصاد ایران افتاد که به هیچ وجه در رسانه ها بازتاب نیافت. تا قبل از ۸۶، نفت خام و مواد خام معدنی مانند سنگ آهن، مس، آلومینیوم و ... بطور رایگان در اختیار شرکت‌های دولتی قرار می‌گرفت و این شرکت‌ها پس از استحصال این مواد و تعیین دستمزد و حق‌العمل خویش، محصولات خود را که عبارت از مواد اولیه تولید بود با قیمت‌گذاری ریالی به شرکت‌های داخلی می‌فروختند.
🔹در سال ۸۶ و در دولت محمود احمدی نژاد به اسم «آوردن پول نفت سر سفره مردم» مصوب شد که دولت مواد خام را با قیمت جهانی(برحسب دلار ضربدر قیمت ارز رسمی تقریبا ۱۰۰۰ تومانی) در اختیار این شرکت‌ها قرار داده و محصول آنها نیز با همین روش قیمت‌گذاری شده و به تولیدکننده داخلی فروخته شود.
🔹لذا از آنجائیکه قیمت محصول نهایی با ارزش افزوده بالاتر نسبت به مواد خام محاسبه می‌گردد، این قانون سود سرشاری را نصیب شرکت‌های دولتی نمود و به موازات آن تورم و گرانی بی‌سابقه‌ای در پایان دهه ۸۰ و آغاز دهه ۹۰ به اقتصاد کشور تحمیل شد که قیمت دلار را تا سال ۹۲ به حدود ۳ برابر افزایش داد و همین افزایش قیمت ارز بازهم در یک دور باطل باعث افزایش سود شرکت های یادشده می‌گردید.
🔹 تکمیل این پازل اما با فروش و خصوصی‌سازی پالایشگاه‌های نفتی انجام شد به نحوی که اکثر پالایشگاه‌های کشور در دولت احمدی نژاد و روحانی به بخش خصوصی فروخته شد و فروش معدود پالایشگاه‌های باقیمانده نیز در دولت رئیسی در دست اقدام قرار دارد؛ امری که به زعم برخی کارشناسان اقتصادی اگر صورت نمی‌گرفت، دولت امروز با کسری بودجه مواجه نبود.
🔹دومین سونامی و ضربه سنگین به اقتصاد کشور اما در اردیبهشت ۱۳۹۷ وارد شد، زمانی که دولت حسن روحانی مصوب نمود که نرخ تسعیر ارز از ترجیحی به نیمایی تغییر یابد، یعنی مبنای محاسبه قیمت محصولات پالایشی و پتروشیمی و فولادی و ... که تا آن زمان براساس قیمت جهانی ضربدر نرخ ارز رسمی(۴۲۰۰ تومان) بود باید براساس نرخ ارز نیمایی(۱۲ هزار تومان) محاسبه می‌گردید.
🔹 در اثر این تصمیم سود شرکت های دولتی (که حالا بخشی از آن ها خصوصی شده بودند) بطور تصاعدی افزایش پیدا کرد به نحوی به اعتراف گزارشات رسمی همین شرکت‌ها، هر یک درصد افزایش قیمت ارز، یک درصد به سود این شرکت ها افزوده می‌کند. برای مثال شرکت فولاد مبارکه سپاهان که در سال ۹۶ تنها ۷ هزار میلیارد تومان (۷ همت) سود کرده بود در سال ۱۴۰۱ به سود نجومی ۱۰۸ همت دست پیدا کرد (بیش از ۱۵ برابر).
🔹 قیمت گذاری دلاری محصولات این شرکت‌ها (که حاصل از فرآوری ذخایر ملی کشور اعم از نفت و مواد معدنی بوده است) و فروش آن به قیمت دلار تلگرامی به تولیدکننده‌های داخلی باعث شده است که نه تنها عملا دیگر برای ما تفاوتی ندارد که نفت و مواد معدنی در کشور داریم یا باید آن را وارد کنیم چون در هر دو صورت باید به قیمت جهانی این مواد را بخریم، بلکه بدلیل عرضه این محصولات در بورس کالا و ممنوعیت واردات اکثر آنها و اجبار تولیدکنندگان داخلی از سوی دولت به خرید مواد اولیه تولید از شرکت های داخلی، گاهی اوقات قیمت داخلی این مواد از قیمت وارداتی آن نیز بیشتر می‌گردد!
🔹 مجموع سود سود شرکت‌های مذکور از ۲۷ همت در سال ۱۳۹۶ به بیش از ۳۸۰ همت در سال ۱۴۰۱ رسید، در حالیکه بخش بسیار ناچیزی از این درآمد را بعنوان هزینه خرید مواد خام به دولت ایران پرداخت کرده اند و این دقیقا نتیجه نفت‌خواری و معدن‌خواری این شرکت‌هاست. در واقع می توان گفت اگر نفت و معادن ایران زمانی توسط شرکت های آمریکایی و انگلیسی به یغما می‌رفت، امروز شرکت‌هایی که مشخص نیست توسط چه کسانی حمایت می‌شوند، بخش عمده نفت و معادن ایران را در چنبره استفاده شخصی و خصوصی خود گرفته‌اند و محصول خویش را به مردم ایران صادر می‌کنند.
🔹 از آنجاییکه محصولات شرکت‌های مذکور، مواد اولیه تولید در کشور می‌باشند(برای مثال ۶ هزار قلم کالا در کشور با استفاده از محصولات نفتی تولید می شود)، افزایش قیمت و جهانی سازی قیمت این مواد اولیه، مستقیما بر قیمت نهایی محصولات کارخانجات مختلف اعم از لوازم خانگی، خودروسازی، لوازم برقی و ... اثر تورمی وحشتناکی گذاشته که منجر به تورم افسار گسیخته گردیده است. بالارفتن تورم یعنی کاهش ارزش پول ملی، یعنی گران‌تر شدن ارز و گرانی ارز یعنی مجددا افزایش قیمت مواد اولیه تولید و البته سود این شرکت‌ها؛
و این چرخه مهلک تا نابودی کامل اقتصاد کشور ادامه خواهد یافت!
🔹ذینفعان این سیاست‌ها با صرف هزینه‌های گزاف تبلیغاتی و ایجاد رسانه‌های متعدد و به خدمت گرفتن استاد و دانشجو و سیاستمدار تمام تلاش خود را برای افزایش قیمت ارز، آزادسازی قیمت‌ها و جلوگیری از هر نوع مداخله دولت در اقتصاد می‌نمایند و هر صدای مخالفی را با برچسب‌های کمونیستی، غیرعلمی و ... بمباران می‌کنند!
💠 احمد نبویان
🔗@ahmad_nabavian🇮🇷