✅ نظم نوظهور جهان عربی و بحران‌های در راه بخش اول فردریک وری اندیشکده کارنگی 🔺 پرده اول یک روایت به ظاهر جذاب 🔸 دربارۀ این که امروز جهان عرب در چه وضعیتی به سر می‌برد، روایتی جذاب وجود دارد که البته چندان دقیق نیست و موارد زیادی را نادیده می‌گیرد. طبق این روایت، قیام‌های بهار عربی که در سال 2011 شروع شد و نابسامانی‌های متعاقب آن، مانند جنگ‌های داخلی و همچنین جنگ‌های نیابتی که سراسر منطقه را در خود فرو برده بود، به میزان زیادی خاموش شده و سازمان‌های افراطی‌ای که در آن سال‌ها بر بخش زیادی از جهان عرب تسلط داشتند و عملیات‌های نظامی زیادی علیه اهداف داخلی و خارجی انجام می‌دادند، تضعیف و محدود شده‌اند و خطرشان رفع شده است. همچنین بحث‌ها و مبارزه‌های سیاسی در داخل کشورهای عربی و نیز میان کشورهای عربی با همدیگر که دربارۀ نقش اسلام‌گرایان در حکومت و اصولاً پیرامون دموکرتیک‌کردن حکومت‌های عربی بود، به حاشیه رفته است. 🔹 در اثر سیاست‌های مهارکننده و سرکوب‌گرانۀ موفق، مردم و اپوزیسیون دیگر خیابان را رها کرده‌اند. بخشی از اپوزیسیون به خارج از کشورهای خودشان رفته و تبعیدی شده‌اند، بخشی دیگر مشغول همکاری با همان حکومت‌هایی هستند که تا چندی پیش علیه‌شان مبارزه می‌کردند، اما بخش زیادی از آنها به زندان افتاده و حتی بدون محاکمه اعدام شده‌­اند. 🔺 پرده دوم: جهان عرب در حال توسعۀ اقتصادی است 🔸 بخش دیگری از این روایت فریبنده این است که جهان عرب، خصوصاً کشورهای عربی خلیج فارس، در حال تکمیل و تجربۀ مدلی از حکمرانی است که نه‌تنها می‌تواند بقای حکومت‌های فعلی را تضمین کند، بلکه می‌تواند به توسعۀ جهان عرب منجر شود و حتی می‌تواند الگویی برای دیگر کشورها و حکومت‌ها باشد. بر اساس این ادعا، این مدل حکمرانی می‌تواند ضمن حفظ چارچوب کلی سیاست در این کشورها و عدم حرکت به سوی دموکراسی، نویدبخش توسعه و رفاه و مدارای اجتماعی باشد. 🔹 نکتۀ محوری در روایت جذاب گفته‌شده این بود که کشورهای عربی نه‌تنها تلاطمات یک دهۀ گذشته را پشت سر گذاشته و به ثبات رسیده‌اند، بلکه حتی در مسیر توسعۀ اقتصادی و اجتماعی نیز هستند. اما حقیقت این است که آن نارضایتی‌های سیاسی و اجتماعی و اقتصادی که به بهار عربی منجر شدند همچنان سر جای خود هستند و از بین نرفته‌اند و حتی در بعضی از موارد، بدتر هم شده‌اند. خصوصاً در کشورهایی که از لحاظ اقتصادی ضعیف‌تر بوده‌اند و بهار عربی نیز اوج خود در آنها رقم زد، اوضاع معیشت و امنیت حتی بدتر از آن سال‌ها شده است. جمعیت افزایش یافته، نابرابری‌ها عمیق تر شده، و طبقات متوسط به طور فزاینده‌ای تحت فشار قرار گرفته‌اند و بیکاری به‌ویژه برای جوانان و زنان بالا است. منبع https://carnegieendowment.org/2023/05/03/disruptions-and-dynamism-in-arab-world-pub-89517 @amniatemeli