🔺عوامل اثرگذار بر جنگ های قرن 21 * نفربرهای هوایی * زیردریایی های هسته ای * هواپیماهای بدون سرنشین * خودروهای تاکتیکی فوق سبک * فعالیت های فضای سایبری * پیشرفت فناوری اطلاعاتی 🔸ادوارد لوکاس، کارشناس جغرافیای سیاسی معتقد است روسیه از فوریه ۲۰۱۵ جنگ ترکیبی خود را علیه کشورهای حوزه بالتیک مانند لتونی، لیتوانی و استونی آغاز کرده است. هدف روسیه از جنگ هیبریدی یک استراتژی گسترده برای خلق امپراتوری روسیه است. 🔹رژیم اشغالگر قدس جنگ هیبریدی تمام عیاری علیه ایران، سوریه، عراق و حزب الله به راه انداخته است. حمله سایبری به تاسیسات هسته ای ایران، حمایت از آشوب و فتنه ۸۸، حمایت از جنگ اقتصادی علیه ایران، استفاده از نیروهای ویژه در جهت ترور دانشمندان هسته ای و جنگ دیپلماتیک با هدف انزوای جمهوری اسلامی، بخشی از جنگ هیبریدی این رژیم علیه جمهوری اسلامی ایران بوده است. حمایت اسرائیل از داعش به صورت مالی، حمله به حزب الله در جنگ ۳۳ روزه، حمایت از اختلافات داخلی لبنان (جنگ دیپلماتیک) از اقدامات این رژیم در قالب جنگ های ترکیبی است. 🔸به نظر بیشتر کارشناسان غربی، روسیه در جنگ اوکراین و آبخازیا از شیوه جنگ های هیبریدی بهره برده است. البته گراسیموف (فرمانده ستاد کل نیروهای روسیه) به جای عبارت جنگ هیبریدی، از عبارت جنگ های غیرخطی استفاده می کند. عملیات نظامی روسیه علیه اوکراین که منجر به الحاق کریمه به روسیه شد، نسل جدیدی از جنگ را به نمایش گذاشت که در آن رهبران روسیه به خوبی در کنار بخش کلاسیک نظامی، جنگ اطلاعات، حملات سایبری و دیپلماسی را به خوبی مدیریت کردند. 🔹فرانک هافمن معتقد است روسیه در اوکراین از جنگ هیبریدی استفاده کرده است. عملیات روانی از طریق رسانه های نوین و سنتی، جنگ روانی، جنگ کلاسیک، استفاده از نیروهای ویژه در کریمه، بخشی از پازل جنگ های هیبریدی روسیه بوده است. نفوذ روسیه به شبکه های اجتماعی و شبکه های مختلف در اوکراین نیز در همین قالب می گنجد. توزیع بدافزار BlackEnergy در دستگاه های دولتی اوکراین و حمله به شبکه برق اوکراین اقدام دیگر روسیه علیه این کشور بوده است. 🔸ترکیه نیز از ابزارهای مختلف جنگ هیبریدی علیه کردها، عراق و سوریه استفاده کرده است. حمایت از آشوب های داخلی و محلی، اعزام نیروهای ویژه استفاده از نیروهای نامنظم و چریکی، حمله کلاسیک جنگ اقتصادی و تحریم اقتصادی، بخش های مختلف اقدامات ترکیه علیه دولت سوریه بوده است. همچنین ترکیه با اعزام نیروهای ویژه در مناطق کردنشین عراق، جنگ اقتصادی، استفاده از شبکه های ماهواره ای و جنگ تبلیغاتی علیه عراق اقدام کرده است. ترکیه به تازگی به جرگه کشورهایی پیوسته است که از جنگ ترکیبی استفاده می کنند. @amniatemeli