❇️✴️ "بازدارندگی" چیست؟ بازدارندگی استراتژی جنگ نیست بلكه استراتژی صلح است، بازدارندگی دشمن را از نظر فیزیکی دفع نمی کند بلکه از نظر روانی وی را از تجاوز منصرف می کند.بازدارندگی نه تنها در میان کشورها و دولتها به چشم می خورد بلکه میان انسانها و حتی حیوانات وجود دارد. 🔸بازدارندگي و انواع آن بازدارندگی از چه زمانی وارد مباحث سیاست بین الملل شد؟معمولاً بعد از جنگ جهانی دوم نوع جنگ‌ها تغییر پیدا کرد. با پیشرفت نظامی آمریکا و دستیابی وی به سلاحهای شیمیایی توازن قوا تا حدودی به هم خورد، اروپائیان که از جنگ دوم جهانی ضربات زیادی خورده بودند نگران حمله مجدد شوروی مخصوصاً به آلمان غربی بودند و شاید از اینجا بود که بازدارندگی آغاز شد. البته این بازدارندگی بیشتر از سوی آمریکا علیه شوروی صورت میگرفت که بیشتر به نوعی باجگیری شبیه بود و این اوضاع تا دهه 60 ادامه داشت. شوروی با دستیابی به موشک‌های دوربرد بالستیک در واقع به بازدارندگی متقابل دست یافت، از این به بعد کشورهای فاقد سلاحهای هسته ای به طور نسبی از جمع بازدارنده‌ها خارج شدند. (نسبی از آن جهت که همچنان کشورهای کوچک می توانستند با تکیه بر یکی از دو ابر قدرت از حمایت وی برخوردار شوند)؛ پس در واقع برای بازدارندگی، حداقل دو قدرت هسته ای باید وجود داشته باشد، تا از طرف اول به موجب آن تهدید کند. چنانچه تغییری در وضع موجود داده شود، خسارت سنگینی برطرف دوم وارد میگردد 🔸بازدارندگی به دوشکل است: 1- با سلاحهای متعارف ( یا همان بازدارندگی متعارف) مثل هواپیما، تانک و موشک های فاقد کلاهک هسته ای که این نوع از بازدارندگی را تهدید به درد خفیف میگویند. 2- با سلاحهای هسته ای و کشتار جمعی (یعنی تهدید به درد شدید) اين نوع بازدارندگی خود به سه شكل اجرا مي شود: -بازدارندگی کلی (آنی )- از طرف ابر قدرتها همچون آمریکا و شوروی سابق -بازدارندگی حداقل – از طرف قدرتهای بزرگ یا متوسط همچون فرانسه، انگلستان، چین، هند و پاکستان . -در مورد بازدارندگی غیر متعارف نوع دیگر از سوی فرانسویها مطرح میشود یعنی بازدارندگی نسبی که در تعریف آن می گویند بازدارندگی با هدف ضربه زدن به دشمن نه نابودی وی . 🔸کاربردهای بازدارندگی بازدارندگی از حمله مستقیم ( به این معنی که برای جلوگیری از حمله کشور دارای سلاح هسته ای به کشور بازدارنده تهدیدی علیه وی به کار برده می شود). بازدارندگی از حمله به متحدین کشور بازدارنده. بازدارندگی از ماجراجویی تجاوز گرانه کشور بازداشته شده که البته در تمامی این موارد بازدارندگی روانی صورت میگیرد. در واقع زور و قدرت نقش مهمی را ایفا می کنند اما از آن مهمتر تاثیرات روانی یک تهدید است که باید از سطح مبالغه بدون اعتبار خارج شود و تهدید معتبری باشد. چنانچه یک مادر فرزند خود را تهدید می کند که در صورت انجام کاری، وی تنبیه می شود این نوع بازدارندگی عملاً میان دولتها هم وجود دارد. (آمریکا شوروی را تهدید می کند در صورت استفاده از سلاح های شیمیایی وی نیز از سلاحهای خود علیه شوروی و یا متحدانش استفاده می کند) ویا برعکس توسط مادر به فرزند وعده داده می شود که در صورت انجام ندادن یک کار جایزه ای میگیرد ( بطور مثال در صورتی که روسیه تعدادی از سلاحهای شیمیایی خود را منهدم کند آمریکا نیز در مقابل چنین کاری را خواهد کرد). -هدف نهایی اعمال بازدارندگی اینست که کشورهای مختلف مخصوصا کشورهای دارنده نیروهای هسته ای بتوانند به تعقیب سیاست های مبتنی بر منافع خود بپردازند و در عین حال از ایجاد شرایطی که منتهی به درگیری کشور با کشورهای رقیب شود جلوگیری کنند، پس در حقیقت هدف جلوگیری از جنگ و ایجاد صلح است علاوه برآن « هدف از بازدارندگی القاء ثبات به نحوی است که با ایجاد حالتی از تعادل ، طرفین بالقوه تخاطم را که احتمال وقوع جنگ بین آنها وجود دارد به حزم و احتیاط ترغیب کند. با این حال گروهی بر اساس دیدگاههای رئالیستی معتقدند صرفاً تسلیحات میتواند ضامن ثبات باشد، گروه دیگر ریشه کنی تسلیحات هسته ای را متضمن ثبات می پندارند( خلع سلاح کامل) ، گروه دیگر اعتقاد به کنترل تسلیحات دارند چرا که مسابقات تسلیحاتی خود خطرناک هستند، در مقابل گروه دیگر امنیت را در فاکتورهای اقتصادی می بینند، در نتیجه باید به توسعه و رفاه ملتها پرداخت و در نهایت گروه دیگر اخلاقیات و سازمانهای بین المللی را موجب صلح و امنیت میدانند. - دولت ها اغلب زمانی به اعمال بازدارندگی روی می آورند که بخواهد دیگر کشورها را از اقدامات مضر به منافع خود منصرف نمایند. @amniatemeli