تفسير: داورى ميان دوست و دشمن-از اين آيه و چند آيۀ بعد از آن استفاده مى‌شود كه قضات اسلام حق دارند با شرايط خاصى در بارۀ جرايم و جنايات غير مسلمانان نيز قضاوت كنند. آيۀ مورد بحث با خطاب (يا أَيُّهَا الرَّسُولُ) «اى فرستاده!» آغاز شده، گويا به خاطر اهميت موضوع مى‌خواهد حس مسؤوليت را در پيامبر صلّى اللّه عليه و آله بيشتر تحريك كند و ارادۀ او را تقويت نمايد. سپس به دلدارى پيامبر صلّى اللّه عليه و آله به عنوان مقدمه‌اى براى حكم بعد پرداخته و مى‌فرمايد: «آنها كه با زبان، مدعى ايمانند و قلب آنها هرگز ايمان نياورده و در كفر بر يكديگر سبقت مى‌جويند هرگز نبايد مايۀ اندوه تو شوند» زيرا اين وضع تازگى ندارد (لا يَحْزُنْكَ الَّذِينَ يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ مِنَ الَّذِينَ قالُوا آمَنّا بِأَفْواهِهِمْ وَ لَمْ تُؤْمِنْ قُلُوبُهُمْ) . بعد از ذكر كارشكنيهاى منافقان و دشمنان داخلى به وضع دشمنان خارجى و يهود پرداخته و مى‌گويد: «همچنين كسانى كه از يهود نيز اين مسير را مى‌پيمايند نبايد مايۀ اندوه تو شوند» (وَ مِنَ الَّذِينَ هادُوا) . بعد اشاره به پاره‌اى از اعمال نفاق‌آلود كرده، مى‌گويد: «آنها زياد به سخنان تو گوش مى‌دهند) اما اين گوش دادن براى درك و اطاعت نيست، بلكه براى اين است) كه دستاويزى براى تكذيب و افترا بر تو پيدا كنند» (سَمّاعُونَ لِلْكَذِبِ) . اين جمله تفسير ديگرى نيز دارد، «آنها به دروغهاى پيشوايان خود فراوان گوش مى‌دهند. ولى حاضر به پذيرش سخن حق نيستند» . صفت ديگر آنها اين است كه نه تنها براى دروغ بستن به مجلس شما حاضر مى‌شوند، بلكه «در عين حال جاسوسهاى ديگران كه نزد تو نيامده‌اند نيز مى‌باشند» (سَمّاعُونَ لِقَوْمٍ آخَرِينَ لَمْ يَأْتُوكَ) . يكى ديگر از صفات آنها اين است كه «سخنان خدا را تحريف مى‌كنند (خواه تحريف لفظى و يا تحريف معنوى هر حكمى را بر خلاف منافع و هوسهاى خود تشخيص دهند) آن را توجيه و تفسير و يا بكلى رد مى‌كنند» (يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ مِنْ بَعْدِ مَواضِعِهِ) . عجب‌تر اين كه آنها پيش از آن كه نزد تو بيايند تصميم خود را گرفته‌اند، «بزرگان آنها به آنان دستور داده‌اند كه اگر محمد حكمى موافق خواست ما گفت، بپذيريد و اگر بر خلاف خواست ما بود از آن دورى كنيد» (يَقُولُونَ إِنْ أُوتِيتُمْ هذا فَخُذُوهُ وَ إِنْ لَمْ تُؤْتَوْهُ فَاحْذَرُوا» . اينها در گمراهى فرو رفته‌اند و به اين ترتيب اميدى به هدايت آنها نيست، و خدا مى‌خواهد به اين وسيله آنها را مجازات كرده و رسوا كند «و كسى كه خدا ارادۀ مجازات و رسوايى او را كرده است هرگز تو قادر بر دفاع از او نيستى» (وَ مَنْ يُرِدِ اللّهُ فِتْنَتَهُ فَلَنْ تَمْلِكَ لَهُ مِنَ اللّهِ شَيْئاً) . آنها به قدرى آلوده‌اند كه قابل شستشو نمى‌باشند به همين دليل «آنها كسانى هستند كه خدا نمى‌خواهد قلب آنها را شستشو دهد» (أُولئِكَ الَّذِينَ لَمْ يُرِدِ اللّهُ أَنْ يُطَهِّرَ قُلُوبَهُمْ) . در پايان آيه مى‌فرمايد: «آنها هم در اين دنيا رسوا و خوار خواهند شد و هم در آخرت كيفر عظيمى خواهند داشت» (لَهُمْ فِي الدُّنْيا خِزْيٌ وَ لَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذابٌ عَظِيمٌ) . برگزیده تفسیر نمونه - 1، صفحه 517 🔸اکنون شما هم به کانال آموزش تجوید و حفظ  قرآن بپيونديد: 👉 @amozeshtajvidhefzquran 👈