✅مرحوم شیخ مفید واقعه خاتم بخشی امام علی(ع) در حین نماز را روز بیست و چهارم ذی الحجه می داند.(۱)
حاکم حسکانی در شان نزول آیه ولایت می نویسد :
ابن عباس نقل می کند که؛
📋《أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ(ص) صَلَّى يَوْماً بِأَصْحَابِهِ صَلَاةَ الظُّهْرِ وَ انْصَرَفَ هُوَ وَ أَصْحَابُهُ فَلَمْ يَبْقَ فِي الْمَسْجِدِ غَيْرُ عَلِيٍّ(ع) قَائِماً يُصَلِّي بَيْنَ الظُّهْرِ وَ الْعَصْرِ》
♦️روزی حضرت رسول اکرم(ص) در مسجد به همراه اصحاب نماز ظهر را اقامه کردند و بعد از اتمام نماز به همراه اصحاب از مسجد خارج شدند و کسی غیر از امام علی(ع) در مسجد باقی نماند.
در حالی که علی(ع) در حال قیام، مشغول اقامه نماز بین ظهر و عصر بود.
📋《إِذْ دَخَلَ الْمَسْجِدَ فَقِيرٌ مِنْ فُقَرَاءِ الْمُسْلِمِينَ فَلَمْ يَرَ فِي الْمَسْجِدِ أَحَداً خَلَا عَلِيّاً(ع) فَأَقْبَلَ نَحْوَهُ فَقَالَ : يَا وَلِيَّ اللَّهِ بِالَّذِي يُصَلَّى لَهُ أَنْ تَتَصَدَّقَ عَلَيَّ بِمَا أَمْكَنَكَ؟!!》
♦️در این هنگام سائلی از فقیران مسلمین به مسجد آمد و کسی را غیر از علی(ع) در مسجد ندید.
پس به سوی او رفت و گفت :
ای ولی خدا! سوگند به کسی که برای او نماز خوانده می شود، آن مقدار که توان داری به من صدقه ای بده!
📋《وَ لَهُ خَاتَمٌ عَقِيقٌ يَمَانِيٌّ أَحْمَرُ كَانَ يَلْبَسُهُ فِي الصَّلَاةِ فِي يَمِينِهِ فَمَدَّ يَدَهُ فَوَضَعَهَا عَلَى ظَهْرِهِ وَ أَشَارَ إِلَى السَّائِلِ بِنَزْعِهِ، فَنَزَعَهُ وَ دَعَا لَهُ》
♦️همراه امیرمؤمنان(ع) انگشتری از عقیق یمانی بود که مولا همیشه آن را همراه نماز در دست راست مبارک می کرد.
در این هنگام حضرت(ع) دست مبارکش را دراز کرد و پشت دست را که انگشتر کاملا نمایان بود، نشان داد و به سائل اشاره کرد که آن را از انگشت بیرون بیاورد.
پس سائل چنین کرد و و انگشتر را گرفت و برای مولا دعا نمود و از مسجد خارج شد.
در این هنگام جبرائیل نازل شد و گفت :
📋《لَقَدْ بَاهَى اللَّهُ بِكَ مَلَائِكَتَهُ الْيَوْمَ》
♦️خداوند امروز به واسطه تو بر فرشتگانش مباهات می کند.
سپس آیه ولایت را به خدمت رسول اکرم(ص) وحی نمود و گفت :
📋《إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُون》
♦️همانا ولیّ شما تنها خدا و فرستاده اوست و همچنین کسانی که ایمان آوردهاند، یعنی همان کسانی که نماز برپا میدارند و زكات می دهند، در حالی كه در رکوع نماز هستند.(مائده،۵۵)(۲)
حضرت رسول اکرم(ص) برای پیدا کردن مصداق واقعی آیه شریفه، با جمعی از یاران خود به مسجد آمدند.
آن ها سائلی را دیدند که از درب مسجد بیرون می آید.
حضرت(ص) به او فرمود :
📋《هَلْ أَعْطَاكَ أَحَدٌ شَيْئاً؟》
♦️آیا کسی چیزی به تو داد؟
سائل گفت : آری!
آن حضرت(ص) پرسید : چه چیزی داد؟
سائل گفت : این انگشتر را!
آن حضرت(ص) فرمود :
📋《مَن أَعْطَاكَهُ؟》
♦️چه کسی این را به تو داد؟
سائل گفت : آن که در حال نماز است و به امیرمؤمنان(ع) اشاره کرد.
آن حضرت(ص) فرمود : در چه حالتی بود؟
سائل گفت : در حال رکوع!
حضرت رسول اکرم(ص) که می دید نشانه های آیه، بر علیّ بن ابی طالب(ع) انطباق پیدا کرده است، بی درنگ تکبیر گفت و اهل مسجد به دنبال تکبیر آن حضرت(ص) تکبیر گفتند.(۳)
برو ای گدای مسکین، درِ خانه علی زن
که نگین پادشاهی دهد از کرَم گدا را!
👤شهریار
📚منابع:
۱)مَسارّ الشیعة شیخ مفید، ص۲۳
۲)شواهد التنزيل حاکم حسکانی، ج۱، ص۲۱۲
۳)مجمع البیان طبرسی، ج۳، ص۳۶۲