🎯 چرا عرصۀ سیاست‌ورزی پر از «تحقیر» شده است؟ 🔴 بخش عمده‌ای از سیاست معاصر حول «تحقیر» شکل گرفته است. مردم به‌شکل فزاینده‌ای احساس می‌کنند اقدامات یا سخنان سیاستمداران آن‌ها را تحقیر کرده است و در واکنش، گردِ کسانی جمع می‌شوند که هنرِ ویژۀ آن‌ها تحقیرکردنِ شدیدتر کسانی که عامل تحقیر قلمداد می‌شوند. گاهی گفته می‌شود تحقیر یا ایجاد احساس شرم و سرافکندگی در کسی که به دیگران آسیب زده یا مرتکب اشتباهی شده، راه مناسبی برای جلوگیری از تکرار آن دست اشتباهات است و رفته رفته فضای اجتماع را بهتر می‌کند. اما واقعاً برندۀ مسابقۀ بی‌پایان تحقیر کیست؟ 🔴 تحقیقات تجربی دربارۀ اثری که تحقیر بر افراد می‌گذارد، مکرراً نشان داده است که وقتی کسی تحقیر می‌شود، احتمال تغییر عقیده یا رویه‌هایش کاهش می‌شود. به عبارت دیگر، راه قبلی خودش را مصرانه‌‌تر ادامه می‌دهد. 🔴 ژولیَن دئونا، فیلسوف دانشگاه ژنو و همکارانش، در تحقیقات خود راجع به احساس تحقیر و شرم، به این نتیجه رسیدند که تحقیرکردن فقط زمانی می‌تواند کارساز باشد که فرد محترمی کسی را که موقتاً از ارزشی مشترک فاصله گرفته با ملایمت سرزنش کند. مثلاً وقتی پدر و مادری مهربان بچه‌شان را کمی سرزنش می‌کنند، احتمال دارد که سرزنش آن‌ها مؤثر باشد. در مقابل، می‌توان گفت وقتی فرد تحقیرکننده فردی ریاکار، بی‌نزاکت، تحقیرکننده به نظر برسد، هیچ‌گاه حرف‌هایش بر طرف مقابل اثر نمی‌گذارد. 🔴 وقتی ارزش‌های مشترک کم باشند، یا افراد اساساً اعتبارشان را از درون گروه خود بگیرند نیز تحقیرکردن بعید است باعث تغییر در رفتار شود. بلکه برعکس، به احتمال زیاد باعث عکس‌العمل دفاعی می‌شود. 🔴 اگر تحقیر مؤثر نیست، پس چرا اینقدر رایج است؟ میراندا مندبیل، نویسندۀ کتاب تحقیر آمریکایی می‌گوید: اولین نتیجۀ روان‌شناختیِ مهم تحقیرکردن دیگران این است که حس خوبی به خودمان پیدا می‌کنیم، این هدف جنبۀ گروهی هم دارد: «هیچ‌چیز مثل سرزنش‌‌ دسته‌جمعی باعث ایجاد حس همبستگی نمی‌شود. درواقع امروزه تحقیرکردن به‌نوعی کارکرد ابزارآلات شکنجه در قدیم را دارد». بنابراین کسانی که بی‌ملاحظه مخالفشان را تحقیر می‌کنند، برخلاف ادعایشان، معمولاً نمی‌خواهند نظر آن‌ها را تغییر دهند، بلکه صرفاً می‌خواهند نابودشان کنند. 🔴 در‌عین‌حال، تحقیرکردن نوعی «دستاویز» است. فرد با تحقیر دیگران مسیر توجهات را از خودش به سوی دیگران عوض می‌کند. سیاستمدارانی که می‌خواهند کسی به کارنامۀ بد خودشان توجه نکند غالباً این راهکار را به کار می‌گیرند. 🔴 فرقی نمی‌کند عضو کدام جناح سیاسی باشیم، اشتیاق به تحقیرکردن معمولاً حواس ما را از راه‌های عملی و واقع‌گرایانه برای ساختن جامعه‌ای بهتر پرت می‌کند. بااین‌حال به نظر می‌رسد امروزه چنین کاری بخش جدایی‌ناپذیر سیاستِ مبتنی بر راه‌حل‌های جادویی برای بحران‌های بسیار واقعی است. فردی یا گروهی که دست به تحقیر مخالفان می‌زند ممکن است حس خوبی به خودش پیدا کند، اما تحقیرکردن درنهایت باعث می‌شود هیچ‌کس احساس خوبی نداشته باشد. 📌 ادامۀ مطلب را در لینک زیر بخوانید: B2n.ir/e74331 @asrehooshmandi