✅ارتباط استدراج و حق‌ناپذیری 🔻سنت استدراج مربوط به تکذیب آیات الهی است. منظور از تکذیب آیات الهی این است که کسی خدای سبحان و نشانه‌های او را در جهان هستی بشناسد و دلیلی بر رد آنها نداشته باشد؛ اما باز هم خداوند متعال را تکذیب کند. 🔹یکی از مراحل تکذیب آیات الهی، رد پیامبر خدا«صلی‌الله‌علیه‌وآله» و امامان معصوم«علیهم‌السلام» است؛ زیرا امامان«علیهم‌السلام» نیز از آیات الهی هستند؛ چنانکه در دعای ندبه خطاب به حضرت بقیةالله«علیه‌السلام» عرض می‌کنیم: «یَابنَ الآیاتِ البَیِّنات»؛ ای فرزند آیات روشن! 🔸بر این اساس، اگر کسی امامان را تکذیب کند، حتی اگر خدا و رسولش را قبول داشته باشد، ممکن است سنّت استدراج شامل حالش شود؛ یعنی وقتی انسان در حالیکه حقانیت ولایت امامان«علیهم‌السلام» بر او ثابت شده است، به عمد انکارشان می‌کند، خدای متعال او را غرق نعمت می‌کند تا اندک‌اندک از زشتی افکار خود غافل شود و توبه را به تأخیر بیندازد. 👈بر اساس این سنّت، چنین فردی سرانجام بدون ایمان و با کوله‌باری از اعمال ناشایست به جایگاه ابدی خود منتقل می‌شود. @abolhasanmahdavi