دلایل مهاجرت نخبگان چیست؟ دلایلی متعددی برای مهاجرت گسترده و بی‌بازگشت نخبگان مطرح است که برخی از  این عوامل در دهه‌های مختلف ریشه‌های یکسانی داشته است. برخی از مهم‌ترین این عوامل به ترتیب اولویت عبارتند از: ناامیدی از اصلاح امور کشور، کیفیت نامطلوب حکمرانی، عدم شایسته سالاری در انتخاب مدیران کشور و فراهم نبودن بستر مشارکت اجتماعی نخبگان در عرصه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی، بیکاری عمده دانش آموختگان دانشگاهی، وضعیت نامناسب شاخص‌های اقتصادی و فضای کسب و کار، وجود فساد و تعارض منافع، فراهم نبودن فرصت اثرگذاری و خدمت به کشور برای نخبگان(لازم به ذکر است که گام نخست مهاجرت از عدم به کارگیری نخبگان در حل مسائل کشور شروع می‌شود که در ادبیات از آن به خروج پنهان یاد می‌کنند. بدین معنا که فرد در کشور حضور دارد اما در نقش و جایگاه اثرگذار قرار نگرفته است)، مشکلات معیشتی نخبگان دانشگاهی، کاهش سرمایه اجتماعی، توزیع نامتوازن صنعت، خدمات و امکانات در کشور،‌ ضعف در تقویت ابعاد هویتی و فرهنگی نخبگان، سهم اندک اعتبارات پژوهش و فناوری از تولید ناخالص داخلی دیگر عوامل موثر بر مهاجرت نخبگان است. به طور کلی می‌توان گفت که مهاجرت نخبگان متاثر از برهمکنش و تاثیر متقابل همه‌ی عوامل فوق است و قاعدتا نمی‌توان آن را به یک یا تعداد معدودی علت محدود کرد. سیاستگذاری در حوزه نخبگان به دلیل ضمانت اجرایی ضعیف مصوبات، محدود بودن مشوق‌ها به بدنه دولتی و بی‌توجهی به بخش خصوصی، حمایت‌های مقطعی و فردگرایانه و عدم ابتنای حمایت‌ها به میزان اثرگذاری نخبگان، حامی پروری به جای بسترسازی فرصت اثرگذاری برای نخبگان، عدم شاخص‌گذاری دقیق فعالیت‌ها و اقدامات در حمایت از نخبگان و غلبه تصدی‌گری بر تسهیل‌گری و تنظیم‌گری در بنیاد ملی نخبگان، موفق نبوده است.