🔻 کدام روایت از عاشورا؟!
🖋 مهدی جمشیدی
۱. یکی از فعالیتهای فرهنگیِ بسیار ضروری که مساجد و هیئتها میتوانستند در دهۀ محرّم انجام بدهند، معرفی "کتابها"یی دربارۀ قیام عاشورا است که با "رویکرد سیاسی و اجتماعی" نوشته شدهاند و از این جهت، میتوانند برای امروز ما، "الگو" و "اقتباسپذیر" باشند.
۲. اگر روایت سیاسی و اجتماعی از عاشورا نداشته باشیم، در واقع، "انقلابی" نیستیم و عاشورا را در یک "عزاداری ساده و محض"، خلاصه کردهایم. باید عاشورا را به "امروز" و "اکنون" آورد و این میسّر نیست جز با "تصویرسازیِ انقلابی و حماسی" از عاشورا.
۳. تلقّی "رهبر معظّم انقلاب" از عاشورا، سرشار از این جنبه است. رساترین و دقیقترین تعابیر "انقلابی" و "اجتماعی" دربارۀ عاشورا، در سخنان ایشان بیان شده است؛ به خصوص چهار سخنرانی ایشان که در آنها به مسألۀ "عبرتهای عاشورا" پرداخته شده است.
۴. در مرتبۀ بعد، باید به علامه مصباح اشاره کرد که در کتاب "آذرخشی از آسمان کربلا"، روایتی از عاشورا آفریده که در همین امتداد قرار دارد و در آن از زاویۀ "انقلابی" و "اجتماعی" به قیام کربلا نگریسته شده است. این کتاب میتواند مخاطب را به عمق انگیزهها و اندیشههای "اصلاحی" و "اجتماعی" حسینبنعلی -علیهالسلام- ببرد و نشان دهد که عاشورا، ریشه در "امربهمعروف و نهیازمنکر" در لایۀ "کلان" و "ساختاری" داشت.
۵. ما امروز در میدان "بازسازی انقلابی در ساختار فرهنگی" به سر میبریم و باید گامهای بلند و جدّی در راستای آن برداریم. این امر بیش از هر چیز، محتاج "باورمندی" و "قاطعیّت" است. "فهمِ انقلابی از عاشورا" میتواند چنین تحوّلی در درون ما ایجاد کند. باید به این اندختۀ معنوی و ایمانی توسّل جُست و آن را متناسب با اقتضای کنونیِ انقلاب، "بازتعریف عملیاتی" کرد.
۶. جالب است که در چند سال اخیر، "جریان غیرانقلابی و سکولار" - که وجودش، ریشۀ دشواریهای معیشتی مردم است - کوشیده است با پناهبردن به شبیهسازیِ تاریخی، "عاشورا" را در برابر "انقلاب" بنشاند و انقلاب را چونان "ساختار سیاسیِ جور" ترسیم نماید. مجالس و هیئتهای اینان، به محفلی برای "درهمشکستن مقاومت انقلابی" و "تردیدافکنی در جبهۀ حقّ" تبدیل شدهاند. اینان، همان "جبهۀ باطل و یزیدی" هستند که فقط، "جامۀ حقّ" به تن کردهاند و از عاشورا، بر ضدّ "خطّ اصیلِ عاشورا" بهره میبرند. "تزویر" یعنی باطل را پنهان نگاه داشتن و از حقّ برای توجیه آن استفاده کردن. "جنگ ترکیبی" یعنی "تزویر" را به "تحریف" ضمیمه میکنند و در سایۀ "سوگواری حسینبنعلی"، به "پرچمدار حسینبنعلی علیه السلام " میتازند.