معماری خانه و تعادل مزاج
برخلاف طب مدرن که درمان محور است، طب سنتی پیشگیری محور بود و پایه این پیشگیری از بیماری، تعادل مزاج بود و معماری نیز بخش مهمی از نقشه راه برای ایجاد تعادل مزاج بود. این تصویری از یک خانه اسلامی ایرانی است؛ در این خانهها با جانمایی حیاط در دل خانه، هر چهار جبهه خانه از نور و باد طبیعی بهرهمند میشد
و امکان جابجایی فصلی در داخل خانه و تعادل مزاج برای ساکنین فراهم میشد.
به این نحو که در چنین خانههایی که مشهور به خانه چهار فصل است، ساکنین خانه در فصول سرد در جبهه شمالی خانه
(یعنی زمستان نشین) مستقر میشدند زیرا این جبهه، نور جنوب را دریافت میکرد و گرمای بیشتری داشت و لذا به تعادل مزاج در سرمای زمستان کمک میکرد. اما در فصول گرمتر به جبهه جنوبی
(تابستان نشین) جابجا میشدند چون این جبهه، نور شمال را دریافت میکرد که نور ضعیفتری بود و لذا این جبهه، خنکتر بود. جابجایی فصلی علاوه بر جابجاییهای افقی، به صورت عمودی نیز انجام میشد که مثال مشهورش، جابجایی به سرداب بود که چون در دل خاک بود، در فصول سرد و گرم، نقش نوعی عایق حرارتی را ایفا میکرد.
به دلیل همین جابجاییهای فصلی، اسم فضاها در خانههای اسلامی ایرانی، مبتنی بر عملکرد فضا نبود زیرا اساسا عملکرد فضاها در چنین خانهای، منعطف و مبتنی بر فصول مختلف بود نظیر سه دری، پنج دری و غیره؛ برخلاف آپارتمانهای معاصر که عملکرد فضاهایشان نظیر اتاق خواب، نشیمن و غیره در تمام فصول کاملا ثابت است و هیچ نوع انعطاف پذیری و جابجایی فصلی را میسر نمیکنند.
بلد طیب/کانال رسمی دکتر منان رئیسی
https://eitaa.com/baladetayyeb