یادداشت دکتر ایمان خسروی (فوق دکتری مهندسی سنجش از دور از دانشگاه تهران) با موضوع بررسی فنی احتمالات سقوط هواپیمای بویینگ اوکراینی بسم الله الرحمن الرحیم ضمن تسلیت به خانواده های جانباختگان عزیز، بنده به عنوان یکی از سربازان وظیفه سابق در پدافند هوایی ارتش و پسادکتری مهندسی نقشه برداری-سنجش از دور، چند نکته به زبان ساده علمی و بدون هیچ گونه تعصبی در این زمینه مطرح میکنم ... از دید تجربه نظامی: 1- پدافند هوایی ایران به عنوان یکی از مطمئن ترین و بی نقص ترین و دقیقترین پدافندهای جهان به شمار میرود... وقتی تابستان 93، پدافند هوایی ایران یک پهپاد اسراییلی رادارگریز (هرمس) رو بالای نظنز میزند و یا در همین تابستان 98، یک پهپاد رادار گریز (گلوبال هاوک) را در جنوب کشور میزند و حتی هواپیمای کنار آن که حاوی سربازان امریکایی است را نمیزند و تشخیص میدهد ... پس این دقت بالای پدافند هوایی کشورمان را میرساند ... اما بررسی از دید نقشه¬برداری و سنجش از دوری (علمی): 2- هر شی متحرک یا باصطلاح پرنده دارای یک سیستم ناوبری (GNSS) است. یعنی چی؟ به زبان ساده، یعنی دارای یک سیستم تعیین موقعیت است... برای چی؟ برای اینکه هرلحظه موقعیت خودش در فضا در مسیر مدنظرش را توجیه کند (پیدا کند). 3- سازندگان اکثر پرنده ها و پهپادها و هواپیماها و ماهواره های سنجش از دوری و غیره، بر اساس سیستم تعیین موقعیت جهانی (WGS) آنها را توجیه میکنند. 4- ماهواره های GPS یکی از راههای ردیابی یا تعیین موقعیت برای این پرنده هاست... یعنی بین پرنده و ایستگاه های GPS به طور مداوم کدهایی رد و بدل میشود تا موقعیت پرنده در مسیر مدنظرش توجیه (یافت) شود. 5- خب! حالا به قول معروف پیچ این ماهواره های GPS دست کیست؟ ناسا. یعنی کجا؟ سازمان فضایی ایالات متحده... یعنی به راحتی این سازمان به کل مسیرهای پرنده ها دسترسی دارد. به راحتی میتواند موقعیت آنها را ردیابی کند! و به راحتی میتواند موقعیت آنها را حتی تغییر دهد! یعنی چگونه؟ بدین صورت که در حین ارسال کد، برای لحظاتی گیرنده GPS خاموش شود یا کدهای اشتباه برای پرنده ارسال شود تا پرنده در تعیین موقعیت خودش دچار اشتباه شود.. مثالی در این زمینه ربط میدم به حمله امریکا به عراق در زمان صدام. در همان روزهای اول جنگ، امریکا از طریق سیستم ناوبری GPS، تمام ارتباطات اعم از رادیویی و مخابراتی بین پایگاه های مرزی و مرکزی عراق را قطع میکند. پایگاه های مرکزی به گمان اینکه، پایگاه¬های مرزی دچار سقوط شده و پایگاههای مرزی به گمان اینکه، پایگاه مرکزی دچار حادثه شده است و این باعث شد تا عراق صدام سقوط کند! البته یکی از مهمترین دلایل بود.. 6- خب! براساس همین داستانی که خدمتتون عرض کردم، اکثر کشورها به خصوص ایران از چندین سال قبل درصدد این برآمدند تا لااقل برای پرنده ها و موشکهای نظامی خودشان یک سیستم تعیین موقعیت محلی اتخاذ کنند که مستقل از GPS باشد... (شما فرض کنید اگر موشکی با سیستم موقعیت جهانی از یک مبدا به سمت مقصد شلیک شود آنگاه با دستکاری موقعیت آن، میتوان مسیر آن را تغییر داد یا حتی به سمت خود مبدا هدایتش کرد!) البته ابتدا در صدد این بودند که از سیستم تعیین موقعیت سایر کشورها مثل روسیه-که بعنوان رقیب اصلی امریکاست- استفاده کنند (سیستم تعیین موقعیت گلوناس Glonas) که باز ممکن بود همین داستان پیش بیاید! چون باز به هر تقدیر، پیچ این سیستم هم دست خودمان نبود! به همین منظور در همان قضیه سیستم تعیین موقعیت محلی با جدیت پیش رفت و الحق و الانصاف به پیشرفتهای قابل توجهی دست یافته است ... به گونه ای که در همین جنگ با داعش، نظامیان روسی خواستار شدید استفاده از تکنولوژی پهپادهای ما شدند.. چرا که پهپادهای ما به گونه ای بود که پهپادهای امریکایی را رصد میکرد درحالی که آنها اصلاً متوجه پهپادهای ما نمیشدند.. همچنین، شاید یکی از دلایلی که موشکهای ما توسط پدافندهای امریکا ردیابی نشد براساس همین سیستم موقعیت محلی موشکهای ما بوده است. 7- هواپیمای بویینگ ساخت کجاست؟ ایالات متحده آمریکا. خب! و سیستم ناوبری یا همان تعیین موقعیتش هم براساس موقعیت جهانی اخذشده از GPS است.. خب حالا برگردیم به قضیه پیش آمده: 8- یک نکته مشکوک در این حادثه هست! و آن هم این هست که همگی اذعان میکنن که هواپیما اندکی پس از بلند شدن از فرودگاه امام که بسمت اکراین در حرکت بوده، بلافاصله حالت چرخش به سمت خود فرودگاه گرفته و به گفته مسئولان ستاد کل نیروهای مسلح، در یک لحظه حالت تهاجم به سمت یکی از مراکز نظامی سپاه گرفته است ... همین باعث شده تا پدافند به سمت هدف موشک شلیک کرده باشد... (قابل توجه برخی دوستان که پدافند بر اساس صفحه راداری عمل میکند). 9- با تمام مواردی که در بالا عرض کردم، پس این موضوع آنچنان دور از ذهن به نظر نمیرسد که ممکن است سیستم ناوبری این هواپیما توسط امریکا دستکاری شده تا موقعیت