## تحلیل حقوقی حمله موشکی ایران به رژیم صهیونیستی در اکتبر 2024 حمله موشکی ایران به اسرائیل در اکتبر 2024، یکی از جدی‌ترین رویدادهای اخیر در صحنه بین‌المللی است که بحث‌های مهمی را در مورد قانونی بودن این عمل در روابط بین‌الملل مطرح شده است. این موضوع باید در چارچوب حقوق بین‌الملل، به‌ویژه منشور سازمان ملل متحد و سایر اسناد و معاهدات مرتبط بین‌المللی، مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. ## 1. حق دفاع مشروع بر اساس ماده ۵۱ منشور سازمان ملل یکی از استدلال‌های اصلی ایران برای این حمله موشکی، استناد به ماده 51 منشور سازمان ملل متحد است که به کشورها حق دفاع مشروع فردی یا جمعی در برابر حمله مسلحانه را می‌دهد. ایران این اقدام را در پاسخ به اقدامات تجاوزکارانه اسرائیل انجام شده است. از جمله این اقدامات، نقض مکرر حاکمیت ایران، ترور رهبران سیاسی و نظامی حماس و حزب‌الله در خاک ایران و لبنان، و هدف قرار دادن عمدی غیرنظامیان در لبنان است. ترور شهید اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی حماس ، که در ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۴ به عنوان مهمان رسمی دولت ایران در تهران حضور داشت، به‌همراه ترور دبیرکل حزب‌الله لبنان و سردار عباس نیلفروشان، مشاور ارشد نظامی ایران در بیروت، از جمله مواردی است رژیم صهیونیستی به نقض آشکار حقوق بین الملل پرداخته 2. اصل منع استفاده از زور در حقوق بین‌الملل همچنین اصل دفاع مشروع در ماده 2(4) منشور سازمان ملل اشاره شده است. که ایران بر اساس دفاع مشروع و در پاسخ به تجاوزات مکرر اسرائیل، و ایران در جهت ثبات منطقه این کار را انجام داده است. ## 2. اصل حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلافات (ماده 33 منشور سازمان ملل) ماده 33 منشور سازمان ملل متحد بر حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلافات تأکید دارد. به این ترتیب، ایران قبل از هرگونه توسل به زور، تمام راه‌های دیپلماتیک را برای حل اختلافات با اسرائیل آزمایش کرد. و حمله موشکی پس از ناکامی راه‌های دیپلماتیک و بی‌توجهی شورای امنیت سازمان ملل به درخواست‌های مکرر ایران برای توقف تجاوزات اسرائیل صورت گرفته است. ایران به‌طور مستمر در نهادهای بین‌المللی مانند سازمان ملل متحد اعلام کرده که در پی جنگ نیست، اما در برابر تهدیدات امنیت ملی و منافع خود، با قاطعیت واکنش نشان می‌دهد. ## 3. نقض مستمر قوانین بین‌المللی توسط اسرائیل ایران همچنین رژیم صهیونیستی را به نقض مستمر قوانین بین‌المللی متهم کرده است. از جمله این موارد، نقض حاکمیت ملی کشورهای همسایه مانند لبنان و سوریه از طریق حملات نظامی بدون مجوز بین‌المللی است. ایران با استناد به این اقدامات اسرائیل، این کشور را به‌عنوان یک دولت بی‌ثبات‌کننده در منطقه معرفی کرده و اقدامات نظامی خود را پاسخی به این تجاوزات مکرر می‌داند. ## 4. تئوری دفاع پیشگیرانه یکی از دیگر استدلال‌هایی که در باره حمله موشکی به اسرائیل وجود دارد، استناد به دکترین دفاع پیشگیرانه است. بر اساس دکترین کارولین**، دفاع پیشگیرانه در شرایطی موجه است که تهدید قریب‌الوقوع و حمله اجتناب‌ناپذیر باشد و هیچ راه‌حل مسالمت‌آمیزی در دسترس نباشد. ایران با توجه به حملات مکرر اسرائیل، از جمله حملات سایبری، خرابکاری، و عملیات نظامی مخفیانه و زیرساخت‌های حساس این کشور، تهدیدات مستقیم و قریب‌الوقوعی بوده‌اند که به‌عنوان حمله مسلحانه تلقی می‌شوند. ## 5. ** قوانین بین‌المللی بشردوستانه (IHL) همچنین این عملیات نظامی در چارچوب قوانین بین‌المللی بشردوستانه (IHL) بوده است . بر اساس این قوانین، کشورها در پاسخ به تهدیدات یا تجاوزات امنیتی مجاز به اقدامات نظامی هستند، مشروط بر اینکه این اقدامات متناسب با تهدیدات بوده و تلفات غیرنظامیان به حداقل ممکن برسد. ایران حملات موشکی‌اش تنها علیه مواضع نظامی اسرائیل را هدف قرار داده و از خسارات غیرنظامی عمدی جلوگیری شده است. ### 6. مسئولیت شورای امنیت و ناکامی در حفظ صلح و امنیت بین‌المللی ایران بارها از شورای امنیت سازمان ملل خواسته است که در برابر تجاوزات اسرائیل و نقض حقوق بین‌الملل بشردوستانه، اقداماتی فوری و قاطعانه انجام دهد. با این حال، ایران معتقد است که ناکامی شورای امنیت در اجرای وظایف خود برای حفظ صلح و امنیت بین‌المللی، زمینه‌ساز تشدید خشونت‌ها و حملات اسرائیل بوده است. به همین دلیل، ایران چاره‌ای جز توسل به حق دفاع مشروع و اقدام نظامی نداشته است. #### 7. اصل مسئولیت حمایت و حفاظت از مردم مظلوم با توجه به اصل مسئولیت حمایت حفاظت از مردم مظلوم (R2P) حملات اخیربرای حمایت از مردم مظلوم فلسطین ولبنان و همچنین برای حفظ ثبات منطقه‌ای انجام شده است. این اصل به دولت‌ها اجازه می‌دهد در شرایطی که مردم تحت حملات گسترده و خشونت‌آمیز قرار می‌گیرند، برای حفاظت از آن‌ها مداخله کنند.