🔴 تشییع یا نبش قبر؟! 🔻به بهانه فوت دکتر فیرحی🔻 🔸تشییع میت سنتی پذیرفته شده و ممدوح در عمده جوامع بشری است. تشییع میت اصطلاحا بدرقه میت و حضور در مراسم دفن و کفن وی است. از آن جهت که می توان برای انتقال مقصود، مفاهیم را توسعه داد، می توان گفت تشییع گاهی فراتر از پشت سر جنازه راه رفتن است و آن زمانی است که پس از مرگ میت او را با ایده‌ها، نظرات، طرفداری‌ها، اعلام برائت ها و یا سرزنش‌هایمان بدرقه می‌کنیم. این مدل تشییع وقتی پشت سر یک عالم، اندیشمند، متفکر و طالب علم باشد اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. 🔹 این روزها شاهد اظهار نظرهای مختلف و متفاوت درباره دکتر فیرحی، عقاید و مسلک وی هستیم. نگارنده به هیچ عنوان در این نوشته به دنبال طرفداری و تأیید و یا رد دکتر فیرحی نیست چرا که اساسا نه سواد اینکار را دارد و نه انگیزه اش را. این یادداشت مبتنی بر کلان پروژه «روش شناسی انتقادی مواجهه جبهه انقلاب با مخالفان فکری و سیاسی» به عنوان یک نقد درون گفتمانی، به دنبال تخطئه اظهار نظر های تک بعدی، سوگیرانه، و مهم تر از همه دیرهنگام بعضی اساتید است. کاری که به مانند نبش قبر میت است که نه تنها سودی ندارد؛ بلکه چیزی جز کم‌کاری همین اساتید در زمان حیات آن میت را اثبات نمی‌کند. اگر او (فیرحی یا هر اندیشمندی که مرده است) چنین گمراه و فاسدالفکر بوده پس کجا بودید در زمانی که او می‌نوشت و تدریس می‌کرد و سخنرانی می‌نمود؟ چرا هیچگاه ملتفت به اندیشه‌هایش نبودید تا در همان زمان با او گفت‌وگو کنید و اگر لازم است چنین بر او بتازید؟ آیا اساسا ایده‌های علمی محکمی داشتید که قد علم کند؟ اگر داشتید که چرا در زمان حیاتش روی میز گفت‌وگو با او نگذاشتید و اگر نداشتید که او بر قدرت ایده‌هایش در عرصه دانش تاخته است و ملامتی نیست. ☑️ نکته این است؛ اگر قرار است فضای اندیشه را محافظت کنیم، سه کار باید انجام شود؛ ⛑ جریان‌شناسی دائمی اندیشه و اندیشمند در ایران معاصر، ⛑ سپس گفت‌وگو با اندیشمندان جریانات مختلف وقتی زنده و پویا هستند و در نهایت اگر لازم شد ⛑ اعلام برائت و روشنگری و مانند این‌ها. این سه کار می‌تواند سه شرط مواجهه عادلانه با اندیشمند و اندیشه باشد. ✔️ اما ظاهرا کاری که ما می‌کنیم و عموما بعد از هر فوتِ اندیشمند و عالمی -به خصوص وقتی با جریان سیاسی ما همراه نباشد- شاهد آن هستیم، حمله به اندیشمند بعد از فوت اوست که نه یک الگوی مناسب برای تشییع در وادی علم بلکه فقط یک نبش قبر دیرهنگام است. ✍️احمد اولیایی