✅ شهرهای محلهمحور، نقطه قوتی در مدیریت بحرانهای امنیتی و جنگ
🟡 در نظامهای شهری پیشرو، محلهمحوری نهتنها یک راهبرد فرهنگی و اجتماعی، بلکه یکی از ارکان تابآوری شهری در برابر بحرانهای امنیتی، طبیعی و اجتماعی تلقی میشود. در ساختار شهرهای محلهمحور، بافت انسانی بهصورت شبکهای از روابط چهرهبهچهره و تعاملات پایدار شکل میگیرد؛ وضعیتی که در هنگام بروز بحرانها میتواند کارکردی حیاتی داشته باشد.
🟡 یکی از مهمترین مزایای این نوع شهرسازی، شناخت متقابل ساکنان محلهها از یکدیگر است. این شناخت، بستر مناسبی برای شکلگیری اعتماد اجتماعی، انسجام محلی و مشارکت فعال در امور جمعی فراهم میکند. در مواقع بحرانی، مانند جنگهای شهری، آشوبهای اجتماعی یا حملات ترکیبی (هیبریدی)، این انسجام به کاهش آسیبهایی نظیر دزدی، خرابکاری، نفوذ مزدوران و عوامل بیگانه کمک میکند.
🟡 وقتی مردم در یک محله، افراد غریبه را بهراحتی تشخیص میدهند و تعاملات میاننسلی و همسایگی بهدرستی کار میکند، نظام اطلاعرسانی و امنیت محلی بهصورت خودجوش فعال میشود. بهویژه در شرایطی که زیرساختهای رسمی دچار اختلال شدهاند، این شبکههای اجتماعی محلی میتوانند بهعنوان «بازوان مردمی امنیت و نظم» وارد عمل شوند.
🟡 علاوه بر بُعد امنیتی، در بحرانهای طبیعی مانند زلزله، سیل یا قطع گسترده خدمات شهری، محلهمحوری به تسریع امدادرسانی، تقسیم منابع، شناسایی دقیق آسیبدیدگان و کاهش هزینههای اجتماعی کمک میکند. در این مدل، مدیریت محلی، شوراهای مردمی و مساجد یا مراکز محلهای، به هستههای هماهنگی و پشتیبانی تبدیل میشوند.
🟡 تجربههای موفق جهانی و همچنین الگوهای بومی مانند «مسجد-محور بودن» محلات در معماری و شهرسازی اسلامی، گواه روشنی است بر اینکه شهرهای محلهمحور، نه تنها ساختارهایی برای زندگی روزمره بلکه سنگرهایی مؤثر در دفاع اجتماعی، فرهنگی و امنیتی کشور در شرایط بحرانی هستند.
💠 واحد معماری و شهرسازی مصاف
@basijmasajedshahindezh_ir