🔰پیش قیامی در حد انقلاب!
✍️ فتح‌الله پریشان
امروز ۴۳ سال از قیام خونین مردم قم در ۱۹ دی ۱۳۵۶ می‌گذرد؛ تجمع و راهپیمایی مردم و طلابِ شهر قم در اعتراض به انتشار مقاله توهین‌آمیز «ایران و استعمار سرخ و سیاه» در روزنامه اطلاعات که در بخشی از آن مطالبی علیه امام خمینی بیان شده بود. مقاله مذکور به مناسبت روز کشف حجاب و نزدیکی سالگرد انقلاب به‌اصطلاح سفید شاه در ۱۷ دی ۱۳۵۶ به چاپ رسید. نام نویسنده احمد رشیدی مطلق بود که آن را مستعار دانسته‌اند. به گفته «آنتونی پارسونز»، سفیر وقت انگلیس در ایران، با توجه به سلسله‌مراتب تصمیم‌گیری در حکومت پهلوی، تصمیم به نگارش و انتشار این مقاله از طرف شخص محمدرضا پهلوی یا ساواک (سازمان اطلاعات و امنیت کشور) یا هیئت دولت بوده است. در این مقاله که زمینه اصلی قیام بود، امام خمینی عامل ارتجاع (پسرفت) و مسئول خون‌های ریخته شده در واقعه پانزده خرداد شمرده شد. هدف از انتشار این مقاله تخریب چهره امام خمینی بود. رژیم هیچ‌وقت فکر نمی‌کرد که این قیام سلسله‌جنبان قیام‌ها و اعتراضات دومینو واری باشد که در انتها طومار سلطنت پهلوی را به هم بپیچد.
این قیام آثار و پیامدهایی داشت که مرور آن‌ها برای نسل جدید که در معرض جنگ روایت‌ها و جنگ تغییر ادراک‌ها و تحریف باورها قرار گرفته است، واجد درس‌ها و نکات عبرت‌آموز است:
1️⃣- سرعت بخشیدن به روند انقلاب اسلامی؛ به‌طورکلی این قیام به چند دلیل در سرعت بخشیدن به روند انقلاب اسلامی تأثیر شگرف و عظیمی داشت: یکی اینکه سکوت را در هم شکست؛ دوم، باعث بسیج مردم شد؛ سوم، جرئت و شجاعت مبارزه علنی را دوچندان کرد و چهارم اینکه تسلسل قیام‌ها را ایجاد کرد.
2️⃣- جهت دادن به هویت اصلی انقلاب اسلامی؛ قیام ۱۹ دی بر همگان آشکار ساخت که هویت نهضت و قیام، «اسلامی» است. ۱۹ دی ۵۶ ظرفی است برای ظهور و بروز اعتقاد و باورهای اسلامی مردم. مردم در این واقعه نشان دادند پیوند ارزشی و اعتقادی مردم و ولایت ناگسستنی است.
✅وحشت رژیم از انقلاب رو به گسترش اسلامی، آشکار شدن دروغین بودن شعارهای حقوق بشر کارتر و فضای باز سیاسی رژیم که در آن مقطع زیاد بر آن مانور داده می‌شد، بسط نفوذ و محبوبیت امام خمینی، شکست متحجرین و مروجان نظریه جدایی دین از سیاست، مردمی و فراگیر شدن نهضت اسلامی، آشکار ساختن ماهیت ضد مردمی رژیم پهلوی، سازمان‌دهی نیروهای انقلابی از دیگر آثار مبارک این قیام بود که پیروزی مردم را در ۱۳۵۷ تضمین و قطعی کرد.