ترکیه در سوریه / آیا تاریخ دوباره تکرار میشود؟
وضعیت سوریه پس از حملات جدید تروریستی به مناطق مختلف این کشور و ضعف ارتش سوریه به دلیل فرسودگی و عدم پوشش هوایی روسیه، به یکی از پیچیدهترین بحرانها تبدیل شده است. ترکیه، به ویژه در شمال سوریه، نقش کلیدی ایفا میکند و به عنوان یکی از بازیگران اصلی در معادلات سیاسی و نظامی کشور تأثیرگذار است.
ترکیه که در ابتدا با حمایت از مخالفان بشار اسد، روابط خود با سوریه را قطع کرده بود، اکنون در تلاش است تا از طریق دیپلماسی و مذاکرات، بهویژه با نزدیک شدن به دمشق، به توافقاتی دست یابد و اهداف خود را محقق کند. اما شرایط میدانی نشان میدهد که آنکارا همچنان در حمایت از گروههای تروریستی و شورشی مانند هیئت تحریر الشام (HTS) فعال است، گروهی که نقش مهمی در نبردهای اخیر علیه ارتش سوریه ایفا کرده است. این گروه، که بهطور غیرمستقیم از حمایت ترکیه برخوردار است، در حال حاضر توانسته است برخی مناطق مهم سوریه مانند حلب و حماه را تصرف کند.
دولت سوریه بهویژه با توجه به چالشهای بینالمللی، از جمله فشارهای اسرائیل و بحرانهای اقتصادی داخلی، از قدرت لازم برای مقابله با حملات این گروهها و بازپسگیری مناطق از دست رفته برخوردار نیست. در این شرایط، همکاریهای بینالمللی، بهویژه با ایران و روسیه، همچنان در دستور کار دمشق قرار دارد، اگرچه این همکاریها پس از جنگ اوکراین و تغییرات در اولویتهای روسیه، با چالشهایی روبرو شده است.
ترکیه، که بهدنبال تأمین امنیت مرزهای خود و مقابله با تهدیدات کردی در شمال سوریه است، در تلاش است تا بهوسیله حمایت از گروههای مخالف و تروریستی، نفوذ خود را در شمال سوریه گسترش دهد. عملیاتهای نظامی ترکیه علیه گروههای کردی مانند YPG (که بهعنوان شاخه سوری حزب کارگران کردستان یا PKK شناخته میشود) در همین راستا بوده است.
تحولات اخیر نشان میدهد که ترکیه و رژیم صهیونیستی ممکن است به یکی از برندگان بزرگ بحران سوریه تبدیل شود،.
در نهایت، دورنمای آینده سوریه به شدت وابسته به تحولات میدانی و سیاسی در این کشور است. ترکیه، با توجه به موقعیت استراتژیک خود، احتمالاً همچنان بهعنوان یک عامل مهم در تغییرات سیاسی و نظامی سوریه ایفای نقش خواهد کرد. اما تداوم این بحران و حمایتهای خارجی از گروههای مختلف، احتمالاً بر پیچیدگی و طولانی شدن جنگ افزوده خواهد کرد. ده سال پیش، همین روند در سوریه به شکلی وحشتناک تر رخ داد و ایران و محور مقاومت توانستند ورق را برگردانند؛ باید دید آیا در این مقطع زمانی نیز همین اتفاق خواهد افتاد یا نه؟