✅نقد مرجعیت را نیز از علامه مصباح قدس سره باید یاد گرفت. 👇👇👇
سوال يكي از دانشجويان:
❓❓
سؤالي که براي ما پيش آمده در واقع بيشتر مربوط به مراجعي است که در شهر قم فعاليّت ميکنند. بعضي وقتها مشاهده ميشود در بعضي جريانات و اتّفاقاتي که ميافتد، مراجع سکوت ميکنند؛ در حاليکه آن چيزي که به نظر ما ميرسد اين است که مراجع بايد روشنگري کنند، صحبت کنند و نگذارند کار به جائي برسد که رهبري بيايد خودش را هزينه کند، از خودش حرف بزند و باعث شود که همة تهمتها و تيرهاي دشمن به سمت ايشان نشانه برود. غير از مثلاً آقاي نوري همداني که ـخدا را شکرـ خوب موضعگيري ميکنند، به موقع موضعگيري ميکنند، ساير مراجع اينجور نيستند يا کامل سکوت ميکنند يا بعد از اينکه مدتي ميگذرد بيانيهاي ميدهند که گاهي دو پهلو است. اين رفتار متأثر از چيست؟ آيا متأثر از بيت واطرافيان ايشان است؟ اگر ميشود بيشتر براي ما باز کنيد و بگوييد رفتار ما نسبت به اين مراجع بايد چگونه باشد؟
🔸علامه مصباح یزدی ره :
علّت تفاوت عکسالعمل مراجع محترم
از کساني که ما به عنوان مرجع ميشناسيم و مورد قبول صاحب نظران بيطرف هستند، سه گونه موضعگيري در مسائل مختلف سياسي و اجتماعي ميبينيم. البته کساني که صلاحيّت مرجعيّت ندارند و بعضي گروهاي خاصّ براي اغراض خودشان آنها را مطرح کردهاند، اصلاً مورد نظر نيستند. صحبت در مورد كساني است که في الجمله صلاحيّت مرجعيت دارند و مورد قبول و مورد احترام هستند، امّا در موضعگيريهاي سياسي با هم متفاوتاند.بعضي از ايشان هستند كه هم از لحاظ فقاهت، هم از لحاظ تقوا و عدالت در حدّ بالايي هستند، امّا به دلايلي دخالت در امور سياسي را وظيفه خودشان نميدانند. مهمترين دليل ايشان اين است که مسائل سياسي پيچ و خمهايي دارد که خود، نياز به تخصّص دارد. بايد وقت کافي بگذارند و مطالب را مطالعه کنند، اطلاعات کسب کنند و همچنين قدرت تجزيه و تحليل مسائل را داشته باشند، نفع و ضررها را کاملاً بتوانند بسنجند؛ خلاصه اينکه شمّ سياسي و توانائي قضاوت صحيح در مسائل سياسي هزينه دارد. کساني هستند که ميگويند: ما آن فرصت و آن امکانات را براي اين کار نداريم. اشتغالات علمي و مراجعات مردم در مسائل فقهي بگونهاي است که ما نميتوانيم در مورد مسائل سياسي تحقيق کنيم تا بتوانيم خبره شويم و نظر دهيم؛ چون نظر دادن تخصّص ميخواهد و اگر بخواهيم بدون اين تخصّص نظر بدهيم، ناچار مقلّد ديگران خواهيم بود؛ يعني از ديگران بايد بگيريم. وقتي خودمان در مسئلهاي صاحب نظر نيستيم، بايد ببينيم ديگران چه ميگويند، حرف آنها را بپذيريم و در اينجا لغزشهاي زيادي ممکن است اتّفاق بيفتد. کما اينکه در طول تاريخ از اين چيزها اتفاق افتاد. براي اينکه ما از اين لغزشها سالم باشيم، اصلاً وارد نميشويم. ما مراجعي داريم که اصلاً خودشان نه تلويزيون ميبينند و نه روزنامه ميخوانند. خيالشان را از اين چيزها راحت کردهاند و فقط سروکارشان با کارهاي فقهي است. خودشان هستند و درسشان و مراجعاتي که دارند.بعضي؛ از ايشان ديدار با گروههاي مختلف را ميپذيرند. خانهي بازي دارند؛ هر کسي آمد، آمد. پذيرفتن کسي معنايش تأييد آن شخص نيست. بعضي؛ ديگر به هيچ وجه ارتباطي با شخصيّتهاي سياسي نميگيرند؛ آنهايي هم که اصلاً ارتباط ندارند، محدود هستند. آنها هم سليقه خودشان را دارند. به هرحال اين گروه کساني هستند که تعمداً از مسائل سياسي کنار کشيدهاند، بخاطر اينکه در خطرهايش نيفتند. ميگويند: پرداختن به اين مسايل نياز به وقت دارد و امکاناتي ميخواهد که ما در اختيارمان نيست و ممکن است اشتباه کنيم و اشتباه ما موجب خطر براي جامعه شود. ما بايد از اين بزرگان تشکر کنيم؛ چرا که شما وقتي تشخيص ميدهيد که صلاحيّت اظهار نظر در اين کار را نداريد و اظهار نظر نميکنيد، اين خطري ايجاد نميکند. خطر از ناحيه كساني ايجاد ميشود که صلاحيّت اظهار نظر ندارند و اظهار نظر ميکنند. نمونهاش را داشتيم که بعضي موضعگيرهايشان، در جهت حرکت انقلاب بود. براي انقلاب هم خدمت کردند، امّا ديدشان سطحي بوده است. دليل اين مطلب هم اين است که در يک موقع ديگري ضررهايي به انقلاب زدند.پس، آن کساني که اصلاً وارد اين مسائل سياسي نميشوند، عذرشان اين است که ما در اين مسائل صاحب نظر نيستيم و تخصّصي در اين مسائل نداريم و ميترسيم اشتباه کنيم و موجب خطري براي جامعه شود. ما از آنها بايد آنچه را در آن تخصص دارند توقع داشته باشيم؛ مسئله شرعي از آنها بپرسيم، درس از آنها بخواهيم. اما در مسائل سياسي نبايد به آنها مراجعه کرد.
گروه ديگري هستند که در کنار فعاليتهاي علمي و فقهيشان و رسيدگي به امور مردم، وقت و شأني را براي پرداختن به مسائل سياسي ميگذارند. يا شمّ سياسي قوي دارند يا استعداد بيشتر براي اين مسائل دارند که ديگران ندارند يا وظيفه خودشان
ادامه در شماره بعد👇👇👇