📆۶۰ سال پیش در چنین روزی 📌‌‌شنبه ۳ مرداد ۱۳۴۳ 🔻تصویب لایحه مصونیت مستشاران نظامی امریکا در ایران 🔸مجلس سنا امروز جلسه فوق‌العاده داشت. آخرین دستور جلسه فوق‌العاده امروز مجلس سنا، که تا پاسی از شب ادامه یافت، لایحه مربوط به استفاده مستشاران نظامی امریکا در ایران از مصونیتها و معافیتهای قرارداد « وین» بود که به بحث گذاشته شد و به تصویب رسید. 🔹بر اساس این ماده واحده، با توجه به لایحه بیست و پنجم بهمن 1342 دولت و ضمایم آن که به مجلس سنا تقدیم شده، به دولت اجازه داده می‌شود که رئیس و اعضای هیئتهای مستشاری نظامی ایالات متحده را در ایران که به موجب موافقت‌نامه مربوطه در استخدام دولت شاهنشاهی می‌باشند از مصونیتها و معافیتهایی برخورد نماید که شامل کارمندان اداری و فنی موصوف در بند (و) ماده اول قرارداد وین می‌باشد که در تاریخ هیجدهم آوریل 1961 مطابق با بیست و نهم فروردین ماه 1340 به امضاء رسیده است. توضیح: دولت امیر اسدالله علم پس از پشت سر گذاشتن واقعه 15 خرداد 1342 و انجام انتخابات مجلس بیست و یکم در تاریخ 13 مهر ماه 1342 تصویبنامه‌ای صادر کرد که به موجب آن، دولت هنگام تقدیم قرارداد بین‌المللی وین مربوط به مصونیتهای دیپلماتیک به مجلسین، ماده واحده‌ای مبنی بر برخورداری اعضا هیئتهای مستشاری امریکا در ایران از امتیازات و مصونیتهای مربوط به کارکنان اداری و فنی نمایندگی‌های دیپلماتیک مشروحه در قرارداد وین، به آن منضم نماید. این تصویبنامه در انجام تقاضای دولت ایالات متحده امریکا صادر گردیده بود. 🔸در جلسه فوق‌العاده روز سه‌شنبه 3 مرداد 1343 تنها با حضور 26 نفر از شصت سناتور و نخست‌وزیر و هیئت دولت و معاون وزارت امورخارجه از ساعت 9:15 دقیقه صبح تشکیل شد. تمام روز جلسه ادامه یافت و لایحه اصلاح بودجه نزدیک ساعت 11:5 شب به تصویب رسید. نخست‌وزیر از سناتورها که در ایام تعطیلات تابستانی تا آن موقع شب خستگی را تحمل کرده بودند، تشکر کرد. 🔹سناتورها قصد رفتن کردند ولی رییس مجلس سنا، مهندس شریف امامی، از آنها خواست که به متن نامه‌ای که از دولت رسیده بود توجه کنند. سپس متن نامه نخست‌وزیر را که رسیدگی به « ماده واحده مربوط به دو فقره یادداشت بین وزارت امورخارجه و سفارت ایالات متحده در ایران» را تقاضا کرده بود قرائت کرد. 🔸ماده واحده – با توجه به لایحه شماره 18-2291-2157-21/11/1342 دولت و ضمائم آن که در تاریخ 21/11/42 به مجلس سنا تقدیم شده به دولت اجازه داده می‌شود که رییس و اعضای هیئتهای مستشاری نظامی ایالات متحده در ایران را که به موجب موافقت نامه‌های مربوطه در استخدام دولت شاهنشاهی می‌باشند از مصونیتها و معافیتهایی که شامل کارمندان اداری و فنی موصوف در بند « و » ماده اول قرارداد وین که در تاریخ هجدهم آوریل 1961 مطابق بیست و نهم فروردین 1340 به امضا رسیده است می‌باشد برخوردار نماید. 🔹پس از قرائت ماده واحده، نخست‌وزیر اظهار داشت: « پس از اینکه زیاد برای این موضوع فکر کردیم و مشاوره کردیم با دستگاه‌های مختلف مملکت، به این نتیجه رسیدیم که اعطای این مصونیتها و این مزایا ضرری برای دولت شاهنشاهی ندارد و معافیت مالیاتی است که از حقوق آنان گرفته نشود یا برای مسکن و تغذیه معافیت داشته باشند.» و طبیعی است که سناتور مذکور که مکلف بود قانع شود، این اظهار نماینده دولت را پذیرفت و قانع شد. حال آنکه اگر چنین تکلیفی نداشت می‌توانست از یک منشی بخواهد که از دفتر سنا متن قرارداد وین را برایش بیاورند و با یک نگاه بر مواد آن دریابد که به آنها خلاف می‌گویند و معافیتها و مصونیتها که می‌رفتند به نظامیان امریکایی اعطا کنند فقط « معافیتهای مالیاتی که از حقوق آنان مالیات نگیرند یا برای مسکن و تغذیه معافیت داشته باشند» نیست. 🔸اما، صحنه‌آرایی به گونه‌ای انجام می‌گیرد که سناتورها را تا نیمه شب در مجلس سنا نگاه می‌دارند و در شرایط خواب و بیداری آنها بدون اینکه اسمی از « کاپیتولاسیون » برده شود، نزدیک نیمه شب، متن یادداشت‌های متبادله که همان« کاپیتولاسیون » باشد از تصویب سنا، می‌گذرد. توجه به متن صورت جلسه این جلسه فوق‌العاده مجلس سنا نشان دهنده توطئه‌ای است که هم دولت و هم گردانندگان مجلس سنا از افشای آن بیم داشتند. #کاپیتولاسیون 🆔 @Bonyadtarikh