نماد عقل، تدبیر و شجاعت در تاریخ اسلام
▪️لقب «عقیل» به معنای صاحب عقل و تدبیر است و «عقیله» مؤنث آن بوده و به همان مفهوم اشاره دارد. انتخاب این لقب برای حضرت زینب سلامالله علیها به ویژگیهای بارز ایشان در زمینه عقلانیت و تدبیر مرتبط است. حضرت زینب به واسطه درایت، حلم و بردباری خود، موقعیت ویژهای در میان زنان قریش و بنیهاشم پیدا کرده و به عنوان عاقله و عقیله النساء شناخته میشود.
▫️تحمل حوادث سخت پس از وقوع واقعه عاشورا و مدیریت شرایط دشوار، نشاندهنده عقل و شجاعت ایشان است. به عنوان مثال، ابن عباس هنگامی که به نقل اقوال حضرت زینب میپردازد، بیان میدارد: «حَدَّثَتنی عَقیلتُنا زینبُ(س) بنتُ علی(ع)..» (معالی السبطین، ج۲،ص۱۰۹). این جمله بر جایگاه ویژه ایشان در نزد دیگران تأکید دارد.
🔻علاوه بر این، در مجلس یزید، زمانی که آن مرد سرخرنگ شامی به جناب سکینه سلامالله علیها اشاره میکند و از یزید میخواهد که او را به وی ببخشد، فاطمه (س) میگوید: «ما به زینب پناه بردیم چرا که او بزرگتر و عاقلتر از ما بود.» این جمله نیز بر محبوبیت و اعتبار حضرت زینب در میان اهل بیت و خانواده تأکید دارد.
▪️حضرت زینب با رهبری و سخنوری خود توانست پیام عاشورا را به نسلهای بعدی منتقل کند و به عنوان الگویی از عقلانیت و ایثار در تاریخ اسلام باقی بماند. بررسی شخصیت ایشان و تأثیرات اجتماعی و فرهنگی آن، از موضوعات مهم در مطالعات تاریخی اسلام به شمار میآید. منابع مختلفی وجود دارد که به تحلیل شخصیت و زندگانی حضرت زینب پرداخته و ابعاد مختلف ایشان را مورد بررسی قرار دادهاند که از جمله می توانید به کتاب «زینب(س) پیامبر عاشورا» شرح تاریخ زندگانی حضرت زینب(س) از ولادت تا وفات؛ اثرمرحوم استاد محمدی اشتهاردی(ره) مراجعه کنید.
▫️در آخر سخنم را با کلام حضرت سجاد به پایان میبرم که در حق ایشان فرمودند: «اَنْتِ بِحَمدِ اللّهِ عالِمَةٌ غَیرَ مُعَلَّمَة وَ فَهِمَةٌ غَیرَ مُفَهَّمَة» ای عمّه! شما الحمد للّه بانوی دانشمندی هستید که تعلیم ندیده، و بانوی فهمیده ای هستی که بشری تو را تفهیم ننموده است»
✍️ دانیال بصیر
@cafe_fekr