یکی از فتاوای مشهور بین فقیهان شیعه این است که زن و شوهر نمی‌توانند هنگام عقد شرط کنند که مرد همسر دوم نگیرد و اگر چنین شرطی کنند، شرط باطل است و چندهمسری برای مرد حلال است. حتی برخی از فقیهان بزرگ شیعه مثل صاحب جواهر (۱) مدعی هستند این حکم اجماع و اتفاق نظر همه فقیهان است. (۲) فقیهان بر اساس احادیث متعددی از اهل بیت علیهم السلام به این فتوا رسیده‌اند. (۳) علت این حکم عجیب چیست؟ جواب: زیرا اسلام می‌خواهد راه ازدواج برای هیچ کسی بسته نشود و به این بهانه زنان بی‌سرپرست باقی نمانند. مرحوم آیت الله فاضل در مورد فلسفه این حکم نوشته‌اند: شاید نکته این حکم این باشد که خداوند می‌خواسته ازدواجی که عامل دوری از فحشاء و بدی‌هاست، دچار خلل و مانعی در جامعه نشود.(۴) باید توجه نمود که آنچه در عقدنامه های امروزی امضاء میشود شرط عدم تعددزوجات نیست، بلکه وکالت طلاق در صورت تعددزوجات است که از جهت فتوایی مورد اختلاف است و برخی از فقهاء آن را باطل میدانند... (۱)إذا شرط في العقد ما يخالف المشروع مما لم يكن فيه خلل بمقصود النكاح على وجه يكون منافيا لمقتضى العقد مثل اشتراط أن لا يتزوج عليها أو لا يتسرى أو لا يقسم لضرتها أو لا يمنعها من الخروج من المنزل متى شاءت أو نحو ذلك بطل الشرط اتفاقا كما في كشف اللثام و غيره (جواهر الکلام، ج۳۱،) ترجمه: اگر در عقد ازدواج شرطی مخالف دین قرار بدهند که (حتی) به هدف ازدواج زن و شوهر لطمه‌ای نمی‌زند به اجماع این شرط باطل است؛ مثل این‌که مرد شرط کند همسر دیگری یا کنیزی نگیرد یا شب‌ها را با هوویش تقیسم نکند یا زن در خروج از خانه اختیار تام داشته باشد. (۲)هرچند خیلی از مراجع فعلی مثل مرحوم امام (تحریر الوسیله، ج۲، ص۳۲۵) و آیت الله مکارم (کتاب النکاح، ج۶، ص۱۰۷) با نظر مشهور موافق هستند ولی برخی مراجع مثل آیت الله خویی و سیستانی این شرط را صحیح می‌دانند. (۳) به عنوان نمونه: بَابُ مَنْ عَقَدَ عَلَى امْرَأَةٍ وَ شَرَطَ لَهَا أَنْ لَا يَتَزَوَّجَ عَلَيْهَا وَ لَا يَتَسَرَّى‏، (الإستبصار فيما اختلف من الأخبار، ج‏3، ص: 231) ترجمه: باب: کسی که با زنی ازدواج کند و شرط کند که همسر دوم یا کنیز نگیرد. (۴) لعلّ‌ النكتة فيه إرادة الشارع تحقّق الزوجيّة الناهية عن الفحشاء و المنكر طبعاً، و عدم حدوث الخلل أو التزلزل فيها. (تفصیل الشریعة، ص۴۶۱) @chandhamsari_Ormavi 🌺 پایگاه تبیین چندهمسری اسلامی 👇 https://eitaa.com/chandhamsari_ormavi