. پدافند هوایی قدرتمند ایران/2 در حالی که در دریا میان ارتش و سپاه تقسیم‌کار شده بود، اما در حوزه پدافندی این تقسیم کار به شکل عملیاتی صورت نگرفت، بلکه قرار شد با تولید هر سامانه‌ای، اول نقاط کور پوشش داده شوند و پس از آن، سامانه‌های قدیمی‌تر جایگزین شوند. امروز بیش از 3500 نقطه پدافندی در کشور وجود دارد که همگی زیر نظر قرارگاه خاتم‌الانبیا در حال انجام ماموریت هستند. همین چند هفته پیش بود که با دستور فرماندهی کل قوا، پدافند هوایی ارتش به‌عنوان رکن چهارم این نیرو معرفی شد. با معرفی سرلشکر موسوی به‌عنوان فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا این قرارگاه شاهد حضور یک ژنرال دوستاره ایرانی بود که خود، اهمیت این قرارگاه را در بدنه دفاعی نیروهای مسلح کشور نشان می‌دهد تا هماهنگی میان نیروها در سطح بالاتر و قدرتمندتری صورت بگیرد. کسی در مورد لایه‌های متعدد پدافندی ایران چیز زیادی نمی‌داند. اما مشخص است که علاوه بر سامانه‌های راداری که در طول این سال‌ها در کشور ساخته شده‌اند ایران در حوزه جنگال نیز تلاش‌های خوبی داشته است. ایرانی‌ها اگر به سامانه‌های خارجی دسترسی داشته آن را خریداری کرده و اگر هم نتوانسته‌اند در حد نیاز کشور این سامانه‌ها را طراحی کرده و ساخته‌اند. هم ارتش و هم سپاه از این سامانه‌های جنگال به شکل گسترده‌ای در شبکه یکپارچه پدافندی کشور بهره می‌گیرند و نکته بسیار مهم آن است که این سامانه‌ها بدون دخالت و اخلال در کار یکدیگر، مشغول انجام وظیفه هستند و این هم به مدد فرماندهی یکپارچه و اتاق عملیات واحد روی داده است. در همین ماجرای گلوبال هاوک امریکایی در سواحل مکران سامانه‌های در اختیار پدافند هوایی ارتش چهار بار به اوپراتورهای این پهپاد که به احتمال زیاد در هواپیمای گشت و شناسایی پی8 پوسایدون حضور داشته‌اند، هشدار می‌دهند ولی وقت شلیک این مهم بر عهده سامانه سوم خرداد سپاه گذاشته می‌شود چرا که این سامانه نزدیک‌ترین واحد به پهپاد امریکایی بوده است. این هماهنگی و اطلاع از عملکرد همدیگر و در نهایت انتخاب صحیح لانچر مدنظر برای شلیک نشان از آن دارد که شبکه پدافندی کشور واقعا خوب کار می‌کند و این چیزی نبود که دستکم امریکایی‌ها انتظار آن را داشته باشند. این مساله البته در سال‌های پیش و هنگام سرنگون کردن پهپاد هرمس اسرائیلی روی داده بود، پدافند ارتش در نطنز پهپاد را تشخیص می‌دهد و سامانه تور ام1 سپاه مامور ساقط کردن آن می‌شود. یک نکته‌ای که اینجا خیلی جالب است که به آن اشاره کنم این است که امریکایی‌ها احتمالا (این فقط یک احتمال است) فکر می‌کرده‌اند چون در خلیج فارس و دریای مکران میان ارتش و سپاه تقسیم کار صورت گرفته، بنابراین در حوزه پدافندی نیز این تقسیم کار وجود داشته و فقط پدافند ارتش در آن منطقه حضور داشته است. در باور ژنرال‌های غلط امریکایی، ارتش ایران همیشه رفتارهای ایمنی داشته و از اقدامات تحریک‌آمیز خودداری می‌کرده‌اند و شاید احتمال می‌داده‌اند این بار هم در این منطقه ارتش فقط هشدار داده و تلاشی برای سرنگونی پهپاد نخواهد کرد!! با این حال امروز آنها به‌خوبی فهمیده‌اند که پدافند ارتش و سپاه مکمل هم بوده و به صورت شبکه‌ای کار می‌‌کنند. کما اینکه در ماجرای دستگیری نظامیان امریکایی در خلیج فارس، این ارتش بود که در حوزه پدافندی وارد عمل شد. امروزه رینگ دفاعی کشور در حوزه پدافندی محدود به حفظ و امنیت شهرها و مراکز مهم و حساس نیست، بلکه در جایی مانند کوه مبارک در جنوبی‌ترین نقطه ایران نیز سامانه‌های پدافندی کشور حضور داشته و انجام وظیفه می‌کنند. رونمایی چندی پیش وزارت دفاع از سامانه 15 خرداد نشان داد که ایران برای تکمیل زنجیره پدافندی خود همچنان در حال کار است و با تکمیل و تحویل نهایی سامانه باور 373 ایران در این حوزه با قدرت بیشتری وارد عمل خواهد شد. گلوبال هاوک امریکایی توسط یک سامانه برد متوسط ایرانی هدف قرار گرفت و سامانه‌های قدرتمندترین دیگر ایران در حوزه وارد عمل نشدند و این درسی عمیق برای امریکایی‌ها است که باید با احتیاط بیشتری عمل کرده و بی‌گدار به آب نزنند. در پایان باید گفت که هر چند ما در حوزه تکنولوژی و فنآوری در حوزه پدافندی دستاوردهای بسیار خوبی داشته‌ایم و جزو معدود کشورهای تولیدکننده این سامانه‌های گرانقیمت و بسیار با ارزش هستیم، اما به امید ایزد یکتا تا پایان سال جاری در حوزه تعداد این سامانه‌ها نیز به نقطه خوبی خواهیم رسید و با تحویل پرتعداد این سامانه‌ها به ارتش و سپاه رینگ دفاعی کشور بالای 85درصد بومی‌سازی شده و در این حوزه نگرانی برای تعمیر و نگهداری، تامین قطعات و موشک و به‌روز رسانی سامانه‌ها نخواهیم داشت. هدف قرار دادن پهپاد غول‌پیکر امریکایی همچنین باعث معرفی تجهیزات ساخت ایران به جهانیان شد و بدون شک این مساله باعث پیدا شدن مشتری برای خرید این سامانه‌ها می‌شود. ___ @daneshvadanestan