🔰🔰ارزیابی تاریخی نظریه "نیروی سوم " در تحولات سیاسی دو قرن اخیرایران (قسمت دوم)🔰
✅در تاریخ تحولات سیاسی ایران در ارتباط با قدرتهای فرامنطقه ای یکی از سه سیاست اصلی سیاست مشهور به نیروی سوم است ؛ این سیاست از نظر ارزشی مابین سیاست موازنه منفی با سیاست موازنه مثبت است ۰ استفاده عملی از نیروی سوم در دو سده گذشته در مواردی "کارآمد" و در مقاطعی "ناکارآمد" و حتی "فاحعه بار" بوده است ۰
✅ اهمیت این مطلب از این نگاه ناشی میشود که امروز بخصوص پس از مسئله برجام دوباره نظریه نیروی سوم قوت گرفته و حتی اجرا میگردد برای همین بحث از ابعاد تجربه تاریخی آن و شرایط این آزمون مهم است۰
✅ اما در مورد بخش اول یعنی کارآمدی این سیاست میتوان از استفاده فرهنگی و نه سیاسی و نه نظامی میرزا تقی خان امیر کبیر از نیروی سوم نام برد ؛ وی سعی داشت عقب ماندگی علمی ایران را با آوردن معلمینی از دول بیطرف و غیر بدنام اروپایی جهت تدریس در دارالفنون جبران کند فلذا
داودخان مسیحی به عنوان نماینده میرزا تقی خان امیرکبیر به اتریش رفت تا به سفارش وی هفت استاد در زمینه کارهای نظامی و امور وابسته به آن، استادی برای آموزش فیزیک، شیمی و داروسازی و دو معدنچی که در کار معدن توانمند باشند را به خدمت بگیرد. بدین ترتیب ۷ استاد به ایران دعوت و به عنوان اولین استادان دارالفنون مشغول به کار شدند.
✅اضافه بر این هفت نفر شخصی به نام موسیو ریشارد (Richard) فرانسوی که فارسی را خوب میدانست و تقریباً ایرانی شده بود نیز برای تدریس در رشتههای زبان فرانسه و جغرافیا برای دارالفنون استخدام شد ۰معلمان اروپایی همه در رشته مربوط به خود افراد دانشمندی بودند و علاوه بر وظایف تدریسی به تألیف کتابهای درسی هم میپرداختند.
بعدها معلمینی از ایتالیا، آلمان و فرانسه نیز استخدام شدند.
✅چنانچه در بررسی اولیه میتوان دید سیاست نیروی سوم با شرایطی خاص و در حوزه محدودی مثل فرهنگ و آنهم توسط رجل خوشنام و ضابطه مندی مثل امیرکبیر توانست ثمرات خوبی برای کشور داشته باشد۰اما این شروع ماجراست ، چرا که تداوم این سیاست در زمینه سیاسی و نظامی و حتی جاده یک طرفه فرهنگی ، آرام آرام به معضلی بزرگی برای کشور مبدل گشت۰ و بعدها مسیونرهای مذهبی اروپایی و سپس ترویج زبان فرانسه و استفاده از مستشاران خارجی شتاب بیشتری گرفته و به نوعی فرهنگ تقلید و بی تحرکی و حتی برتری طلبی غربی مبدل گشت ۰
🔴🔵🔴نکته مهم در استفاده از نیروی سوم و ظاهرا بیطرف در بر طرف کردن مشکل علمی و یا فرهنگی، وسواس و دقت نظر فرد متدین و وطن دوستی چون امیر کبیر است که در شرایط ایران پس از ترکمانچای و با آن فشار فزاینده روس تزاری و بریتانیای قرن نوزدهمی باز مقاومت و دقت نظر در خور توجهی داشته است ۰ امروز ما باید حتی از آن زمان هم جلوتر رفته و این سیاست را در عرصه فرهنگ و علم و چه رسد به سیاست به حداقل برسانیم ؛ چرا که انقلاب اسلامی ، انقلابی الهی و با تکیه به توانمندی ملی و مردمی به وجود آمده و در شرایطی که فرهنگ غرب و بالتبع آن سیاست غربی به دنبال راههای نفوذ هستند، چنین امکانی را نباید خیلی راحت به آنان داد!! و اگر دری را برای خارجی باز کردیم ببینیم چه در را می بندیم ۰
https://eitaa.com/drmousanajafi