✍️ درآمدی بر رابطه زکات و اسلام| بخش دوم #اختصاصی_جنبش • می‌دانیم که مثلاً تشریع احکام نماز در مکّه شروع شد اما آغازِ تشریع احکام برخی از موضوعات به دلایلی، پس از هجرت پیامبر به مدینه صورت گرفت. یک ماه پس از تغییر قبله در ماه شعبان، هجدهمین ماه هجرت یا به عبارتی رمضان سال دوم هجرت بود که آیه‌ی زکات نازل شد و [ظاهراً] در همین سال پیامبر(ص) فرمان دادند که اغنیا زکات فطره را از طرف خود و خانواده خود براى کوچک و بزرگ و آزاد و برده و زن و مرد پرداخت کنند. • آیه زکات: «خُذ مِن أَموالِهِم صَدَقَةً تُطَهِّرُهُم وَتُزَكّيهِم بِها وَصَلِّ عَلَيهِم ۖ إِنَّ صَلاتَكَ سَكَنٌ لَهُم ۗ وَاللَّهُ سَميعٌ عَليمٌ»«از اموال آن‌ها صدقه‌ای بگیر، تا به وسیله آن، آن‌ها را پاک سازی و تزکیه دهی! و (به هنگام گرفتن صدقه) برای آن‌ها دعا کن؛ که دعای تو، مایه آرامش آن‌هاست؛ و خداوند شنوا و داناست!» • هرچند همان زمان تشریع احکام زکاتِ طول سال نیز آغاز شده بود، اما به دلیل اینکه مردم اموال قابل توجهی نداشتند(فطریه برای عموم مردم “حداکثر” توان‌شان بود، نه حداقل آن!) تا ماه مبارک رمضانِ سال بعد، رسول خدا(حاکم جامعه) اقدام به جهت جمع‌آوری زکات ننمودند. • امام صادق(ع) می‌فرمایند: آيه زكات (يعنى آيه «خذ من اموالهم صدقة تطهّرهم و تزكّيهم بها») در ماه مبارک رمضان بر پيامبر(ص) نازل شد. رسول خدا(ص)، به منادى خود فرمود تا در بين مردم اعلام كند كه: «همانا خداوند تبارک و تعالى، زكات را بر شما واجب نموده است، همان‌طور كه نماز را بر شما واجب كرده است. پس خداوند [زکات را] در طلا، نقره، شتر، گاو، گوسفند، گندم، جو، خرما و کشمش بر شما واجب نمود.» منادی نیز [فرمایش پیامبر را] در ماه مبارک رمضان به مردم اعلام کرد و افزود که سایر اشیاء، بخشیده شده است.(زکات متوجه سایر اقلام نیست) سپس پيامبر(ص) متعرّض چيزى از اموال مردم نشدند، تا سال جديد فرا رسيد. مسلمانان روزه گرفتند و افطار كردند. سپس به منادى خود فرمود تا در جمع مسلمين اعلام كند كه: «اى مسلمانان! زكات اموال‌تان را بدهید، تا نمازتان قبول شود». و افرادى را براى جمع‌آورى زكات، معيّن فرمود و آن‌ها را همراه «عُمّال طسوق» [- يعنى: افرادى كه براى گرفتن خراج(طسق) معيّن شده بودند -][به سمت مردم] فرستادند. منبع: من لایحضره‌الفقیه، ج۲، ص۱۳. • در واقع هجرت به «مدینه» سرآغاز تأسیس حکومت اسلامی از ناحیه رسول الله(ص) بود. لازم به ذکر است علاوه بر هجرت مسلمانان از مکّه به مدینه دو واقعه مهم در صدر اسلام رخ داده (بعثت پیامبر(ص) و دیگری واقعه غدیرخم)، اما اینکه هجرت از مکه به مدینه مبدأ تاریخ اسلام می‌شود نشان دهنده اهمیت هجرت است. قبل از هجرت، ابداً امکان این نبود که احکام وضعی و تکلیفی زکات اعلام شود چرا که مشرکین در رأس قدرت قرار داشتند چه برسد به اینکه پیامبر در عین فقدان اراده و قدرت حکومتی بتوانند افرادی را مأمور نمایند تا از اموال مردم زکات بگیرند!! جامعه مسلمین بالأخص پیامبر(ص) احتیاج داشتند تا با تشکیل حکومت اسلامی و استحکام پایه‌های آن به استقلال سیاسی دست پیدا کنند سپس در مرحله اول وجوب زکات اعلام شود و در مرحله دوم نظام تأمین اجتماعی حکومت را تأسیس نمایند. • سال نهم هجرت که وضعیت مالی جامعه مسلمانان به نسبت گذشته بهتر شده بود، نیز آیه ۶۰ سوره توبه نازل شد. در این آیه، مصارف بودجه حکومتی زکات به طور دقیق بیان گردید(البته جای تعجب نیست آیه ۱۰۳ توبه زودتر از آیه ۶۰ همین سوره، نازل شده باشد چرا که آیات قرآن بر طبق تاریخ نزول جمع‌آورى نشده‌اند.) • آیه مصارف زکات: «إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاکِینِ وَالْعَامِلِینَ عَلَیْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِی الرِّقَابِ وَالْغَارِمِینَ وَفِی سَبِیلِ اللَّهِ وَابْنِ السَّبِیلِ فَرِیضَةً مِّنَ اللَّهِ وَاللَّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ» زکات‌ها اختصاص دارد به فقرا، مسکینان، کارگزاران زکات، تألیف قلوبِ کفّار و یا مسلمانانِ ضعیف‌العقیده، آزادیِ بندگان، بدهکارانِ تنگدست، در راه خدا و فرزندان راه. این فریضه از جانب خداست و خداوند دانا و حکیم است. ➖➖➖➖➖ ✊جنبش مردمی احیای زکات 📡 @e_zakat